FELICITATIEKAARTEN UIT GROOTMOEDERS TIJD
Uuttrokkers op z'n Zêêuws
Bas Oele
Inleiding
Mevrouw D.J. Leijs-Overbeeke is woonachtig in het Zorgcentrum
'Cederhof' te Kapelle. Zij werd geboren te Waarde op 9 januari 1911,
en was gehuwd met A. Leijs, geboren te Kruiningen en huisschilder te
Schore. In dit dorp heeft mevrouw Leijs-Overbeeke vele jaren
gewoond. Gedurende haar lange leven verzamelde en bewaarde ze
allerlei dingen, soms tot wanhoop van haar huisgenoten.
Een van de zaken die ze haar hele leven heeft bewaard is een
verzameling felicitatiekaarten van haar ouders. Toen zij nog in Schore woonde stonden ze lange tijd
te pronk in een vitrinekast. Nu zijn ze bij haar dochter, mw. J.A. Oele-Leijs in Kapelle,
ondergebracht en worden ze een enkele maal geëxposeerd.
Het is wenselijk is dat een dergelijke kostbare verzameling volledig voor het nageslacht bewaard
blijft, zodat besloten is hiervan een catalogus te vervaardigen.
Omdat oorspronkelijk werd aangenomen dat alle felicitatiekaarten afkomstig waren van het
huwelijk van de ouders van Mw. Leijs-Overbeeke, Pieter Marinus Overbeeke en Jacoba Krijger,
werden de kaarten in willekeurige volgorde beschreven en genummerd. Nader onderzoek bracht aan
het licht dat de kaarten in drie groepen kunnen worden verdeeld.
Het eerste gedeelte bevat de kaarten vanaf 1 januari 1895 tot het huwelijk van Pieter Marinus
Overbeeke en Jacoba Krijger op 7 september 1910. Dit zijn verreweg de grootste en mooiste kaarten
uit de verzameling. Totaal bevat dit gedeelte 16 kaarten.
De tweede groep bestaat uit de kaarten die ontvangen zijn ter gelegenheid van het huwelijk. Het
totaal van dit gedeelte bedraagt 70 stuks.
Het derde deel omvat slechts één felicitatiekaart die vader en moeder Overbeeke zonden aan hun
dochtertje Dina Jannetje.
Volgens het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem komen deze felicitatie-kaarten vrijwel
uitsluitend in de provincie Zeeland voor en werden zij hoogstwaarschijnlijk in Duitsland
vervaardigd. De op sommige exemplaren aanwezige Duitse tekst wijst ook in die richting. Mogelijk
werden de Nederlandse teksten hier te lande aangebracht. Onbekend is wat deze felicitatiekaarten
kostten; mevrouw Leijs dacht ongeveer 50 cent. De fraaiste exemplaren werden door beide
echtelieden voor hun huwelijk aan elkaar verstuurd; ze behoorden beiden tot een kapitaalkrachtige
familie en de kaarten zullen dan ook vrij duur zijn geweest. Ook de uitstalling achter glas, wat bij
diverse gezinnen voorkwam, is een aanduiding van de waarde(ring) van de kaarten.
Onder de felicitaties bij het huwelijk komen ook zeer eenvoudige exemplaren voor welke
waarschijnlijk beduidend minder kostten.
Korte levensbeschrijving van Jacoba Krijger en Pieter Marinus Overbeeke
Jacoba Krijger werd op 25 januari 1876 te Kruiningen geboren als dochter van Joseph Krijger en
Jannetje de Jonge. Het gezin bestond naast vader en moeder uit drie jongens en twee meisjes.
27
