fcBEr1-
Nehalennia winter 2017 nr. 198
Anna
Anna's album
srn./WË» JiVv
jH.v
Het album van Anna van Ceters komt niet voor in Rein-
ders' werk omdat zij haar onderzoek niet op Zeeland richt
te, maar op andere gebieden in de Nederlanden. Reden te
meer om Anna en haar album in deze bijdrage in het kort
onder de aandacht te brengen.
Anna van Ceters was een dochter van de zeer vermogende
koopman Aernout van Ceters, grondlegger van 't Huys te
Gapinge en ambachtsheer van Gapinge. Aernout was ge
trouwd met de uit de hogere kringen afkomstige Anna van
der Hooge.
Anna Marta van Ceters werd geboren op 6 september
1600 in Middelburg. Op 12 november 1623 huwde ze met
Johan van der Stringe (1598-1667). (afb. 3 en 4) Samen
kregen Anna en Johan twee kinderen, Johan jr. en Maria.
Anna overleed op 4 februari 1639 in Middelburg, slechts 39
jaar jong. Weduwnaar Johan hertrouwde na haar dood met
Maria Boreel, in 1641, en later met Agatha Bom, in 1652.
Het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis heeft
afbeeldingen van twee bij elkaar horende schilderijen van
Anna en Johan in zijn collectie. De originele kunstwer-
Portret van Anna. (afb. 3); portret van Johan. (afb. 4)
ken bevinden zich in een privécollectie. De maker van de
schilderijen is anoniem gebleven. Ook het Zeeuws Mu
seum in Middelburg bezit portretten van Anna en Johan.
Die lijken sterk op de hierboven genoemde schilderijen.
Anna's album amicorum bevat meer dan 200 pagina's en
daarnaast een 16-tal zowel ingeplakte als afgezette prenten,
poëzieplaatjes zouden we nu zeggen, (afb. 5) Die werden
ü.\w ie»! f.
fftNovuSsaiv'.iXA
Het wapen van de ambachts
heerlijkheid Gapinge. (afb. 7)
speciaal voor deze albums gemaakt door of voor degenen
die in het boekje schreven. De prentjes zaten oorspronke
lijk in het boekje geschoven, maar worden nu separaat in
een kartonnen hoesje bij het album bewaard.
Helaas treffen we weinig informatie over de namen van
de scribenten en de jaartallen van schrijven, want op een
enkele uitzondering na ontbreken deze gegevens. Mogelijk
omdat de eigenaresse toch wel wist van welke hand een
bijdrage was; het vrouwenalbum kwam immers niet bui
ten de eigen huiselijke kring.
Enkele pagina's zullen we in het kort nader bekijken.
Het boekje opent met een soort titelpagina waarop de ei
genaresse van het boekje haar naam bekend maakt.
De tweede bladzijde bevat een genealogisch getinte tekst
die rond 1700 werd geschreven door Anna's zoon Johan
van der Stringe. Hieruit blijkt dat hij, nadat zijn moeder
was overleden, het album had doorgegeven aan zijn doch
ter Anna van der Stringe. Na de dood van deze dochter
ging het boekje over op Johans kleindochter Cornelia
Buttler. (afb. 6)
Aan het begin van Anna's boekje zijn diverse wapenschil
den opgenomen. Dat is bijzonder, want die komen in
vrouwenalba weinig voor. We treffen eerst het wapen van
het Walcherse dorp Gapinge met het jaartal 1610, het jaar
waarin vader Aernout het ambachtsheerschap van Gapin
ge kocht. (afb. 7) Vervolgens zien we de wapens van fami
lies Van der Hooge (moeders kant), Van Borsele (moeders
kant) en Van Ceters (vaders kant), (afb. 8)
Het album bevat vervolgens serieuze teksten in de vorm
van sonnetten (afb. 9), gedichten en spreuken. Soms
treffen we geheimschrift, (afb. 10)
Het familiewapen Van Ceters.
(afb. 8)
Twee van de reeks gekleurde prentjes die bij Anna's album horen, waaronder één van een gestrande walvis, (afb. 5)