Een sprekend woordenboek
Het Supplement
Het Woordenboek on-line
Uit de regio's
Schouwen-Duiveland
contacten legden met diverse informanten, die dan in
hun plaatselijk dialect over hun leven en werk vertelden.
Mevrouw Van den Broecke benaderde veel informanten
telefonisch en ontving ze in haar flat in Vlissingen om het
materiaal te controleren. Zo was 'Boulevard de Ruijter
194' jarenlang een begrip in de dialectwereld. In totaal zijn
negen regioboeken verschenen.
Op een gegeven moment werd besloten al de resultaten
van het onderzoek onder te brengen in een Supplement op
het Woordenboek der Zeeuwse dialecten, dat in dezelfde
geest als het Woordenboek van 1964 gestalte zou moeten
krijgen.
In april 1994 begon secretaris Rinus Willemsen de tekst
van het omvangrijke WZD in te voeren in de computer,
zodat de tekst digitaal te raadplegen zou zijn. Nadat Rinus
de hele tekst had voorbewerkt, werd deze door een grote
schare van correctoren twee maal op fouten nagezien, van
wege de diversiteit van lettertypes. Dat was met recht een
monnikenwerk.
In januari 1997 kwam onze secretaris in aanraking met
twee Zeeuwse computerspecialisten. Zij ontwierpen een
programma waarmee de tekst vlot leesbaar opgevraagd
kon worden. Bovendien werd het geheel zo aangepast
dat een Nederlandse ingang het mogelijk maakte de
woorden op te vragen. Er ontstond tevens een plan om
voorbeeldzinnen te laten inspreken door inwoners in het
hele Zeeuwse taalgebied. Meer dan honderd informanten
boden zich aan en de opnames vonden op diverse locaties
plaats, zo ook op Goeree-Overflakkee. Ook werden verha
len opgenomen, evenals informatie over de dorpen, steden
en streken van Zeeland en Goeree- Overflakkee. Dit alles
werd vastgelegd op een cd-rom. Zo ontstond het eerste
De cassette met een cd van het'sprekende woordenboek
'sprekende woordenboek' ter wereld. In 1999 werden de
eerste exemplaren tijdens een presentatie in het Belfort
van Sluis aan de Commissaris van de Koningin in Zeeland
en de gouverneur van West-Vlaanderen.
Intussen werd druk gewerkt aan de samenstelling van het
Supplement op het Woordenboek der Zeeuwse dialecten.
Achtereenvolgens hebben drie samenstellers zich ervoor
ingespannen. Ook bij dit werk was weer een schare van
correctoren en informanten betrokken. Niet alleen werd
elke letter gecontroleerd, maar er moesten ook voor
beeldzinnen bedacht worden. Dat leverde aanvankelijk
niet zo veel materiaal op, maar na het instellen van drie
correctiegroepen, namelijk een groep zuid, midden en
noord, kwam alles in een stroomversnelling. Tijdens een
gezamenlijke vergadering over dit probleem bleek dat in
groepsverband de voorbeeldzinnen automatisch 'opbor
relden. Het was Kees Fraanje die het werk voltooide. Op
20 oktober 2002 kon de voorzitter van 'De Zeeuwse Taele',
een in 1990 opgerichte stichting voor verwerving van gel
den voor de verwezenlijking van het Supplement, tijdens
de jaarlijkse Zeeuwswe dialectendag in Kapelle niet alleen
een exemplaar van het manuscript aanbieden aan de voor
zitter van de vereniging, maar ook een aan de in Kapelle-
Biezelinge geboren minister-president mr. dr. J. P. Balke
nende. Het Supplement droeg hetzelfde karakter als het
woordenboek van 1964. Op advies van de Wetenschappe
lijke Commissie van de vereniging werden de belangrijkste
teksten over leven en werken uit alle regioboeken er ook
in opgenomen, zoals hoofdstukken over de meekrapteelt,
de vlasverwerking, de huisslachting enz..
In 2003 was de uitgave van het Supplement een feit.
Op een geven moment bleek de cd met het 'sprekende
woordenboek' niet meer op modernere computersystemen
te werken. Na diverse vergeefse pogingen door 'deskundi
gen' is het onze inventieve webmaster Pascal Broekhoven
gelukt het programma zo te bewerken dat het woor
denboek en alles wat daarbij hoort op de website van de
Zeeuwse Dialect Vereniging geplaatst kon worden.
Dit (sprekende) woordenboek is gratis te raadplegen op
de website www.zeeuwsedialect.nl (Vergeet niet de -e van
zeeuwse in te typen!) Ga vervolgens in de werkbalk naar
Media en klik op Zeeuws Woordenboek. Een schat aan
informatie komt dan ter beschikking en bovendien zijn er
diverse stemmen te horen.
P.H.
Op de open dag in het Nationale Watersnoodmuseum op
zaterdag 4 februari jl. was ook de Zeeuwse Dialect Ver
eniging vertegenwoordigd. Drie bestuursleden bemanden
een stand met uitgaven van de vereniging. Er was die dag
een talrijk publiek aanwezig. Vele gesprekken gevoerd
met belangstellenden. Tweemaal vertelden Pau Heerschap
