IN GESPREK MET KEES MARTENS
Aflevering 167 voorjaar 2010
tegenwoordig aok niks mêër.
Nae al dat gekèrm deeje de baomen 't nog nööit zoö goewd.
Pau Heerschap, dialect Ouddorp
Na het afscheidsetentje liep ik op die donkere, koude avond door de sneeuw
samen op met Kees en Kerstin Martens naar het Damplein, waar mijn auto
geparkeerd stond, nog wat napratend over de gezellige avond in 'Rozen en
tortillasaan de voet de oude Oostkerk. En dan druk je elkaar nog de hand
en stapt in de auto. 'Azzie in Middelburg bint, kom ie nog mar's langs. Je bint
aided welkom!' riep Kees nog. Ja iets meer dan vijftien jaar kennen we elkaar
nu al en als je zo lang samenwerkt, leer je elkaar steeds beter kennen.
Toen ik op weg naar Ouddorp over de dijk van Veere naar Vrouwenpolder
reed, moest ik nog denken aan een zinsnede uit Keesafscheidswoorden van
die avond: niet alleen medebestuursleden, maar we zijn ook vrienden
geworden.En ik wilde eigenlijk nog wel wat vragen, zodat ook de lezers
van Nehalennia Kees nog wat beter zouden leren kennen. En ik mailde wat
vragen, en actief en trouw als hij altijd was, lieten de antwoorden niet lang op
zich wachten.
Wie is Kees Martens?
Zoals sommigen van jullie misschien weten, ben ik geboren en getogen in
de Zak van Zuid-Beveland, om precies te zijn op 's-Heerenhoek. Geboren in
1941 tijdens de Duitse bezetting, een tijd dat in de Zak iedereen nog elkaar
kende en er uitsluitend dialect gesproken werd (afgezien van de Duitse
bezetters, met hun Marokkaanse en Armeense krijsgevangenen en later
de bevrijders). Radio en tv hadden toen nog geen plaats verworven in de
huiskamer, en het Algemeen Nederlands druppelde slechts binnen via de
dorpsschool en een handvol plaatselijke notabelen, zoals de burgemeester,
pastoor, dominee en schoolmeester. Echter, sinds de watersnoodramp in
de jaren vijftig is hier, soms langzaam en soms erg drastisch, verandering
in gekomen.
Na de Ambachtschool in Goes is mijn beroepsleven begonnen bij de
dorpssmid in de Zak van Zuid-Beveland. Vanaf mijn 15de tot mijn
21ste jaar heb ik bij de smid gewerkt als smidsknecht en monteur van
landbouwwerktuigen. De beste leerschool om goed Zeeuws te leren, want
de dorpssmidse was een verzamelpunt van alle boeren uit de omgeving.
Speciaal in het najaar op regenachtige en koude dagen als er op het land
toch niets te doen was en de ploegscharen hoognodig geklopt dienden te
worden.
Na mijn HTS-opleiding ben ik in 1966 uit Zeeland vertrokken en pas nadat ik
in de VUT ben gegaan ben ik in 2004, samen met mijn vrouw Kerstin, weer
in Zeeland (te Middelburg) gaan wonen. De laatste 16 jaar voor mijn VUT-
uittreding werkte ik als financieel manager in Limburg bij Nedcar te Born:
de autofabriek waar men toen Volvo's en Mitsubishi's produceerde, zo'n
250.000 stuks op jaarbasis. Maar wij woonden die tijd echter in Brabant, om
nog wat preciezer te zijn in Dommelen (inderdaad van de bierbrouwerij).