uit de zeventiende eeuw. Deze grafmonumenten waren
voor het merendeel tegen de zijmuren opgesteld. Eronder
bevonden zich de grafkelders van de overledenen. Vooral
de rijke protestanten vonden een laatste rustplaats in de
kerk. Soms sloten zulke graven niet goed af, waardoor er
een lijklucht hing in de kerken. Hier komt de uitdrukking
'rijke stinkerds' vandaan. In diverse publicaties uit de
achttiende eeuw wordt de St.-Janskerk geroemd om haar
schoonheid. Wie de kerk binnentrad werd getroffen door
de vele zeer rijk uitgevoerde grafmonumenten, waarvan
vele met marmer gedecoreerd waren. Ongetwijfeld de
drie rijkst uitgevoerde grafmonumenten waren die van de
gebroeders Philip en Willem van Lake en Charles van der
Noot. Alleen van het laatste monument is een afbeelding
bewaard gebleven zodat we een goede indruk hebben van
zijn prachtige uitvoering.
Grafmonument Messire Guillaume Zoete de Lake
Bij het binnenkomen via de kleine deur bevond zich aan
de linkerzijde een nis met een graftombe uit wit marmer,
ondersteund door twee getorste kolommen, eveneens in
wit marmer. Daarop lagen beelden van een man en een
vrouw in wit geaderd marmer. De man droeg een harnas
met de commandostaf in de rechterhand, de vrouw was
gekleed in een lang gewaad met aan het voeteneinde een
windhond van wit marmer. De nis was omgeven door
wapenschilden in wit marmer, twee leeuwen op het front
van het kapiteel en op de hoeken. Op de frontmuur van de
nis bevond zicheen zwart marmeren plaat, met in goud de
volgende tekst:
lei gist noble homme Messire Guillaume Zoete de Lake
chevalier de lorde de st. Michel, seigneur d'Hautain etfils
de noble homme Alexander Zoete deLake, en son vivant
Gouveneur de lüle de Walcheren et colonel des Regiment
de Zelande. Et la noble Dame Marquerite de Berghem, et
qui avant été XXVI ans Admiral de Zelande venu en age
subt. Lieutenant du haut et puissant Prince Frederic Henry
par la grace de Dieu Prince d'Orange, au Gouveneur de
lÉcluse, collonel au regiment de Zelande,qui trepasse XXVI
Septembre MVIc XXXVII.
Et noble de Dame de Hertaing, fille de noble homme
Guillaume de Hertaing, seigneur de Marguette, en son
vivant Gouveneur de Bergues sur Zoom, collonel de
Regiment Infanterie Wallone et de noble dame Anne de
Levin, son epouse, la quelle trepasse le VAvril lan MVIc
XXXVI.
De graftombe was omgeven door een fraai ijzeren hekwerk
en was geplaatst in de zuidbeuk van de kerk. Deze Willem
was gedurende 26 jaar luitenant-admiraal van Zeeland (zie
noot 1) en beroemd om zijn tochten tegen de Spanjaarden
en Algerijnen, en door zijn hulp bij het beleg van La
Rochelle. Hij werd later gouverneur van Sluis en over de
quartieren van Vlaenderen'. Hij was gehuwd met Olimpia
de Hertaing.
Na de brand in 1811 zijn er drie onderdelen van dit
grafmonument gered: het hoofd van Willem Zoete van
Lake gehouwen uit wit marmer, een fragment van een
hazewindhond en de eveneens uit marmer vervaardigde
helm. Het hoofd is gelukkig in zijn geheel bewaard
gebleven, al zijn er wel enige beschadigingen te zien aan
neus en kin. Het ligt op een kussen waarvan ook een
fragment bewaard bleef. Het toont ons een man van
middelbare leeftijd, waarvan de haargrens enigszins
aan het wijken is. Het haar zelf vertoont tal van kleine
krulletjes. De ogen van het hoofd zijn gesloten. Opvallend
is de snor die omhoog is gekruld. Het hoofd is gehouwen
op vrijwel ware grootte en gezien de karakteristieke
trekken is het een goed gelijkende afbeelding van Willem
zelf. We kunnen nl. dit beeldfragment goed vergelijken
met het schilderij van Willem dat in het Rijksmuseum
in Amsterdam wordt bewaard. Mogelijk gebruikte men
als voorbeeld voor het beeld dit portret of is er, niet
ongebruikelijk, na zijn overlijden een dodenmasker
gemaakt. Het fragment van de windhond (compleet
lichaam zonder de kop) heeft dus volgens bovenstaande
beschrijving oorspronkelijk gelegen aan de voeten van
Olimpia de Hertaing.
Het hoofd van Willem Zoete van Lake, afkomstig van zijn
grafmonument (foto auteur).
Fragment van een windhond in marmer, afkomstig van het
grafmonument van Willem Zoete van Lake (foto auteur).
