Nehalennia voorjaar 2015 nr. 187
Reactie van een lezer
De voorplaat van de nieuwe Nehalennia verraste mij door
de foto van een oude nieuwjaarskaart. Kaarten hebben wel
mijn interesse. Al vele jaren stuur ik mijn vrienden een
oude wenskaart op gepaste dagen. Bij dezen dus een aan
u. De kaart is duidelijk uit 1911 en zoals toen gebruikelijk
gepost op 29 Dec. Vele hebben ook stempels met 30-12.
Men deed dat kennelijk stipt einde jaars. Het gebruik van
wenskaarten te versturen op het eind van het jaar moet
al veel ouder zijn maar onderzoek daarnaar ken ik niet.
Jaontje Roose is niet meer, zo ook haar zusje, Pietje Roose.
Ze zal beslist dienstmeid zijn geweest bij de Souburge
Veearts J. Kramer die eveneens niet meer onder ons is.
Wij zijn er nog wel en daarom u en de uwen hierbij ook de
beste wensen voor het nieuwe jaar.
Henk Barentsen, Biggekerke
zelfs verzonden tot in de Verenigde Staten en Canada toe.
Het bakken van brood is voor Kommer Akershoek geen
vak, maar een passie! Reden genoeg om hem een interview
af te nemen. U vindt het in dit nummer.
Nu dacht ik altijd dat dit soort brood alleen een specialiteit
was van Ouddorp, maar onlangs bleek dat het ook in ande
re plaatsen gebruikelijk was. Zo vertelde ons lid Sam Mol,
afkomstig uit Tholen en zoon van een bakker, mij, dat zijn
vader in de jaren zestig van de vorige eeuw ook paasbrood
met saffraan bakte. Er stond dan in de bakkerij een schaal
met een felgeel gekleurde emulsie met saffraan klaar om
door het deeg te mengen. Op een dag kwam er iemand in
de bakkerij die vroeg: Wat is ta?' Zijn vader antwoordde:
'Oh, dat is butter van 'n Arabische heite' (dat is boter van
een Arabische geit). Ook een bakkersdochter uit Stad aan
het Haringvliet vertelde mij dat haar vader saffraanbrood
bakte. In Ouddorp gingen we tegen Pasen ook altijd op het
keiwerkvan de Zuiddijk krukels (alikruiken) zoeken. Die
waren bij het gele paasbrood een ware lekkernij.
In Sommelsdijk ging tot aan het begin van de Tweede
Wereldoorlog de Joodse slager Mozes de Haas met een
vetgemeste paasos door het dorp. Die os was dan heel
mooi versierd met onder andere oranje sinaasappels op
zijn horens en groene slingers. De os werd door de straten
van het dorp geleid, gevolgd door een vrolijke menigte.
Ieder waar men langskwam kon dan aanwijzen welk stuk
vlees hij of zij van de os na de slacht wilde hebben. Dat
werd genoteerd en later kon je dat afhalen of het werd
bezorgd. Middelharnis en Sommelsdijk hadden tot in de
oorlog een talrijke Joodse gemeenschap. In Middelharnis
was ook de synagoge. Vrijwel die hele gemeenschap in de
oorlog weggevoerd en niet meer teruggekeerd.
Vóór de Pasen werd er meestal ook nieuwe kleding aange
schaft. Je liep er dan tijdens de Pasen weer 'op je paasbest
bij'. Wellicht heeft u ook ervaringen met paasgebruiken.
Meldt ze dan bij ons secretariaat, want dan komen wij er
in een volgend nummer op terug. De redactie heeft er
weer naar gestreefd om er een interessant geheel van te
maken en wenst u veel lees- en kijkplezier.
Namens de redactiecommissie,
Pau Heerschap
Slager Mozes de Haas trekt met zijn paasos door Sommelsdijk.
