Qfcic
HEEFT DE OPDRACHTGEVER
IETS IN TE BRENGEN?
Ontwerpen en verwerpen
AFD. PRIJZENFESTIJN ORGANISATIE
Hangmat
Objectief
Wereldje
HIEUW ZEELAND
Uw persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer L87736996(aan
vullen met uw geboortedatum). Uw drie Persoonlijke nummers Z70191276
276573979 277140294
U ICUAJ- KU aX éo.ooo(-^<L>ohh*K LUU*!
(«T OP: Het geheim van de extra prijs t.w.v. Fl. 30.000d,~ wordt U ergens in
deze brief onthuld. Lees daarom zorgvuldig verder en ontdek welke rol dit
extra prijsnummer F11987180 speelt bij deze prijs!)
Meneer/mevrouw(uw naam in blokletters s.v.p.)
Heeft U al plannen voor zaterdag 25 februari a.s.? De reden waarom wij U
dit vragen, is dat als U winnaar blijkt te zijn van de Nieuwjaars Hoofdprijs
van het Readers Sport Prijzenfestijn, wij U op deze dag zullen uitnodigen
om naar onze hoofdstad te komen om deze prijs van Fl. 60.000
(vergelijkbare sponsorwaarde) in ontvangst te nemen. In dat geval zal
Mevrouw Bakker-Cysouw, manager Prijzenfestijnen van Reader s Sport, U
daar ruim van tevoren per telegram van op de hoogte stellen. Zij zal U dan
persoonlijk uitnodigen voor een feestelijke prijsuitreiking.
Op 25 februari 1984 (dat is minder dan 6 weken vanaf vandaag) zal dan
smiddags voor de deur van(adresen woonplaats)
een auto stoppen, waarna de chauffeur U, Meneer/mevrouw
(naam en voornamen) zal verzoeken in te stappen. Uw bestemming: een
luxueus 'sterren'hotel in onze hoofdstad.
Nadat de auto op de plaats van bestemming is gearriveerd, wordt U in de
hal van het hotel welkom geheten door Mevrouw Bakker-Cysouw. Zij zal U
uitnodigen om aan te zitten aan een uitgebreid diner. En tijdensditdinerzal
de grote gebeurtenis plaatsvinden: Mevrouw Bakker-Cysouw zal dan aan U
de Nieuwjaars Hoofdprijs t.w.v. Fl. 60.000,— uitreiken.
Alles wat U hoeft te doen, om bericht te ontvangen als U met Uw
Persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer recht heeft op deze prijs, is een
briefkaart met de vier nummers posten. HOE SNELLER U REAGEERT,
HOE MEER U KUNT WINNEN. Want voor elke dag dat het Winnende
Persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer sneller wordt geretourneerd
dan 11 februari 1984voegen wij t.w.v. Fl. 2.000,— Snelheidsbonus toe aan
deze Nieuwjaars Hoofdprijs (tot Fl. 20.000,—vergelijkbare sponsorwaarde,
te besteden naar eigen keuze).Stuur daarom Uw kaart nu op en wellicht
overhandigt Mevrouw Bakker-Cysouw U dan binnenkort de absolute
hoofdprijs:
-VERNOEMING SPORTPALEIS NAAR HOOFDPRIJSWINNAAR
(Uw naam in Hoofdletters) (Vergelijkbare sponsorwaarde ca. Fl. 80.000,—)
(yc*L S bi/C*. OJJJ. vul VI U
Maar er is nog een reden om Uw Prijzenfestijn kaart snel weg te sturen,
namelijk een extra prijseen speciale beloningalleen voor mensen
die de moeite nemen deze gehele brief te lezen. Daarom zal ik U binnen
enkele minuten het geheim van deze extra prijs onthullen.
Wellicht vraagt U zich af waarom wij zoveel prijzen beschikbaar stellen.
Omdat wij graag Uw aandacht willen vestigen op een geldbesparend
kennismakingsaanbod: een heel jaar lang Nieuw Zeeland in de bus, voor
slechts Fl. 25,— (zonder Fl. 3,60 verzendkosten). En onder de speciale
Tevredenheidsgarantie. Normaal zou U Fl. 30,— voor 12 losse nummers
betalen, maar nu kunt U voordelig kennismaken met dit waardevolle
maandblad MET EEN KORTING VAN 16,66 Voor dat geringe bedrag
krijgt U 12 maanden Nieuw Zeeland, met elke maand een schat van aktuele
artikelen, spannende verhalen, kostelijke humor, het Beste op sportgebied
enz.
BELANGRIJK: hier is het geheim van de extra prijs ter waarde van Fl.
