D'n Boam
Jaopje stieng op't durpsplein. Dat deet'n graeg, weetje, want 'n vintje van zesse kan daer aalken
dag vee bezondere diengen ondekke.
De deure van de kaarke stieng ope in dat was a genocht om's te gae kieken. Op't pad naer de deure
lag 'n boam. Jao, nie zöma 'n boam, 't was de kerstboam in Jaopje docht, dat 'n nog nóóit zó'n
gróóten boam ezien ao. As 'n rechtop ezet wier, zou 'n misschien wè tot...tot..tot bie't aentje van
de toren komme. Ma nêê, dat kon nie, want de toren was oaher as de kaarke in dien boam most daer
binne stae, neffen de preekstoel. Dat wist Jaopje nog van "t ofheloape jaer. Toe aod'n tussen pao in
moe saeves laete in de kaarke gezete. Leutig zó laete mit z'n aolen over straete loape op 'n tied
dat 'n aoltied a in baade most laahe. Aol dat nieuwe aod'n as 't waere op'ezohe in ie wist nog
percies waer d'n boam stieng. Ie kon z'n oahen d'r nie van of'ouwe. Noe jao...in 't behin aod'n wè
rond z'n ene gekeke. Neele-bure ao nae z'n 'eknikt in ie ao trug'ezwaoid. Ma toe ao moe
zóhenaemd bóós nae z'n ekeke. 't Was dudelijk, in de kaarke kö je nie te uutbundig doe. Toch aod'n
nog's stiekum mit z'n óód nae benee naer bure ehluurd, want z'ao 'n êêl gekken oed op, vont'n.
Van die raore veertjes staeke naer bove, bure leek wè 'n bitje 'n kuierende struke. In kiek, 'n paer
plekken naer rechts zat Siem van de slachter. Ie ao 'n dikke bulte op z'n gezicht, ma die aod'n nie
aoltied, want't was 'n toaverbal. Taalkes dee Siem stiekum kieke waalke kleure d'r noe wi te zien
was. De leste keer dat Jaopje naer Siem ekeken ao was de bal bienae groen. Ma pao aod'n 'n douw
ehee in van schrik aod'n toe wè 'n menuut lank strek naer d'n doomnie ekeke. Die dee uut 'n dik
boek leze over erders op de velden in die deeje in 'n kaarkkoor zienge mit engeltjes in d'oagte...of
zo-ies. Ma nae 'n menuut kon 'n z'n nikke nie mi stille 'ouwe, ie móst 'n bewehe in naer lienks
draoie om d'n boam te zien. Móói! ...Móói!. Maanselieve, wat was dat móói. Ie perbeerde êêst te
taaien oevee gouwe ballen d'r in ienge, dan zou 'n daenae de róöie ballen taaie. Ma zó-as
gebrukelijk kwam 'n nie varder as tiene, want varder kon 'n ommers nog nie taaie. A je zesse bin
je nog nie lere rekene, zei noe zaalf. In dust keek 'n ma naer de lichjes. As 'n z'n oahen bienae dicht
dee kniepe, wiere 't sterretjes wae dat vonken van of schote. Net zó-as bie de sterretjes die pao
aoltied op ouwejaersaevend dee ansteke.
't Was aghêêl nie moelijk om zó d'n tied dü te kommen. Toe dat ze naer uus Iiepe, ao moe 'ezeid
dat Jaopje vee gróóter was as Siempie- Siemph? zei ze- want ie ao teminsten stille kunne zitte zonder
'n toaverbal.
Ma noe stieng 'n dan te kieken bie 'n boam, die nog vee gróóter was. Vier mannen kwaeme uut de
kaarke om dien zwaeren boam naer binne te draehen.
'Mó'k aalpe?' vroeg Jaopje. Dat was nie nóódig, zeie ze. In êêne most'r nog achteran zaahe: 'Kom
over tien jaer nog ma 's trug.' Over tien jaer, dan was 'n....Jaopje gieng op z'n viengers taaie in
bedocht dat 'n dan zeker wè tiene was. Wat zou 'n 't leutig vinde as 'n mocht mee'aalpe om d'n
boam te versieren. Ie zou omstebeurte 'n zuiveren in 'n gouwen bal anhee in ie zou êêl verzichtig
weze, dat 'r gin êêne kepot zou vaole. 't Ofheloape jaer ao Kees, d'ouwere broer van Jaopje vó
d'êêste keer mahhe aalpe. Ie was zó blie geweest, dat 'n twi ballen uut z'n klissen ao laete glippe.
Kepot netuurlijk, in duzend stikken. Pao ao wè zunig ekeke, ma ie ao toch niks ezeid. dat was aoles
mee'evaole. Marjan, d'oudste zus van Jaopje, ao vrêêd gelache in toe ao pao nóg zuniher 'ekeke.
Want Marjan was oud genocht om t'aalpen, ma die dee êêmae niks. Ze dee van aoles in nog wat
zaahe wat dat 'r nie goed was, ma ze dee noe nóóit 's bevobbeld de taefel anzette of nae d'n eten
oprêêje. Jaopje vond, dat moe êêl goed kon koke, ie vont't teminsten aoltied aarg lekker, ma bie
Marjan was 't nóóit goed. 't Was gewoon 'n astranten bliksem, ao Jaopje pao 'óóre zaahe.
Nêê, 't was eihenlijk nóóit mi gezellig geweest an taefel, want pao dee z'n eihe lank in'ouwe, dat
kó je zie. Dan kneep 'n in z'n anden in dan wiere z'n knoken wit. Ma jao, uuteindelienge wier 'n
dan zó bóós in dan wier d'r zó ard geschrêêuwd, dat Jaopje 't liefste onder de taefel zou krupe.
In toe was t'r op 'n dag iets gebeurd, wat aoles tuus zwart emaekt ao. Onder 't eten was t'r 'n
54
