m vaak uitvoerig verslag van de relletjes op en aan de Westerschelde, niet
34 Aflevering 172 zomer 2011
voor niets ook wel Wesfernschelde genoemd... 'Wat maakte de situatie zo
specifiek, dat steeds weer de adrenaline begon te stromen bij die bergers
zodra er een melding kwam van een schip in nood?' vraagt Tabbers zich af.
'Waarom werd het gezond verstand zo vaak verloren bij de niet aflatende
strijd om een dikbelegde boterham? En dat terwijl in sommige gevallen
wél eendrachtig kon worden samengewerkt met de tegenstander die men
tevoren nog naar het leven stond.'
Het antwoord op deze prangende vraag wordt eigenlijk niet gegeven
in Schelmen van de Schelde, maar het fs misschien ook niet te geven.
Tabbers en Smits roepen een periode tot leven die qua omstandigheden,
couleur locale en tijdsgewricht uniek was en net zomin als andere tot de
verbeelding sprekende historische configuraties verklaard kan worden,
alleen geëvoceerd, opgeroepen. Lees dus maar gewoon en geniet van de
verhalen over hoofdrolspelers als Theo Dijkhuizen, Leen Polderman en
vele anderen. Het aardige van tamelijk recente geschiedenis als deze is, dat
die het nieuws en de verhalen van 'gisteren' uit andere bron ook weer bij
de lezer doet bovenkomen, en dat hij denkt: 'o ja, zó was het, ik weet het
weer'.
Waarom de namen Dijkhuizen en Polderman genoemd? Omdat hun
tragische einde een dik aangezet slotakkoord lijkt te zijn van de ruige
compositie van hun levens. Dijkhuizen verdrinkt in 1982 tijdens een
routinesleep met een Griekse bulkcarrier. De Temi IV wordt voor de
kust van Breskens omvergetrokken en zinkt; twee andere opvarenden,
Dijkhuizens neef en een Turkse matroos, komen ook om. Kok John Franse
wordt verkleumd uit het water gehaald door opvarenden van een Belgische
loodsboot. 'Bij mij had het ook geen tien minuten langer moeten duren.
Dan had ik ook naar beneden gegaan.'
De intussen bejaarde Leen Polderman (bijna tachtig!) wordt in 2004 bij
een overval door drie Roemenen zodanig mishandeld dat hij ruim een
maand later in een Rotterdams ziekenhuis overlijdt. Zijn begrafenis is,
net als die van Dijkhuizen, een eerbetoon door vrijwel de hele bergers- en
sleepvaartwereld 'aan de berger', aldus Tabbers, 'die nergens bang voor
was. "Alleen voor water," zoals hij zelf zei.'
ADZ-uitgever Bert
Gerestein tijdens
de presentatie van
'Schelmen van de
Scheldein het
museumcafé van
het Zeeuws Museum
in Middelburg
foto A. van de
Wege, medewerker
Schuttevaer).
De presentatie van Schelmen van de Schelde,
op vrijdagmiddag 13 mei in het museumcafé
van het Zeeuws Museum in Middelburg,
had ook om andere reden een ietwat
melancholiek tintje: Schelmen van de Schelde
is de laatste eigen ADZ-uitgave (er worden
nog wel boeken in opdracht gemaakt).
Uitgever Bert Gerestein ging in zijn speech,
vóór die van de auteur en de aanbieding aan
gedeputeerde Kees van Beveren, even het
rijtje van ruim vijftig ADZ-titels langs: veel
maritiem werk zit daartussen, van al eerder
bekende of mede door hun ADZ-titels bekend
geworden schrijvers als Doeke Roos, Cor
Heijkoop en Adrie Koppejan - en van deels
maritiem-gerelateerde Vlissingenkenners als
