Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en ik ben vast niet de eerste die reageert!
Frans van den Driest,
Serooskerke
De heer De Jonge uit Bergen op Zoom belde ons een poosje geleden op. Hij vertelde dat het woord
Doombuze niet in het woordenboek en ook niet in het supplement te vinden is. Hij zei, dat het een
soort afzuigkap was, die door de plaatselijke smid was gemaakt uit een zinken plaat. In de lengte
liep een soldeemaad. Hij had er nog een foto van en hij was zelfs zo vriendelijke er eentje op te
sturen met een schetsje van het werktuig. En er kwam ook nog een voorbeeldzin mee: Toe Bets,
brieng de doombuze es mee, want 't gae koke
De heer De Jonge schreef ons: Tijdens een bezoek aan mijn achternicht, B. de Poorte (1930) kwam
het gesprek op de zgn. doombuze. Dit apparaat is vermoedelijk gemaakt door haar oom C. de
Poorte, in leven smid. Hij woonde in Middelburg. Bets herinnert zich, dat haar ouders P. de Poorte
(overl. 1961) en M. de Poorte - Passenier (overl. 1984) in 1945 van Souburg naar Serooskerke
verhusden. In 1950 werd deze woning verbouwd en voorzien van een keuken. Daarna werd de
doombuze niet meer gebruikt.
Voordien werd er dus in de woonkamer op de kachel gekookt. Vaak werd daarvoor een grote
gietijzeren pot gebruikt. Grijs van binnen en zwart van buiten. In het geëmailleerde deksel was een
ronde opening aangebracht. Daarin werd het korte uiteinde van de doombuze aangebracht. Om dit
korte uiteinde is een kraagje aangebracht. Dat zorgde ervoor, dat de buze niet te ver naar beneden
(in de pan) kon zakken.
Het lange stuk kwam in de zwarte metalen plaat achter de kachel zodanig, dat hij een beetje schuin
naar beneden liep, zodat het condensvocht in de schoorsteen kwam en niet in de pan
Werd de doombuze niet gebruikt, dan werd de opening in de zwarte metelen plaat afgesloten met
een rond metalen plaatje.
Bets herinnert zich ook, dat er achter de metalen plaat tlink wat ruimte was. Bij het vegen van de
schoorsteen viel het veegsel achter de plaat op de grond. Daarna kon het worden weggeschept.
In de ijzeren pot werden bijvoorbeeld de aardappelen gekookt, maar ook mosselen en produkten
van de slacht. Als de kachel ging 'glommen' werd de binnenring boven op de kachel, weggehaald,
zodat de pot direct verhit werd.
Foto van de doombuze (dhr. De
Jonge).
52
