m
m
i
Aflevering 173 herfst 2011
Zierikzeesche Courant van 15 januari 1881 vond ik de eerste vermelding
van 'sport-liefhebbers'; het was bij een stukje over de jacht. Er zijn nu
weinig mensen die het woord 'jacht' met 'sport' durven te associëren. Pas
na de oprichting van het eerste Nederlandse sportblad, de Nederlandsche
Sport, in 1882, komt het woord 'sport' wat meer in zwang in Zeeland. De
geboorte van de eerste Zeeuwse sportvereniging valt te dateren in 1871 als
de Goessche Gymnastiek- en Schermvereeniging het levenslicht ziet. (Ik zie
overigens suggesties voor oudere clubs graag tegemoet!).
Officieel Orgaan van den ..Nederlandschen Athletiek-Bond
Bussey's Footballs
Bussey s Voetbal ponipeu j
Bussey s Shinguurds
Bussey's Voetbal bkddcrs
Bussey's goal Nets
Bussey's goalkeepers gloves g
Voetbal Schoenen (merk ..Anchor") Voethal Truien. Voetbal Kousen J
Mom ter te i. '»1U" w", 5
BOSCH, ZUtSTR» 4 RUPP, Roggestraat 24, Mem. f
Archieven
Maar hoe kom je aan bronnen voor Zeeuwse
sportgeschiedenis? Als je op zoek bent naar een archief,
kijkje natuurlijk eerst bij de vereniging zelf, of bij (oud-)
bestuurders, of op de zolder van het clubgebouw of in een
kast. Maar wat nu te doen als er bijna niets te vinden is?
Er bestond tot voor kort een sportarchieven database
met een opgave van alle geregistreerde archieven van
sportclubs in Nederland, voorzover gedeponeerd bij een
openbare archiefinstelling. Daaronder vallen alle gemeente
en rijksarchieven of, zoals dat tegenwoordig vaak heet,
erfgoedcentra of regionale archieven. Eric Hennekam was
de oprichter van en grote motor achter deze database.
Tegenwoordig kunt u gebruikmaken van de sites www.
archieven.nl, www.thematis.nl en www.nationaalarchief.nl
In de site van Hennekam (www.archieven.org, archiefforum)
vindt u nog wel de meest recente aanvullingen over
sportarchieven.
Een aflevering van
het sporttijdschrift
'De Athleet' uit 1897.
Helaas, het leek al te mooi om waar te zijn: niet alle
sportarchieven zijn in bovengenoemde sites opgenomen.
Immers, het gaat hier om archiefbewaarplaatsen van de overheid. Er
bestaat daarnaast nog een opgave bij het Centraal Register van Particuliere
Archieven, dat in beheer is bij het Nationaal Archief (inv. 6.01.01 en
6.01.02). Via een kaartsysteem kunt u erachter komen of archieven van
sportverenigingen nog ergens bij particulieren of bij de verenigingen zelf,
dus niet in openbare archiefbewaarplaatsen, te vinden zijn. Alles hangt dan
natuurlijk af van het feit of die sportvereniging een opgave heeft gedaan
van wat zij in hun archief te bieden hebben. Maar niets let u trouwens om
het archief bij u in de buurt te benaderen en te vragen of zelf te kijken of
zij archieven over uw sportvereniging hebben. De praktijk wijst uit, dat
veel archiefbewaarplaatsen achterstand hebben bij het verwerken van
archieven. Meestal komen, zeker ook omdat het wettelijk voorschrift is, de
overheidsarchieven als eerste aan de beurt. Particuliere archieven komen
altijd op de tweede plaats, en sport speelt daarbij een ondergeschikte rol.
Sommige archiefbewaarplaatsen vragen zelfs geld voor het inventariseren
en toegankelijk maken van particuliere archieven. En wat doe je dan als
eenvoudige amateursportclub? Je levert je spul af bij het Gemeentearchief
en daarmee is de kous af. Mijn advies is om bij die archiefdiensten door
te vragen en niet alleen op gepubliceerde archiefinventarissen af te gaan.
Meestal ligt er meer op de plank dan op het eerste gezicht blijkt. Gewoon
vragen of er ook nog ongeïnventariseerd materiaal is.