De benauwdheid slit ok toe in 't durp, a de weduwe nêe
een paer jaer ok zomè aneens sturft.
Is t'r wat an d'and mie dat 'uusje?
De vrijgezelle jongen die a t'r nêedien komt te weunen,
voel z'n eigen d'r ok glad nie tuus. Ie rikt totaal over z'n
toeren en wor openomen in P.Z.Z.
Née een lange leegstand vinde ze toch wee een nieuwe
'uurder, een weduwnaar uut 'Olland. Een vriendelijke
aardige man, kerngezond. Het is 'eel wonderlijk, mè ik
verzeker je 't is de volle waereid: de man sturft nêe nog gin
twi meenden.
Ik 20 jaer in Noord-'Olland eweund, mè ik bin toch ni
m'n gebeurtedurp terug'ekomme en weune noe circa 25
meter van de plekke dir a Jacob Verpoorte begrêeve wier.
Sinds kort weunt 'r toch wee een alleenstêende man in
dat 'uusje, een technicus, die a de olve waereid rond'ereisd
eit. Nerges benauwd van en stiknuchter. (Ik vertelle ier gi
sprookjes. Het is de volle waereid.)
D'r bin de lesten tied oalmè vremde geluuden rondom z'n,
dir a t'n nie mi tegen kan en een mêend of wat 'elee is t'n
ver'uusd ni d'aare kant van 't durp.
Want dalijk is 't awee 18 maand in te vullen komt 'r dan
awee zo'n windvlêege?
Eén vrêege bluuft 'r: "Jacob Verpoorte, wirrom?"
Bedank voe de stilte.
Maart 1993
De vuurtoren van Aèmstie
je 't ok eleze in de P.Z.C. van 12 september, dat
leerzaème artikel over oónze goeie aauwe vuurtoren van
Aèmstie? Joan nog toe, wa schudde dat artikel toch wi 'n
oap erinneringen bie mien wakker. In wa 'k daè aomaè te
wete kwam over die vuurtoren in da 'k noait eweten ao,
as 'k 't nie eleze ao in de kraante. Laè m'n je vertèlle da die
vuurtoren 'n èrreg groate rol in mien leven espeeld eit.
In 't uus waè ik in mien jeugd woonde, keke m'n mee de
voorgevel naè 't wésten. M'n groate broer in ik aode 'n
slaèpkamer an de voorkante van 't uus. Die kaèmer wier
saèves iedere keer tweê keer kort achter mekaore hel
verlicht deü de lichtbundel van de vuurtoren van Aèmstie.
Daènaè was 't wi langer dan 'n minute donker. We stélden
oóns eige aoltied voor dat 't an de kante van de zeê net
aandersomme ewist most weze. De doönkere pauze tussen
de verlichtingen van de kaèmer gebruukten m'n om in
slaèp te vaollen.
Noe was mien broer in z'n vroegere jaèren 'n meêster-
vertèller. Ie zoog bie wieze van spreken de veraèlen an de
loapende baand uut z'n duum. Je kan je voorstèlle dat 'n
daèrom 'n populaire schoalmeèster oaren is. Zö eêne die
kan vertèlle, daèr ouwe de kinders van. Die vuurtoren
ielp 'm in onze jeugd op wègte naè de spannendste
geschiedenissen over ruumte-reizen deü 't heelal.
Ik kan m'n eige 'n vervolg-veraèl erinnere, da eindeloas
deü-ging
Misschien wè maènden achter mekaore. Je oefde je
verbeelding nie eêns te laète waareke, want je keek daè
op die zoölderkaèmer om zó te zégge rechttoe rechtan 't
universum in. In die ménsen in dat ruumteschip beleefden
aèvonturen aan eên stik deü.
Oónder 't vertéllen vroeg t'n regelmaètig: "Bin jie nog
wakker?'
"Jao, jao, vertél ma vaarder, ik luustere," antwoordde ik
dan.
Tot 'n op 'n zeker oagenblik gin aantwoord mi kreeg
omda 'k in slaèp gesukkeld was. De volgende dag gieng
't wi vaarder. Waè d'n 't vandaèn aèlde wee'k ok nie. Ma
spannend was 't wè in d'n emel tot an de zeêdiek was de
plaèse waè aol die aovonturen zich ofspeelden. In 't licht
van de vuurtoren was t'r bie. Iedere keer tweê keer 'n
lichtbundel tot bie oóns in de zolderkaèmer in dan meer
dan 'n minute 't aèrdedonker. 't Was as 'n geëimzinnige
omliesting van de geschiedenis. M'n wè 's uut-erekend
oe snél dat licht over onze gevel passeerde. As je d'r van
uut gieng dat de bundel tweê seconden noadig ao om
roónd te gaèn in dat de draoicirkel bie oóns op twaolef
kilometer afstaand, emelsbreêd zeker vuufinzeventig
kilometer was, mot die snel-eid achttienoónderd
keer vuufinzeventig kilometer ewist Das minstens
oónderdvuufindertigduzend kilometer in 't ure. In da nog
wè mee aol die radarcontrole in Zeêlaand
In 't artikel 'k ok nog eleze dat oónze vuurtoren d'n
eênigen is in de wèreld die beschilderd is mee 'n road-
witte spiraol. Dat is natuurlijk moeilijk te controleren, ma
m'n neme zónder meer mar an dat 't waèr is. M'n kunne
bezwaèrlijk even naè China gaè om te kieke of t'r daè nog
zó eêne staèt.
Sedert 1840 gaèt z'n eldere lichtbundel a over de dunen
in de zeê, stieng d'r in de kraante. Dat mot dan toch wè
van 'n peterolielampe ewist as je bedienkt dat Edison
pas in 1879 de gloeilampe uutvoónd. In dat 'r pas in 1882
de eêste elektrische centraole in New York ebouwd wier.
Noe ao'k toch zó graeg da de schriever daè wat meer over
vertéld ao.
Ik kan m'n eige nog erinnere da m'n mee tweê leden uut
de familie in tweê angetrouwde naè d'n oorlog op de fiets
naèr Aèmstie ereeë bin. De vuurtoren ao nog nie eêns z'n
road-witte spiraol. M'n toe eêst koffie edronke bie de
De vuurtoren van Aèmstie op een vinger'oedje (www.zeeuwse
producten. nl).
