14
6. Ibid., rek. 1468/'69, fol. 3r., Ie mnd, 4e wk.: 'Item betaelt Jan die
temmerman van eenen dach temmerens an tvalveynster vander
scole, daer toe verbesicht waeren II wagescoten, twee rachters ende
IVi C laschijsers, coste al tsamen II s. III d. gr'.
7. Ibid., rek. 1469/'70, 10e mnd, le wk., fol. 17r.: 'Item betaelt Willem
van Andwerpen van een hondert calx, verbesicht an die scolle XVI
s. gr. ende van dragen gegeven XVIII gr., facit tsamen XVII s. VI
d. gr.', fol. 20r., 11e mnd., le wk.: 'Item betaelt van oude berderen
die verbesicht sin an die heymelicheit van der scolle II s. III d. gr..
Item betaelt drie arbeiders van dat sij die heymelicheit vutgevlien
hebben de twee elcx van vijf dagen ende eenen van III dagen tot VI
gr. sdages de man, facit VI s. VI d. gr.', fol. 20v., 1 le mnd., 2e wk.:
'Item betaelt den metselaers die ande scolle gemaect hebben an die
heymelicheyt ende anden muren XX s. gr.. Item betaelt van IX M
steenen anden voirs. scole verbesicht tot XXVIII gr. tduust, facit XXI
s. gr.. Item betaelt eenen decker van eenen dach deckens ende van
tdac te stopene an de voirs. scolle. Item betaelt Jan den tymmerman
van P/2 dach temmerens ande voirs. scolle, XV s. gr'.
8. ZA, Achief Heren van Veere, inv. nr. 164, fol. 10r., 29 maart 1505:
'Betailt Jan Cornelisz. van dat hij Luenis Claysz. den metselare
gedient heeft deze voirleden weke int decken ende repareren vanden
scole tot vier dagen tot VI gr. sdaechs, facit II s. gr.. Betailt Luenis
Claysz. van dat hij de scole ande zuyt sij de verdeckt ende gerepareert
heeft tot XII gr. sdaechs, facit vier dagen IIII s. gr., ergo hier IIII
s. gr.. Tot tvoirs. deck zijn verbesicht CXXV tarts latten tot II s.
II gr. thondert, facit II s. VIIP/2 gr, ende Xc latijser tot I gr. VI m.
thondert, facit XIIVi gr, facit altsamen III s. IX gr. Noch is an tzelve
deck verbesicht twee sacken calcx der stede toebehorende, ergo dair
af nyet ende vant zelve calc te dragen I gr.. Noch bet. van II C LVIII
tegelen ende van vier varsten oick verbeest int repareren vant voirn.
deck te IIIP/2 gr. thondert, facit XVI gr.'
9. Ibid., inv. nr. 165, fol. 21v. - 22r., 20 nov. 1507: 'Betaelt Jan Cornelisz.
van dat hij dese voirleden weke II daghen Pier den tymmerman hier
nae inden scole gedient ende reescappe gedaen heeft ende oeck tuus
inden val geslecht heeft IIII daghen, sdaechs VI gr., comt tsamen III
s. gr.. Betaelt Pier Maerten den tymmermans knape van dat hij dese
voirleden weke de scole der stede gerepareerdt heeft van boirden
daer de kinderen haer eten up leggen, ende de preneye van hout
vermaeckte, sdaechs X gr., facit XX gr., ende Willem die sager van
tbort inden voirn. scole gelevert tot LVIII voeten XVIIP/2 gr. tsamen
III s. IP/2 gr.'.
10. ASV, inv. 1108, fol. 40v.
11. Horst, hfst. 2, pag. 212 en ASV inv. nrs. 840, 841 en 842.
12. ASV, inv. nr. 841, jaar 1558: 'Van tlof dat men in de cappelle op de
have plach te doene ende men nu doet in de cappel van tgasthuys'.
13. Horst, hfst. 6, pag. 172.
14. Ibid., hfst. 10, blz. 344.
15. ASV, inv. nr. 311, fol. 109r.: 'Contract ende voirwairde gemaict bij
burghmrs. ende scepenen der stede van der Veere aen d' een ende
meester Jacop Gabrielsz. als schoolmr. an d' ander zijde opten XXIen
february anno XVc ende XII naer Utrecht.