30.000,—. Op deze bladzijde vindt U de sportster (Jan Raas) afgebeeld: Zet
Uw initialen in het shirt, knip vervolgens deze prijzenfestijn sportster uit en
plak hem op Uw briefkaart. Wij vergelijken dan de op Uw Prijzenfestijn
Sportshirt vermelde initialen met de winnende letters van de extra prijs
t.w.v. Fl. 30.000,— (Te weten:Uw naam in een sportieve hoofdrol in één van
de komende theaterstukken). Denkt U eens aan al die mensen die niet de
tijd nemen om deze brief te lezen en niet het geheim van deze extra prijs
kennen
Als U met korting van 16,66% een introduktie jaarabonnement op Nieuw
Zeeland wilt, stuur dan Uw vier Prijzenfestijnnummers op in een JA-
envelop. ZEND NOG GEEN GELD. Als U voor 18 februari reageert,
kontroleren wij of U met Uw persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer
recht heeft op de Nieuwjaars Hoofdprijs t.w.v. Fl. 60.000,—
(sponsorwaarde).
Ook vergelijken wij dan uw drie andere Persoonlijke nummers met de
winnende nummers van de overige prijzen, te weten 15 luxe Graffiti sets.
Elke prijs waar U bij vergelijking van de nummers recht op blijkt te
hebben wordt onmiddellijk door ons aan U uitgekeerd.
U heeft niets te verliezen als U 'JA' zegt. Wilt U echter alleen weten of U
recht heeft op prijzen, stuur dan uw kaart terug in een 'NEE'-enveloppe.
Het belangrijkst is dat U snel reageert. Denk aan de Snelheidsbonus t.w.v.
Fl. 2.000,— per dag. Profiteer van al Uw voordelen. Zend ons daarom
vandaag nog Uw Prijzenfestijn Kaart in de 'JA'-enveloppe. Hoe sneller U
reageert, hoe meer U kunt winnen.
Namens Reader's Sport,
M wan rii
H. van der Kop
S. de Schaatser
D. Snibbe
P.S. Heeft U het geheim van de extra Prijs ter waarde van Fl. 30.000,— al
ontdekt? Zo niet, leest U dan even terug en vergeet bovendien niet
nogmaals in de 'JA'enveloppe te kijken.
Zelden maken gemeenten en andere overheidsinstellingen in deze
provincie gebruik van de één-procents-regeling,die de mogelijkheid biedt
één procent van de kosten van nieuwbouw in de overheidssector aan kunst
te besteden. Je kunt zeggen dat dit geld de kunstenaar wordt onthouden.
Bij nieuwbouw doen deze instellingen (meestal doen ze helemaal niets) wel
eens een beroep op de mogelijkheid via de BKR een kunstwerk geplaatst te
krijgen. Het gaat dan om monumentale kunst en de opdrachten komen
voor het grootste deel van Zeeland terecht bij de Middelburgse Commissie
Complementaire Arbeidsvoorziening Beeldende Kunstenaars. En deze
(BKR)-commissie maakt er een zootje van. Ontwerpen worden bekeken
zonder de plaats van bestemming -het gebouw-erbij te betrekken en aan de
aanvragers van een kunstwerk gaat de commissie al helemaal voorbij.
Een voorbeeld om aan te tonen dat dit
geen loze beweringen zijn. Het speelt in
1983, in de tijd dat het natste voorjaar
van de eeuw in wording is.
Het Sociaal Centrum in Goes, een
instelling voor maatschappelijke
dienstverlening en gezinsverzorging,
krijgt een nieuw onderkomen en grijpt
de gelegenheid aan een monumentaal
kunstwerk aan te vragen. Dat gebeurt
bij de subsidiegevers, de zes Bevelandse
gemeenten. (Over de één-procents-
regeling praat niemand.) Bij het Sociaal
Centrum leeft de verwachting dat er nog
wel iemand zal langskomen om over de
wensen ten aanzien van het werk te
praten.
Wij hoorden er niets meer van totdat er
ineens tot onze verbazing twee
kunstenaars voor onzm neus stonden',
verwoordt Manus Nelemans de
gevoelens van het personeel. 'De een had
een ontwerp voor binnen en de ander
een voor buiten. Maak maar een keus,
zeiden ze'. Zo snel ging dat natuurlijk
niet. Het centrum heeft de ontwerpen
neer laten zetten om er een weekje mee te
kunnen leven. Een ontwerp was een
hangmat voor de ontvangsthal en het
andere een abstract beeldje voor buiten
het gebouw.
'Aan de hangmat had helemaal
niemand hier behoefte. Het beeld van
Matthy Murre vond men wel gaan,
maar we wilden eigenlijk iets wat
herkenbaar te maken had met ons werk.
Dat hebben we ook in de brief gezet, die
we aan de Middelburgse commissie
schreven. Men dacht kennelijk dat wij t
zomaar zouden slikken'.
De brjef gaf nogal wat herrie bij de
commissie. De commissie, bestaande uit
kunstenaars en ambtenaren, vindt
zichzelf deskundig om te oordelen over
wat goede kunst is en wat niet en daar
stapt dat stelletje welzijnswerkers zo
maar overheen. 'Ze weten niet wat kunst
is', vindt de commissie.
Wie wel, zou ik zeggen. In ieder geval
mag het Sociaal Centrum als aanvrager
van een kunstwerk toch wel zelf
uitmaken wat het passend vindt. De
mensen die er werken zullen er mee
moeten leven, tenslotte.
