OVER HET ZEEUWS
Me waoren wudder toch mao beter 'n bootje êêder gegaon zegt m'n buurman als we wat te laat de
filmzaal binnenstappen. NU dat me die reclaome wat doet 'óór, mao 't gaot om '1 gedacht ee? En
noe kunn'n wudder allêênig nog maor op de êêste rij zitt'n, dan gaon'k daorom wel 's een stiive
nikke kriig'n joeng'n.
Of de film al lang bezig is? Ze wisten het ook niet, de buren. Ze waren ook nog maar net binnen, 'n
Klein half uurtje, dachten ze. Maar hij duurt toch drie uur. En wat moetje anders doen zo de laatste dag
van het jaar. Jao, da docht 'n wudder ook mee da me mao naor de film binn 'n gekomen. En vroeger 'èn
'k da boek ook nog wel eens een stikje geleez'n. In de Ban van de Rienk. Mao 'k ieuw nii zó van die
dikke boeken. Toen nii en noe nog nii. lelk z'n smaok ee en m'n buurman knikt. Of val tie al in slaop?
Het moet gezegd worden, die film is prachtig opgenomen. Fantastische landschappen. Met bossen,
open vlaktes en geweldig mooie doorkijkjes. Da 's wat anders dan bii ons ee Zukke schööne stikjes
kènn'n wudder nii ee? Jao, 't Grööte Gat en de Groese Duuntjes. Hij knikt en beduidt me dat ik
mijn mond moet houden. Hij zit volop in de film en wil dan niet gestoord worden. Maar het wordt
dan ook onmogelijk om nog een fluisterend gesprek aan te gaan, want op de eerste rij zit je vlak
voor de geluidsboxen. En er is veel te zien, maar ook veel te luisteren; ik zou bijna m'n capuchon
opzetten. Wat een lawaai. Wa geef 't denk ik, ze kennen me hier toch niet. Een vlezige vrouw die
achter me al heel de tijd met allerlei zakken snoep heeft zitten knerpen, hoor ik net nog zeggen dat
d'n diej'n zeker regen vernacht. En werkelijk, nog geen minuut later draaft Frodo, zó 'êêt
d'oofdpersoon in de film ('t is maor dat j't weet ee) op zijn paard door de striemende regen,
achtervolgd door de Orks, door een nat en donker bos. Wudder zitt'n toch mao lekker dröóge dienk
'k, laot de boeren mao doss'n!
In de pauze zien we dan toch gelukkig de reclame die we eigenlijk vóór de film hadden gemist. Zo
zie je maar, echte geluksvogels komen niets tekort. En op die eerste rij zit je nog niet al te prachtig
ook. Heel de zaal rent voorbij met fris, chips en allerlei ander vermakelijk voedsel, om zo de film
door te komen. Een vrouw komt zelfs twee keer langs met een vol dienblad, 't Moe daorom gezeid
ziin, de dikste ménsen eet'n 't mêêst, zegt m'n buurman halfluid als er weer zo'n vet vèrken verbie
sliert. Of ze het gehoord had? Misschien. Even stond ze stil, keek rond en gleed verder naar haar
stoel, waar ze naarstig aan haar tussendoortje begon. Een pauze lang. Kiek, zegt m'n buurman, ze
gaon beginn'n en terwijl het bovenlicht in de zaal langzaam uitgaat, stroomt de zaal vol. De tweede
helft. Alles is aan boord.
Achteraf gezien is het best meegevallen. Een dikke drie uren stilzitten. Da stikje mee die drie
kanoos op dien rivier da vonne kik 't schoonste, zegt mijn kijkgenoot. Jao, zeg ik, toen an z 'an land
goeng'n ee. We stappen door Vlissingen, op zoek naar een oliebollenkraam dat we in het begin van
de middag even links hadden laten liggen, maar waar het in de buurt toch wel lekker rook. We
hadden toen afgesproken dat we na de film ook daar even een bezoekje zouden brengen. Op
voorstel van mijn buurman natuurlijk. Onderweg komt hij met zijn verhaal voor d'n dag. Psede jaor
'ao tie ook oliebollen gekocht. Op Ouwejaorsdag. Allicht besteld en in een papiere zak. Mao vet
joengen. 't Papier leekent wel as 'n plestiek zak. 'n Bitje deuzichtig. En dan waoren ze nog vee te
zyvart gebakken ook. Da's nog slecht ook voo je maoge en daorom 'ao tie ze gescheld. Twije, mao
die waor'n nog slecht van smaoke ook. Net oft'r 'n kaoter in je mond gezêêkt 'ao. Die schellen en
die tien andre bollen'oa tie in z'n pruumebööm ge'ang'n voor de veugels. Mao die most'n d'r ook
niks van 'èn. En in september was tie d'r nog ienkele tegengekomm 'n binst a tie pruum 'n an trekk'n
was. 't Was trouwes een slecht prumejaor gewist, maar dit terzijde.
40