m
e
H
Beerput Gravensteen
Fragment vijftiende-eeuws missaal
De beerput van het Gravensteen is, afgaande op het
vondstmateriaal, van de zestiende tot de negentiende eeuw
in gebruik geweest. In de vulling werden diverse opmer
kelijke vondsten gedaan. De meest tot de verbeelding
sprekende vondst is een klein stukje (9x6 centimeter) aan
beide zijden beschreven perkament (fig. 5). Na conserve
ring bleek dat het om een Latijnse tekst gaat, meer bepaald
de laatste verzen van het Evangelie volgens Johannes 2 (de
bruiloft te Kana). Hierop volgt vers 1, 2 en 16 van psalm
65. Het fragment is afkomstig uit een Missak romanum.
Deze missalen werden gebruikt bij de mis op zon- en
feestdagen in de kerk, kloosters en kapellen. Het hand
schrift is van goede kwaliteit en toont vakwerk uit waar
schijnlijk het midden van de vijftiende eeuw of mogelijk
iets eerder (Rijkelijkhuizen 2014, p. 12). In onderstaande
transcriptie staat de aangevulde tekst tussen haakjes; de
sterretjes geven de overgang weer tussen de twee teksten.
Hoe (fecit initium signorum Jesus)
in Chana Ga(lilaeae: et manifesta-)
vitgl'am (gloriam) s(uam, et crediderunt in)
eum discipu(li ejus.) (Iubilate)
Deo universa terra (iubilate Deo universa)
Terra psalmü(m) di(cite nomini eius: veni)
Te et aud(ite) et na(rrabo vobis, omnes)
Qui time(tis Deum, quanta fecit Dominus animae meae)
Luxe zeventiende-eeuws muiltje
In de beerput van het Gravensteen zijn ook twee versierde
muilen gevonden, waarvan er één, op de buitenzooi na,
compleet bewaard is gebleven (hg. 6). De buitenzooi en
een deel van de bevestigingsrand ontbreken. Het boven
leer bestaat uit twee lagen. Het is gedecoreerd met clusters
van drie lijnen over de breedte van het bovenleer en aan
de voorzijde met een band van ingesneden golvende korte
lijnen. Het hieldeel van de binnenzool is versierd met
boogvormige licht golvende lijnen en een stempelversie-
ring in de vorm van een hartje. Beide muilen dateren in de
zeventiende eeuw en zijn luxe schoeisel (Rijkelijkhuizen
2014, p. 12).
8
Figuur 4. Schaal van esdoornhout met verdeelvakjes
Consult).
BIAX
Figuur 6. Versierde muil (foto Marloes Rijkelijkhuizen).
Figuur 5. Perkament met handgeschreven tekst (foto Marloes
Rijkelijkhuizen).
Figuur 7. Kegelspel met een kegel in
de vorm van een mannetje/vrouw
tje en twee kleine balletjes BIAX
Consult).
