8
Aflevering 168 zomer 2010
meest informatieve en verrassende reis van de Aerdenburgh. Een reis die
van belang is voor de vulkaangeschiedenis van Indonesië in het algemeen
en die van de Krakatau in het bijzonder.
In februari van 1680 was de Aerdenburgh in Hugli, Bengalen. Het in
Middelburg gebouwde schip was 128 voet of 42 m lang, had een groot ruim
van 13 voet of 4,5 m en kon een lading vervoeren van maximaal 245 last of
482 ton. Het schip was sinds 1672 in dienst van de VOC en werd door de
gouverneur-generaal en de Raad van India in Batavia tussen 1676 en 1679
ingezet voor handelsvervoer tussen Noordwest-India en West-Java.
In de handelspost Hugli laadde de Aerdenburgh 122 last (250 ton) rijst
a f 200,- f 24.400,- in; ook kreeg de kapitein een brief van gouverneur
Jacob Verburgh mee voor de directie in Batavia. Vervolgens voer het
schip naar Pegu in Birma. Daar werd het schip, om ons verder onbekende
redenen, bijna gevangen genomen. Een Deense kapitein, Wilhelm Wigbers,
bood beslissende hulp, hetgeen doet vermoeden dat de oorzaak van de
overval gelegen was in een controverse tussen de Birmanen en de VOC.
Daarna ging het langs de kust van Thailand naar Atjeh (Noord-Sumatra)
en aansluitend Malakka. Hier laadde het schip tin, spiaulter (koper/tin) en
staven koper uit Japan in. Deze werden gedeeltelijk overgenomen van twee
Engelse schepen die in Malakka aangekomen waren. Eveneens in Malakka
gaf gouverneur Jacob Pits een brief voor de Hoge Regering (de generaal-
gouverneur en de Raad van Indië) in Batavia mee.
Midden mei 1680 voer de Aerdenburgh weer de haven van Malakka uit,
koers zuid. Na de oostkust van Sumatra gepasseerd te hebben kwam het
schip aan de zuidpunt van het eiland in een zware storm terecht. Daarom
voer het om te schuilen Straat Sunda binnen. De laatste etappe ging langs
de noordkust van Java. Op 12 juni 1680 arriveerde het schip in Batavia. De
goederen die het meebracht werden door de havenautoriteiten berekend
op een bedrag van f. 139.580,- (dit maakt het tot de meest profijtelijke
reis van de Aerdenburgh in Azië). Ook de brieven met mededelingen
Reis van de
Aerdenburgh, eerste
helft 1680, van Hugli
(februari), via Pegu,
Malakka (mei), Straat
Sunda naar Batavia
(juni).
r .,f
Benares
Bharno i p
pfÊ R-f f'
Jwm&y
'sir f
Wnrffjya" -j--
E|N G A L 1
rCf/cufte
NEDER-)
n
BIRMA4
'.Mvenmolclkhat
^ANENO MtfcSeui'iu-Jv
Pegoe V]
<,r~j3 'Jn+jl
r-;'
(Cambodja
•CEVLON
NIKOBAREN
(lakkal
'^.Pponben^k-
ÏULOEÈC
(p.BApj)
Equator
ÏNTAWÖ'jtW- 'J'A
sacrr-s-
10Ów*°
