4
Aflevering 168 zomer 2010
pellen was voorbehouden. Dit was belangrijk nieuws, omdat het de goede
wil van de koning leek te tonen, met wie na een langdurig conflict (1664-
1679) nog maar een paar jaar geleden een verdrag was gesloten. De door de
Aerdenburgh meegebrachte toezegging van de koning (volgens gouverneur
Pijl 'in soo sobere staat en soo nae aan sijn eynde') bevestigde het verdrag
en de voor de VOC zeer profijtelijke leveranties van hoogwaardige kaneel,
de beste van Azië zelfs.8
Nicolaas Visscher
(1618-1679), Ceylon,
uit: Atlas van
der Hagen, circa
1690 Koninklijke
Bibliotheek, Den
Haag).
Ternate
Op 29 maart 1684 vertrok het fluitschip weer uit Batavia, nu met als
reisdoel het eiland Ternate, gelegen ten westen van Halmaheira, in het
noordoosten van de Indische archipel. Ook hier waren actuele zaken te
regelen: enkele jaren eerder was de sultan in opstand gekomen tegen
de in zijn ogen opdringerig-dominante Nederlanders. De commerciële
belangen van de VOC waren te groot om deze agressie zonder reactie te
laten passeren: de beheersing van Ternate voorkwam een al te florerende
smokkelhandel en garandeerde het VOC-monopolie op kruidnagelen.
De Nederlanders wisten dan ook van geen wijken: de opstand was
neergeslagen en het eiland en zijn vorst in 1677 de facto onder curatele
