Boekbespreking: Bromsnor in Zeeland
Albert L. KortBromsnor in Zeeland, een geschiedenis van de gemeenteveldwacht,1795-1943,
Vlissingen, 2010. ISBN: 978-90-72838-48-3, prijs €24,95.
\fb. 1. Borssele in de zo-
ner van 1928. Verkoop
an water onder toezicht
an gemeenteveldwachter
A. de Korte rechts) en
ijksveldwachter C. van
Nieuwenhuijse.
Foto's uit het boek.)
Zij vernamen dat politie-agenten bij de
jongens in Holland onder de meest ver
scheidene benamingen bekend stonden en
dat de titels 'smeris', 'diender', 'klabak', en
vergulde knoop' in Meerburg het meest
inheems waren. Tom en Thijs wisten voor
dat zij bij de tantes aan de koffietafel zaten
dat er in het stadje zes agenten en twee
hoofdagenten waren, te weten: de Baviaan,
de Teerton, het Rund, de Groene, de Kom-
kommerneus, het Wandelend Zwijntje, de
Gluiperd en de Bobbekop.
We geven hier een citaat uit 'De Katjangs'
van J.B. Schuil. In dit jongensboek, uit
1915, komt de plaatselijke Hermandad er
maar slecht van af. Maar niet alleen Schuil
schreef weinig lovend over de politie. Kie
vit, van de Dik Tromserie, zette met veld
wachter Flipse een man neer, die er alles
aan gelegen was om de dorpskwajongenls]
achter de tralies te krijgen en daardoor
andere taken verwaarloosde. Tegen zijn
baas, de burgemeester, sprak hij in de
meervoudsvorm over wij vertegenwoordi
gers van het gezag. De burgemeester lachte
hem vierkant uit en gaf hem vervolgens op
dracht ervoor te zorgen, dat de fruitbomen
in het dorp niet werden leeggestolen. Het
zijn voorbeelden uit boeken eind negentien
de, begin twintigste eeuw en ze geven ons,
zou men kunnen zeggen, een indruk van de
activiteiten waarmee een dorpsveldwach
ter zich in die tijd onder meer bezig hield.
Het was allemaal wat rustiger dan het
politiewerk in de grote steden. De beschrij
ving van die werkzaamheden door Kort
is vanzelfsprekend meer uitgebreid, want
het werk van de dorpsagent beperkte zich
echt niet alleen tot het achterna zitten van
belhamels. John. H. uit den Boogaard, om
nog zo'n kinderboekenschrijver te noemen,
maakte van Bromsnor de meest bekende
veldwachter aller tijden in zijn boeken over
Swiebertje, ook een karikatuur doch in een
veel mildere vorm. De eerste boeken uit die
reeks dateren uit de jaren dertig.
Wie Bromsnor in Zeeland gelezen heeft,
beseft dat de kinderboekenschrijvers de
veldwachters van toen niet echt naar het
leven getekend hebben. Kort heeft ze in
zijn boek vanuit wetenschappelijk perspec
tief bekeken en dan zie je de grote verschil
len tussen de kinderboekenschrijvers en
de historicus. De meerderheid van de poli-
45