Aflevering 169 najaar 2010
Tabel 2
Vestigingen van "Amerikaanse" bedrijven in Zeeland (opgave Kamer van
Koophandel 2010)
Bedrijfsnaam
DOW Chemical
Eastman Chemical
McCain
Lamb-Weston
Cargill
Varian/Crompack
North safety Products
MacDonalds Goes/Middelburg/
Terneuzen
PriceWaterhouse Coopers Goes
Deloitte Middelburg
Vermeer International Goes
XL-Systems
Grand Hotel Arion
Elsta
Gemeente Activiteit
Terneuzen (basis)chemie
Middelburg Chemie
Goes Voiding
Reimerswaal Voiding
Terneuzen Voiding
Middelburg Vervaardiging Meet- en
regelapparatuur
Middelburg Vervaardiging van Optische
instrumenten
Horeca
Zakelijke dienstverlening
Zakelijke dienstverlening
Vervaardiging
landbouwmachines
Vlissingen Metaalconstructie
Vlissingen Horeca
Terneuzen Energie
Conclusie
Voor wat betreft een analyse van de impact van Direct Foreign Investment
op de ontwikkeling van de locale economie lijkt het zinnig twee zaken te
onderscheiden: de interne en externe effecten. Onder de interne effecten
kan verstaan worden de wijze waarop het functioneren van bestaande
ondernemingen wordt beïnvloed door de buitenlandse multinational. In het
geval van greenfield investment is er geen sprake van een beïnvloeding van
de interne bedrijfsvoering. De multinational vestigt immers in 'the middle
of nowhere' een nieuw bedrijf. Bij Dow vormde de situatie op de lokale
arbeidsmarkt nog een extra stimulans.
In het geval van een 'joint venture' is de invloed op de bedrijfsvoering
afhankelijk van de vermogensverhoudingen na de realisatie van het
samenwerkingsverband.
In het geval van een overname wordt de zelfstandigheid van het bestaande
bedrijf opgeheven. Wat betreft de door de Amerikaanse multinationals in
Zeeland gevoerde vestigingsstrategieën lijkt er geen significant verschil te
bestaan met de elders in het land gevoerde vestigingspolitiek.
De externe effecten zijn afhankelijk van de aard van het productieproces.
Naarmate dat meer of minder arbeidsintensief is, zijn de effecten op de
lokale werkgelegenheid groter of kleiner. Los daarvan staan de effecten
van de industrievestiging op het bruto regionaal product. Tot de externe
effecten behoort ook de impact die de vestiging van een multinational
heeft op de overdracht van know how, het innovatieproces. In Zeeland
leidde één en ander tot een grote mate van invloed van de Amerikaanse
vestigingen (m.n. Dow) op de groei van het bruto regionaal product en de