In den eersten soe sal meester Jacob voirs. hier ter Veere commen
wonen nu ende Gregorys daege (3 september) naestcommende
ende anvaerden de schoele om die te regieren ende daer af versekert
zijnde een termijn van zeven jaeren aen een geduerende ende
dat metten groeten zegel van der stede van der Veere. Alsoe dat
burchmeesters ende scepenen voirs. hem nyet en zullen moeghen
ammoneren of ofstellen binnen den voirs. tijde van zeven jaeren.
Ende sal hebben voir zijn gaigen tsiaers zes ponden grooten Vis.
ende die te betaelen tot twee termijnen tsjaers tot elcken halve jaere
drie pondt groeten Vis. Welck gaigen gedueren zullen de zeven
jaeren lanck als voirs. is van zijn aennemen sonder hem die gaigen
te moegen binnen die zeven jaeren benemen ofte opsegghen. Voirts
soe zullen die voirs. burchmrs. ende scepenen hem verwerven van
mijnen vrouwe van der Veere zijn bier excijs binnen zijnen huyse
behouden dies soe sal hij de kerck haer recht betaelen te weten
van elck vat II gr. Noch soe sullen alle knechkens boven zeven
jaeren gehouden wesen te commen in die groete schoele ende
indien yemant zijn kinder elders tot een private schole sende hier
binnen der stede of binnen die heerlicheyt van der Veere soe zal
die burchmeester een stedeboede zenden tot die ouders vandien
om haerlieder te doen betaelen haer scoelgelt in alle maniere of die
kinderen in die grote scoele tschoel ghingen behoudelicken dies dat
meester Jacop nyet moeg en sal nemen van enich schoelkindt hij zij
jonck ofte oudt textualist of anders nimmer of meerder dan tsiaers
de somme van twee grooten die verschijnen sullen tot vier terminen
tsiaers tot elcken termine ses grooten vlaems. Ten waere dat die
ouders van die jongen hem vuyt speciale gratie yet meer wilden
geven twelck hij wel zal moegen nemen maer en sal dair nyemant
om dwingen met eenighe manieren om dat die ouders meer souden
loven of geven. Voirts soe sal meester Jacop moegen die kinderen
oirloef geven des achternoens eens te weke ende dat wanneert een
geheele weke is of dat den heyligen dach quame saterdaechs of
maendaechs alsoe alst constumelick is. Maer en sal van die kinderen
in gheender manieren moeghen nemen tsij aristotelis pasten ofte
anders alst hier voirmaels plach te zijn, mair willen hem die ouders
vuyt gunste wat toeleggen dat sullen zij zelve meester Jacob geven
ende hij salt sonder yemants opspreken ofte wederseggen moegen
ontfanghen. Ende indien burchmrs. ende scepenen tenden die zeven
jaeren hem die scoele ofte gaygen op willen zeggen ende nyet meer
die gaigen geven ofte die scoele laeten dat alsdan in dien gevalle
sullen zij meester Jacop dat een half jaer te voeren zeggen al wilden
zij hem nyet langer laeten dienen dan die seven jaeren of die gaygen
geven soe zullen zij gehouden wesen mr. Jacob dat opsegghen een
half jaer te voeren of die gaygen sullen blijven gaende ende hij sal
die scoele blijven houdende in de maniere boven verclaert. Dies
gelicke wilde meester Jacob den dienst opseggen of die gaygen dat
hij gehouden weg te doene in alder manieren als voeren geseyt
is van burchmrs. ende scepenen. Aldus gedaen ende geteickent
bij scepenen onder gescreven opten XXIIIen februaris anno XVc
twaelve nair Utrecht ende bij meester Jacob Gabrielsz. mede. Ende
onder stondt geteickent alle dese persoenen: Heyndrick Cornelisz.
Vere, Joest Cornelisz., Pieter Diericxz., Jacob Wolffaertsz., L.
Cornelisz., Lenaert Willemsz., Cornelis Pieterssen, W.C. Brantsz.'
