m Want een canon is een beperkte en dus overzichtelijke lijst. Er wordt
verzameld uit de overvloed, om in naam van het overzicht en het begrip te
kunnen selecteren en 'deselecteren' (zoals tegenwoordig in de archeologie
het weggooien van overbodig geacht vondstmateriaal heet).
Verzamelen wordt deels ontzamelen, met als doel toegankelijkheid.
'Duizend' onderwerpen in vijftig vensters dus. Gelukkig genereert de
historie soms als vanzelf de 'poëtische' inval die licht op een bepaald
segment van haar onmetelijke kluwen van gegevens werpt. Eén Zeeuws
voorbeeld tot slot. Januari 1426: de Slag bij Brouwershaven tussen Filips de
Goede en Jacoba van Beieren. Filips de Goede komt persoonlijk in het nauw
en wordt gered door de hoge Zeeuwse
edelman Frank van Borssele, die zelf
een verwonding door een pijl oploopt.
De sleetse symboliek van de liefdespijl
dringt zich onmiddellijk op. In 1434
wordt Frank immers Jacoba's vierde
en laatste echtgenoot. Jacoba heeft
afstand van al haar titels gedaan, de zon
van Bourgondië nadert het zenit. Maar
tussen de voormalige tegenstanders
Frank van Borssele en Jacoba van
Beieren bloeit iets van 'ware' liefde op,
ondanks alle opportunistische motieven
en de recente ontmaskering van de
'mythe van het geheime huwelijk' tussen
beiden.
Jacoba van Beieren
en Frank van
Borssele (bron: www.
slotzuylen.nl).
20 Aflevering 174 winter 2011
*Dit is een uitgebreide versie van het artikel 'Poëtische non-fictie en de overzichtelijkheid van
lijsten' van dezelfde auteur op Historiek (oktober 2011): http://historiek.net/actueel/poetische-
non-fictie-en-de-overzichtelijkheid-van-lijsten-5319
Jan J.B. Kuipers (1953) publiceerde ongeveer vijftig boeken voor volwassenen en kinderen, zowel
non-fictie als fictie, het merendeel over historische en archeologische onderwerpen. Hij is ook
verbonden aan de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland en hoofdredacteur van Nehalennia; meer
informatie www.janjbkuipers.nl
Behandelde titels
Jan J.B. Kuipers Johan Francke, Geschiedenis van Zeeland. De canon van ons Zeeuws verleden.
Zutphen: Walburg Pers, 2009.
Jan J.B. Kuipers m.m.v. Goffe Jensma Oebele Vries, Nederland in de Middeleeuwen. De Canon
van ons middeleeuws verleden. Zutphen: Walburg Pers, 2011.