Aflevering 167 voorjaar 2010
9
Andries Beeckman
voor 1651-na 1657),
'Vismarkt en tCasteel
van Batavia circa
1661 Rijksmuseum
Amsterdam
Galle in het eerste en Batavia in het tweede gebied. Beide bepaalden het
reisbeleid, waren opdrachtgever, kantoor en distributie- en opslagplaats
voor de goederen die de Aerdenburgh verscheepte. En beide vormden
voor hun gebied het middelpunt van de commerciële, diplomatieke en
politieke correspondentie, die het schip van en naar de handelsvestigingen
vervoerde. Overigens met Batavia als allerhoogste autoriteit.
Aziatische producten en Europees vervoer
De intra-Aziatische reizen van de Aerdenburgh geven op scheepsniveau
een aardige kijk op een aantal activiteiten en aspecten van de VOC in de
kernstreken van haar Aziatische operatiegebied:
- In de eerste plaats is er de Aziatische handelswaar: zeer divers zowel in
goederen, waarde, last als herkomst, en variërend van kaneel uit Ceylon,
stoffen uit de Coromandel en zwarte lak uit Cambodja tot metalen uit
Japan, rijst uit Makassar en tropisch hout uit Buton.
- Uit niets blijkt bij Aziaten behoefte aan Europese producten. De enige
bijdrage uit het afgelegen continent in het verre westen blijkt een
bepaalde mate van vervoerscapaciteit en -organisatie te zijn.
- Daarnaast geven de wederwaardigheden van de Aerdenburgh zicht op
zowel de Nederlandse handelsfactorjjen als de contacten en relaties met
hun "vreemde" achterland.
- Het reispatroon van het schip maakt duidelijk welke strategische
stapelplaatsen en zeestraten de VOC beheerste en hoe belangrijk die
beheersing was voor het commercieel en organisatorisch functioneren