16. ZA, Rechterlijke Archieven Zeeuwse Eilanden (RAZE), inv. nr. 359,
fol 82 recto: 'Contract mit de kerckmrs. van de nieuwe scoole. Upten
Ilen dach in maerte anno XVC XIII nair Utrecht soe is gesloten
ende geaccordeert bij burchmrs. ende scepenen deser stede ende
de kerckmrs. der selver stede om dat gemeer oirboir profijt ende
welvaert der selver stede ende gemeente van dien als dat de selve
kerckmrs. sullen maken ende doen optimmeren tharen coste een
scoole ende een woonhuys dair an voir de scoolmr., hooch van
den airden alsoe dat men mit een ofte II trappen den selven scoole
sal mogen opgaen, welcke scoole staen sal an die noortside van de
west roester van den selven kercke streckende also verre oestwaerts
gelijcken dat bij b. ende s. ende de voirs. kerckmrs. begrepen is.
Wel verstaende dat dair voren de kerckmrs. van den kercke weegen
hebben ende ontfangen sullen jairlicx vuyt de commune deser stede
de somme van drie ponden gr. losrente te lossen mit den penninck
sestien, ende dat alsoe lange gedurende tot dat die voirn. renten
gelost zullen zijn mit den penninck XVI voirs. Ende indien tvoirs.
huys ende scoole volmaect zij voir meije soe sal dat Ie jaer ingaen als
nu te meye naestcommende ende soe voort van jare te jare tot dat
die rente voirn. gelost zullen zijn. Ende is de selven kerckmrs. mede
geconsenteert dat zijluyden hebben sullen van dat blau dack alsoe
vele vande roode als yemant vande gemeente deser stede hebben.
Aldus gedaen opten He januario XVc XIII nair Utrecht'.
17. Ibid., inv. nr. 381, fol. 6v.
18. ASV, inv. nr. 77, 18 oktober 1610: 'Frans de meester is geadmitteert
om schoole te houden binnen Sandeyck midts dat hij hem zal
onderwerpen de school ordonnantie ende dienvolgende egene
andere boucken inde schoole laten leeren dan de gene die christelijck
ende stichtelijck zijn voorts dat hij geen kinderen in zijne schole en
zal aennemen uyt dese stadt ende dat hij van ider een kint van te
lande commende leerende AB spellens ende lesens 8 d(eniers), item
van ider kint te leeren lesen enden schrijven 12 grooten'.
19. De Booy, pag. 25.
20. ASV, inv. nr. 1769.
21. Ibid., inv. nr. 1084.
22. VHRZ, inv. nr. 950d, 23 juni 1714.
23. ASV, inv. nr. 4228, 11 apr. 1714 en VHRZ, 14 apr. 1714. Recognitie
is een belastingheffing die men of eenmaal bij het aanvaarden van
zijn ambt, of jaarlijks zolang dit bekleed werd, moest betalen. Van
1684-1714 bedroeg de recognitie 16 13 4 Vis., na de splitsing in
1714 betaalde men voor het schoolmeestersambt 10 Vis. en voor
de voorzangersplaats £8:6:8 Vis..
24. ASV, inv. nr. 19, 2 juli en 20 aug. 1735 en RAZE, inv. nr. 676, 30 apr.
1741.
25. ASV, Aanwinsten Noord-Hollands Archief, afkomstig uit het Archief
van het Bisdom Haarlem.
26. ASV, inv. nr. 48, 13 mei 1780.
27. Ibid., inv. nr. 47, 20 mrt. 1779.
28. Ibid., inv. nr. 39, 3 mrt. 1770.
29. RAZE, inv. nr. 420, 28 aug. 1765.
30. Ibid., inv. nr. 532, 1 apr. 1664.
31. ASV, inv. nr. 47, 24 apr. 1779.
32. Ibid., inv. nr. 67, 29 sept. 1810.
33. Ibid., inv. nr. 150-V en inv. nr. 1280, 19 nov. 1810.
34. Ibid., inv. nr. 2529, 16 juni 1820.
35. ZA, Notarieel Archief 1796-1842, inv. nr. 624, akte nr. 1378.
