bestaan uit een voetbalwedstrijd tussen de twee eredivisieclubs Feijenoord en NAC. Dat lukte niet
helemaal; door allerlei problemen kon die wedstrijd pas een maand later, op 29 juli 1947 worden
gespeeld.
Vijfentwintig jaar later, in 1972 duurden de 'berenningsfeesten' niet minder dan drie dagen, met
onder meer de uitvoering van een speciaal voor de gelegenheid gemaakte kinderoperette, een
historische optocht, een muziekfestival en vele sportevenementen. In de ongetwijfeld door
stadsarchivaris Van Vooren geschreven tekst die op het feestprogramma werd afgedrukt, werden de
namen van vaandrig Elias Beeckman en kolonel Spindler genoemd als de verdedigers van
Aardenburg.
Volgens een artikel in de Provinciale Zeeuwse Courant van 22 juni 1972 was toen sprake van
'sommige suggesties om van de berenning van Aardenburg een traditioneel feest te maken dat
jaarlijks terugkeert als een soort toeristisch trekpleister'.
Daar is blijkbaar niets van gekomen en als er 25 jaar later, in juni 1997 van een of andere vorm van
herdenking sprake is geweest, heeft die de PZC in elk geval niet gehaald.
Ik heb een uit West Zeeuws-Vlaanderen afkomstige kennis gevraagd of zij wist waardoor
Aardenburg in de zeventiende eeuw bekend was geworden maar, anders dan Den Briel en Leiden,
schijnt het oude stadje geen echte 'lieu de mémoire' te zijn geworden.
Noten
1 Israël, J.I. The Dutch Republic. Its Rise, Greatness and Fall, 1477-1806, Oxford 1995, 797.
2 Zwitzer. H. De militie van den staat. Het leger van de Republiek der Verenigde Nederlanden, Amsterdam 1991, bijlage 1.
3 Streng. J.C. Stemme in Staat. De bestuurlijke elite van de stadsrepubliek Zwolle 1579-1795. Hilversum 1997, 333.
4 Sylvius, L, Historiën onses tijds, behelzende saken van Staat en Oorlog enz... vervolg op de Historiën van de heer
Lieuwe van Aitzema, deel 1669 tot 1679, Amsterdam z.j., 251 e.v.
5 De gegevens over de gebeurtenissen in juni 1672 zijn voor het merendeel ontleend aan het artikel van G.A.C. van
Vooren en het boek van G.A. Vorsterman van Oyen, De Berenning van Aardenburg in 1672. Verzameling van uit- en
onuitgegeven stukken aangaande de geschiedenis van Aardenburg van 1660-1680. uitgegeven te Schoonhoven in 1872.
6 Het baljuwschap was een sinecure die per jaar maar 30 ponden Vlaams meer opbracht en in handen van de familie De
Bils. In 1672 werd het ambt nominaal vervuld door Pieter Carel de Bils. de latere Gecommitteerde Raad namens
Tholen, die toen met zijn moeder in Den Bosch woonde.
7 Respectievelijk Wilhelm J. van Vrijberghe namens Tholen en Pieter Muenincx namens Veere.
8 In de bronnen wordt zijn naam op allerlei manieren verkeerd gespeld, maar het moet inderdaad de destijds in het Vrije
van Sluis wonende, maar op Tholen geboren Pieter Manteau van Dalem geweest zijn, die na een periode in Engelse
dienst weer teruggekeerd was in zijn functie van Staatsingenieur van de fortificaties in Zeeland. Romeijn, De
stadsregering van Tholen, 1577-1702, 2001, 132.
9 Handschrift Peurssens.
10 Cau had hem een keer van 'zijn wallen' geslagen toen hij bezig was de daarop groeiende struiken te laten snoeien.
Peurssens had zich daarover tot de Zeeuwse Gecommitteerde Raden gewend, wat ongetwijfeld tot een ernstige berisping
voor de commandeur geleid moet hebben.
11 Reinier van der Beeke van Middelburg en de al genoemde Piet Muenincx van Veere.
12 Oprecht en bondigh verhael van de attacque der Franse op Aerdenburgh gedaen op den 26 en 27 Juni 1672, pertinent
geschreven door Hendrick de Vreese, Geweldige Mililitair. Tot Middelburgh gedruckt bij Aron van Poulle. 1675
(Knuttel, nr. 10057).
13 Geboorteplaats volgens zijn inschrijving als student te Leiden op 21 mei 1664 (Album Studiosorum Lugdunum
Batavorum), afstamming volgens Transportregister Tholen. RAZE nr.5182, fol. 157v. aantekening in de marge op 17
nov. 1664.
14 Zuidervaart, H.J. 'Het natuurbeeld van Johannes de Mey (1617 - 1678), hoogleraar filosofie aan de Illustere School te
Middelburg', Archief. Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, jrg 2001, 1.
15 Bosscha, J, Neerland' s heldendaden te land van de vroegste tijden af tot op onze dagen, dl. II. 69.
16 Zeeuws Archief inv.nr. 157, archief Schorer inv.nr. 388.
17 Zie hiervoor D.J. Roorda in Partij en Factie. De oproeren van 1672 in de steden van Holland en Zeeland, een
krachtmeting tussen partijen en facties, Groningen 1978, 225-227.
18 Van Dale. J.H, 'De dood van Elias Beeckman', Handelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde,
Leiden, dl.5, 1865, 360 e.v.
19 Navorscher 1931, 167.
20 Met dank aan de heer Van Hom. archivaris PZC te Vlissingen.
21 Gegevens Gemeentearchief Aardenburg, map feestelijkheden 1947 en 1972.
14
