DE GEALLIEERDE AANVAL OP WALCHEREN IN 1944
Tobias van Gent
Op 6 juni 1944 vond de lang verwachte geallieerde landing op de Franse kust (Normandië) plaat;.
Het openbreken van Hitiers Atlantikwall kostte relatief weinig moeite, maar een snelle bevrijdin
van het bezette West-Europa bleef vooralsnog uit. Tot begin augustus werd er zware strijd gelever 1
in Normandië. Toen de Duitse weerstand eindelijk brak verliep de geallieerde opmars doo
Frankrijk en België daarna razendsnel. Eind augustus werd Parijs heroverd en op 4 september viel
Antwerpen vrijwel zonder slag of stoot in geallieerde handen. Het feit dat de havenfaciliteiten va i
deze stad ongeschonden waren gebleven, was voor de geallieerde oorlogsinspanning van cruciaal
belang. De opmars van de grotendeels gemechaniseerde geallieerde strijdkrachten werd op da.
moment meer opgehouden door bevoorradingsproblemen dan door de Duitse tegenstand. De tot dan
toe ingenomen Franse kanaalhavens waren door de aangebrachte Duitse vernielingen grotendeel
onbruikbaar geworden voor de regelmatige bevoorrading van de geallieerde troepenmacht.
De verovering van Antwerpen betekende echter nog niet dat de geallieerden de haven konden gaa
gebruiken. De Duitse kustbatterijen op Walcheren beheersten immers nog altijd de monding van d
Westerschelde. Hitier verklaarde daarom twee dagen na het verlies van Antwerpen Walcheren to
'Festung'. Het Zeeuwse schiereiland moest tot het uiterste worden verdedigd zodat de geallieerde!
een vrije doorgang naar Antwerpen over de Westerschelde onmogelijk zou worden gemaakt. Di
geallieerden hadden daarom geen andere keus dan door een beslissende aanval de Duits<
kustbatterijen en troepen op Walcheren definitief uit te schakelen.
Planning van de aanval
De Duitse verdediging van Walcheren bestond uit de 70e infanteriedivisie met circa 10.000 man ei
daarnaast 25 stuks zwaar geschut in zes marinekustbatterijen en een grote hoeveelheid aan lich
geschut en luchtafweerkanonnen. De geallieerde aanval op Walcheren zou geschieden volgens he
principe van de driedimensionale oorlogvoering ('combined arms'). Een aanval door de lucht
middels bombardementen door vliegtuigen, een aanval over zee, middels een amfibische operatii
en een aanval over land, middels een opmars vanuit Zuid-Beveland.
De planvorming voor de geallieerde aanval op Walcheren verliep ronduit chaotisch. Er bestondei
grote verschillen van inzicht tussen landmacht, luchtmacht en marine over hoe de operatie diendt
te worden uitgevoerd. Bovendien verschoof na verloop van tijd het belang dat het geallieerdt
opperbevel hechtte aan de aanval. In eerste instantie had de Engelse generaal Montgomery alk
voorrang gegeven aan operatie Market Garden (de luchtlandingen bij onder andere Arnhem). Dt
operaties in Zeeland werden slechts beschouwd als een zijtoneel. Dit betekende een uitstel voor dt
aanval op Walcheren van minimaal twee tot drie weken. Pas op 16 oktober gaf Montgomer)
volledige prioriteit aan het openstellen van de Scheldemonding. Deze prioriteitsstelling wa;
uiteraard van grote invloed op de beschikbaarstelling van militaire troepen en middelen. Teven
kwam echter hierdoor ook de planning onder grote tijdsdruk. Het gevolg van de chaotische
planvorming was dat een goede samenhang tussen de operaties te land, ter zee en in de luch
ontbrak.
Op 19 september 1944 werd de eerste stafstudie door de Plansectie van het le Canadese Legei
gepresenteerd. Walcheren diende volgens dit plan door een aanval vanuit Zuid-Beveland over lam
te worden ingenomen. Aan beide zijden van de Sloedam. die Walcheren met Zuid-Bevelanci
2
