leiligen in een lijstje
ory Kicken, Stichting Middeleeuwse Religieuze en Profane Insignes
eenderde afkomstig uit Nieuwlande (646),
een groot aantal uit Reimerswaal (95) en
Valkenisse (67), maar ook zijn er diverse in
Tolsende, Oud-Hontenisse, Coudorpe, Oud-
Rilland en Oud-Bath gevonden. De rijkdom
aan voorstellingen op de speldjes is over
weldigend, de thematiek onuitputtelijk.
Het gaat van puur devotioneel tot extreem
erotisch/seksueel: Maria, Christus, heiligen
en martelaren van Adrianus tot Wilgefortis
- via koningen, ridders, muzikanten, mole
naars en minnaars, wapens, liefdestekens,
gebruiksvoorwerpen en dieren, zelfstandig
opererende fallussen en vulva's - tot intri
gerende persiflages op de pelgrimage zoals
de als pelgrim verklede vulva....
Elk gekozen thema kan gemakkelijk wor-
ij binnenkomst op de tentoonstelling
Blinken en verzinken', in het Historisch
/luseum De Bevelanden te Goes, wordt de
jezoeker direct verrast door een strand bij
b, met een losgespoelde bodem die resten
an bewoning laat zien. Zand en water,
ndrukwekkend en zó levensecht weerge-
even datje terugdeinst: natte voeten! Pas
iaarna zie je de tentoongestelde objecten,
oals de tafelvitrine met het 'kleine vondst-
materiaal'. Daarin liggen ze keurig bij
lkaar, klein en donker, het blinkende van
aeleer kwijtgeraakt: een twintigtal laat
middeleeuwse insignes. De diversiteit aan
oorstellingen op deze draagspeldjes blijkt
al uit dit kleine groepje: Heilig èn Profaan,
Servatius naast een wandelend fallusje.
De laatste tientallen jaren zijn nergens
ioveel laatmiddeleeuwse insignes uit de
odem tevoorschijn gekomen als juist in
iet gebied van de verdronken dorpen van
iuid-Beveland. Ter vergelijking: in de
publicaties Heilig en Profaan 1 en Hei
ig en Profaan 2 zijn meer dan 2200
nsignes gepubliceerd. Hiervan is bijna
Afb. 1. Maria, Christus, tunica getoond door
ngelen. Aken. Vindplaats Nieuwlande, 50x65
mm, lood-tin, bevestigingsoogje, 1350-1400.
Jollectie Van Beuningen, Cothen, inv.nr. 1181
Heilig en Profaan (HP) 1, afb. 0422).
Afb. 2. Maria met Kind, tunica getoond door
priesters, Vera Icon. Aken (spiegelinsigne).
Vindplaats Nieuwlande, 105x62 mm, lood-
tin, bevestigingsoogjes, 1400-1450. Collectie
Van Beuningen, Cothen, inv.nr. 1260.
57