Nu even deze zaak vanuit het
gezichtspunt van de kunstenaars. Alle
kunstenaars krijgen een brief waarin ze
gevraagd wordt mee te dingen naar de
opdracht.'Z/c/ Sociaal Centrum heeft
geen voorkeur voor aard of techniek van
de aan te brengen kunstwerken
uitgesproken. Wij hebben derhalve
besloten om de belangstelling onder alle
kunstenaars in het werkgebied te peilen',
staat er in de brief aan de kunstenaars.
De tweede zin volgt uit de eerste en
daarin zitten twee grove fouten.
Allereerst had het Sociaal Centrum wél
een voorkeur voor een bepaald soort
kunstwerk, de commissie heeft alleen
nooit contact opgenomen, en ten tweede
is er nooit sprake geweest van meer
opdrachten, maar slecht van een. De
kunstenaars die de brief krijgen, weten
dat natuurlijk niet, dus ze gaan aan het
werk.
Van de negen ontwerpen die bij de
commissie binnenkomen, wordt
uiteindelijk de hangmat gekozen van
Frits van Til, zelf lid van de commissie.
Dat een commissielid niet van
meedinging is uitgesloten geeft te
denken, ook al zegt de voorzitter,
Middelburgs wethouder Vinke, dat de
beoordeling zeer objectief is. Even
kwalijk is dat de commissie de werken
beoordeelt zonder iets over het gebouw
te weten. De architect en het Sociaal
Centrum zeggen nooit contact te hebben
gehad met de commissie. Hoe kun je dan
weten of een werk niet vloekt bij de
omgeving?
Dat weetje natuurlijk niet. Bij ziekte
van commissiesecretaris Ed van
Reijmersdal moet wethouder Vinke de
vragen beantwoorden en hij is als
wethouder van sociale zaken verre van
deskundig op het gebied van de kunst.
Dat hij daar toch over gaat, heeft te
maken met de merkwaardige vondst de
BKR door de sociale diensten te laten
uitvoeren.
Vinke houdt het erop dat de
kunstenaar moet weten wat er in een
gebouw past.Wij gaan er van uit dat de
kunstenaar kan beoordelen wat er in
hoort.
Blijft staan dat je het ontwerp niet kan
beoordelen als je niet zelf ook iets van
het gebouw weet. Het blijft
amateuristisch werk van de commissie.
Overleg van de commissie met de
opdrachtgever vindt Vinke ook niet zo
nodig. Ik vrees dat hij de mening van een
meerderheid in de commissie verwoordt
als hij zegt: 'Het is niet de bedoeling dat
de kunstenaar iets neerzet wat anderen
willen hebben. Een kunstenaar schept
naar eigen inzicht zijn kunstwerk'.
Vinke doet alsof het even onafwendbaar
is als een regenbui.
Wanneer hij voor zichzelf werkt, kan
een kunstenaar zich zo opstellen, niet
wanneer hij een opdracht krijgt voor
toegepaste kunst. Dan gaan er meer
factoren meespelen, de wensen van de
opdrachtgever is er een van en de eisen
van het gebouw is een andere. Het is ook
aan een dergelijke arrogante houding te
wijten dat de beeldende kunst zo ver van
de mensen is komen te staan. Misschien
kun je zelfs zover gaan te beweren dat de
inkrimping van de beeldende
kunstenaarsregeling met deze houding
te maken heeft.
Maar goed, de hangmat is verkozen. De
commissie schrijft de mensen wier
ontwerp het predikaat 'niet goed' kreeg
een brief met het verzoek een nieuw
ontwerp voor een buitenobject te
maken. Sommigen voelen daar niets
voor; een ontwerp maken kost tijd, die
niet wordt betaald en het vertrouwen in
de commissie is bepaald niet groot.
Desondanks komen er nog enkele
ontwerpen binnen. De keus van de
commissie valt op het beeldje van
Matthy Murre. Zij is lid van de
Vlissingse BKR-commissie, waarvan
weer enkele leden in de middelburgse
commissie zitten. Het wereldje is klein.
De brief van het Sociaal Centrum
brengt de commissie niet op andere
gedachten: de twee door ons gekozen
ontwerpen zijn goed en jullie moeten het
maar accepteren. Slikken of stikken.
Het centrum slikt tenslotte en aanvaardt
het beeldje van Matthy Murre.
Tot zover dit vrij uitvoerige verhaal
over de manieren van de BKR-commis
sie. En laat de commissie niet zeggen dat
het een uitzondering is, er zijn
voorbeelden genoeg. Zoals het
crematorium in Middelburg. Ook daar
gaat de commissie niet eerst eens kijken
vooraleer de ontwerpen te beoordelen.
Laat staan dat de commissie weigert een
kunstenaar te laten rechttrekken wat
een architect aan naargeestigs heeft
neergezet.
AD de JONG
Het beeld van Matthy Murre vond men wel gaan.