De prijzen die de tappers aan hun klanten berekenden waren door de magistraat vastgesteld. Wie
zich hieraan niet hield, kon rekenen op een flinke boete. Op 22 september 1576 kwam de prijslijst
er in navolging van de naburige stad Middelburg als volgt uit te zien: de 'Pharao' 14 schell. gr. Vis.,
de 'Ysrael' 11 schell. gr. Vis. en de 'Moselaer' (Meuzelaer) 8 schell. gr. Vis. per stoop. Op 11 juni
1588 werd de prijs van een 'dobbelen Faro' vastgesteld op 9 schell. gr. Vis. en het Engels bier op
11 schell. gr. Vis. per stoop. Regelmatig werden deze prijzen herzien, zoals onder andere in de
ordonnantie van 3 april 1599. Op 18 maart 1609 werden een viertal Veerse tappers veroordeeld tot
een boete van 20 schell. gr. Vis. omdat ze hun bier tegen een andere prijs hadden verkocht.
Bovendien verbeurden ze net zoveel bier, of de waarde ervan, als ze tegen de verkeerde prijs aan
hun klanten hadden geleverd.
Brouwerijen in Zanddijk
Op 29 oktober 1550 sloot de Veerse Heer Maximiliaan van Bourgondië voor Burgemeesters en
Schepenen van deze stad een contract met de Middelburgse uit Limburg afkomstige bierbrouwer
Jan Janssen Hernets.' Deze brouwer had zich volgens het Poortersboek reeds op 11 maart 1533 in
Veere gevestigd, doch was waarschijnlijk kort hierna naar Middelburg verhuisd. Maximiliaan stelde
hem een huis, schuur, erf, tuin en boomgaard ter grootte van zeven gemet ter beschikking om er zijn
brouwerij naar over te brengen. De gebouwen waren gelegen achter het park bij het kasteel
Zandenburg van de Heren van Veere in de parochie Zanddijk. De huurprijs bedroeg vijftig
Karolusgulden per jaar. Het huis werd bij het sluiten van het contract nog bewoond door Lucas de
kleermaker, die op het punt van vertrekken stond. Op kosten van Maximiliaan zou een verhard pad
worden aangelegd van het huis tot aan 'de Zandijkse steenweg' (de tegenwoordige Veerseweg).
Vermoedelijk ligt dit er nu nog en heet het thans de Oude Bosweg. Ook de bruggen en dammen die
hiervoor nodig waren, zouden komen voor rekening van de Heer, evenals de toegangspoort. In het
contract wordt ook nog gesproken over een ander (oud) huis dat met stro was gedekt en dat net als
het andere huis wind- en waterdicht gemaakt moest worden, zodat de brouwer hier zijn granen
droog kon bewaren. Geschikt zoet water kon hij halen uit de grote waterput in het park achter het
kasteel en er zou een goot worden aangelegd van die put naar de brouwerij. Gezien de hoge kosten
die de verhuizing van de ketels, kuipen en gereedschap uit Middelburg met zich mee zou brengen,
beloofde de Heer hem 6 gr. Vis. als tegemoetkoming en hij verzocht de stad hetzelfde te doen. In
het contract werd tevens vastgelegd dat Maximiliaan al zijn benodigde bier bij hem zou betrekken,
waarvan hij de kosten van de huur mocht aftrekken. Voorwaarde was echter wel, dat hij bier moest
leveren dat 'mijnen Heer wel aenstaet'. Tot slot werd bepaald dat de opzegtermijn een half jaar
bedroeg. Niet bekend is of deze brouwerij de strijd tegen de Spanjaarden in 1572, waarbij vele
huizen en de kerk in Zanddijk door brand zijn verwoest, heeft doorstaan. In ieder geval stond ze er
niet meer in 1590.
Op het eind van de zestiende eeuw was Boudewijn Goethals brouwer in Zanddijk. Hij kreeg het in
1596 aan de stok met de Veerse justitie omdat hij zijn gerst niet op de Zanddijkse molen liet malen.
Dit was hij verplicht omdat dit een dwangmolen was. Na jarenlange debatten hierover in de Veerse
Vierschaar trok Goethals uiteindelijk aan het kortste eind en werd hij weer verplicht zijn granen op
de Zanddijkse molen te laten malen. Hij ging echter in hoger beroep en op 11 juli 1606 diende de
zaak voor de 'Uitlandse Vierschaar' in Den Haag. Als reden voor het niet bezoeken van de
Zanddijkse molen gaf hij op, dat de inwoners van Zanddijk tijdens de vrijheidsstrijd met de
Spanjaarden gelijkgesteld werden met de poorters van Veere. Bovendien had de molenaar van de
Zanddijkse molen na de brand in 1572 geen houten staak op de plek van de verbrande molen gezet,
wat gebruikelijk was als men hem weer wilde opbouwen. Ook voerde hij aan dat de molens van
Zanddijk en Veere al sinds mensenheugenis tegelijk werden verpacht. Ook in hoger beroep verloor
17
