m - Aflevering 174 winter 2011
m
Sint-Philipsland
Al lezend in de Croninicke van den lande van Philippuslandt, aflevering
oktober 2011, komen we niet alleen interessante artikelen tegen over het
wel en wee van die streek uit het midden van de vorige eeuw. Maar ook
leuke foto's over het leven van weleer. Een heel goede benadering van het
begrip sociale geschiedenis, behandeld door een heemkundige kring. En
verder de stukjes dialect. Over de huisslacht lezen we bijv. "Stel je voor
dat staepel wost die, nae 't maelen mé 't wostemesien op de massieve oute
taefel in 't achteruus lag, te véé van 't hoeie hekrege 6, dan zat je 't êêle jaer
mee brimzoute wost. 't Wostemesien dat me van ons eihe. Woste draoie, 't
was voor ons 'n leutig werekje."
Dan is er verder nog een aardig artikel over bieten oogsten. Dat kreeg
de titel "Peën botte in of akke". Toen moest ik toch even in het bekende
Zeeuwse woordenboek kijken, want 'botte(n)" heeft voor Noord-Zeeland de
betekenis van: uitdoen. Proficiat Philippuslandt. Dat smaekt nae mêêr.
Goeree-Overflakkee
Wiele saeme
In het afgelopen winterseizoen van 2011 organiseerde de Historische
Vereniging voor Goeree-Overflakkee 'De Motte' een cursus over taal
en dialect, die verzorgd werd door Pau Heerschap, voorzitter van de
vereniging en kenner van de dialecten. Negen personen meldden zich aan.
Zij werden niet alleen ingeleid in de kennis van de streektalen, maar ook aan
de hand van opdrachten aangespoord om zelf in het eigen dialect verhalen
te schrijven. Het enthousiasme was heel groot en de resultaten mochten er
zijn! Toen de cursus afgelopen was verzorgden de deelnemers een avond
met voordrachten voor publiek. De reacties waren toen dermate positief,
dat besloten werd een cd samen te stellen met verhalen van de deelnemers,
samen met verhalen van de 'meester'; vandaar de
titel: Wiele saeme.
Veel mensen vinden het lezen van een dialectverhaal
behoorlijk lastig. Door diverse spellingswijzen, vaak
met allerlei accenttekens, ontstaan merkwaardige
woordbeelden. Voor niet-dialectsprekers zijn de
klanken dan niet of heel moeilijk te reconstrueren,
hoe de schrijver met allerlei aanwijzingen ook zijn
best heeft gedaan. Als echter een dialectverhaal
te beluisteren is, speelt dit probleem niet. Een
bijkomend voordeel is dat ook de intonatie dan te
horen is, want die kan van plaats tot plaats ook weer
sterk verschillend zijn.
Met die gedachten in het achterhoofd is deze cd
samengesteld. Tevens zijn die gesproken dialecten
dan ook voor het nageslacht vastgelegd.
De verhalen worden verteld in diverse dialecten van
Goeree-Overflakkee, echter met één uitzondering:
één verteller is afkomstig van Tholen, maar woont al jaren op Flakkee. Zijn
Zeeuwse verhalen krijgt u er als toegift bij. Maar ook de streektalen van
Goeree-Overflakkee worden al vanouds tot het Zeeuws gerekend. Er zijn dus
meer overeenkomsten dan op het eerste gehoor gedacht.
