De staande Maria met het
Christuskind op de linkerarm gaat
terug op de 'Hodigitria', één van
de drie voornaamste Byzantijnse
madonnatypen.1 De 'Hodigitria',
geleidster op de weg, werd vereerd
in de Hodegonkerk te
Constantinopel. Zij vormde de
inspiratie voor de wereldwijd
verspreide (roomse) figuur van
O.L.V. van Altijddurende Bijstand.
De flankering van de
madonnafiguur door engelen is
bekend van vele hoog- en
laatmiddeleeuwse afbeeldingen, en
in onze omgeving ook van
pelgrimsinsignes (Aardenburg) en
beschilderde graven. De brandende
lamp is een wijsheids- en
waakzaamheidsmotief.
Vijf heiligen op een rij
De andere zijde van het hangertje is de kant die ons in dit artikel vooral interesseert. Hierop zijn
naast elkaar vijf figuurtjes afgebeeld, onder de stralende en in de vorm van een vogel (duif)
nederdalende Heilige Geest. Onder de figuurtjes en
daarvan gescheiden door een dubbele lijn zien we de
tekst: S:ISID. Het randschrift van deze zijde is: S.THE
S.FRA S.IGNA S.PHL. Ook hier de afwerking met de
vier hoofdjes.
Determinatie (door John Kuipers) koppelde aan deze
figuren en naamsaanduidingen de volgende heiligen:
Sint-Isidorus (heilig verklaard in 1598), Sint-Thecla
(een heilige uit de Romeinse tijd), Sint-Franciscus
(heilig verklaard in 1622), Sint-Ignatius (eveneens in
1622 heilig verklaard) en Sint-Philomena (weer een
oud-Romeinse heilige). Met uitzondering van Thecla en
Philomena betreft het dus allemaal personen die in de
periode 1598-1622 zijn gecanoniseerd, een periode
waarin de Contrareformatie in full swing verkeerde.
Sint-Isidorus, uitgerust met (bisschops)staf, is op het
hangertje de middelste, centrale figuur.
Sint-Isidorus van Sevilla, patroon van de internetters
De H. Isidorus, bisschop en kerkleraar (feestdag 4 april),
is in 1998 door Johannes Paulus II benoemd tot patroon
van de internetters, in het kader van de moderne
verkondiging van het geloof. Isidorus werd omstreeks
560 bij Sevilla (Spanje) geboren. Hij geldt als de
Modem beeldje van St.-Isidorus als patroon van de
internetters (Meertens Instituut KNAW).
Isidorus van Sevilla biedt zijn zuster
Florentina een kopie aan van zijn
boek 'Contra Judeos' (uit een
handschrift, ca. 800).
