Peurssens, Beeckmans majoor-militair, Jan Berckelaar, en de al vermelde 'geweldige militair'
Hendrik de Vreese.
Hoewel de 'berenning' honderd jaar later, in 1772 in Aardenburg wel 'plechtig' schijnt te zijn
herdacht (Vorsterman) duurde het daarna tot 1781 voor er nieuwe publiciteit kwam. Door de
bekende Middelburgse regent en maecenas Daniel Radermacher. heer van Nieuwerkerk (1722-
1803), die een achterkleinzoon was van de hiervoor al genoemde WIC-bewindvoerder Samuel
Beeckman, werd toen het initiatief genomen om iets ter nagedachtenis van zijn verre verwant Elias
Beeckman te doen.
De stad Aardenburg kreeg door hem de degen van de heldhaftige vaandrig aangeboden, vergezeld
van een mooi, in perkament gebonden manuscript met de geschiedenis van de aanval op de stad in
1672, waarvan de tekst geschreven was door Didericus van Cruisselbergen, de rector van de
Latijnse school van Vlissingen, de school waar Elias' vader rector was geweest.
In de kerk van Tholen werd in hetzelfde jaar een (rouw)bord geplaatst met een Latijnse tekst die
door Veltenaar19 als volgt is vertaald:
Aan de nagedachtenis van het edelmoedig karakter en de dapperheid van Elias Beekman.
De dood heeft den nazaat van Beekman, de glorie en het sieraad van Aardenburg, verzoend door
een noodlottig ongeval (fato violente).
Dat Dixmuiden zegge dat hij daar geweest is, wij richten hier een gedenkteken op. Door de annalen
en de historie zal hij blijven voortleven.
Overleden, 21 juli 1677
Als gevolg van deze weinig informatieve en enigszins cryptische tekst en het verloren gaan van veel
Thoolse graftekens in de Franse tijd, was het met dat 'voortleven' in 1871 echter toch niet meer zo
best gesteld.
Toen Vorsterman van Oyen bij de voorbereiding van zijn voor de herdenking in 1872 geplande
boek De berenning van Aardenburg in De Navorscher 1871 een vraag stelde naar de herkomst van
Elias Beeckman kon niemand hem eigenlijk meer helpen. Ook de toenmalige burgemeester van
Tholen moest blijkbaar volstaan met de mededeling dat Elias in Tholen in een familiegraf
Beeckman was bijgezet. Op het verkeerde been gezet door een artikel van de bekende Sluise
woordenboek-schrijver Van Dale (zie noot 18) kon Vorsterman in zijn boek dan ook niet meer
melden dan dat Elias te Dixmuiden geboren was uit 'het oud en aanzienlijk geslacht der edele
Beeckman's'.
Een en ander heeft overigens niet verhinderd dat het tweede eeuwfeest op 27 juni 1872 uitgebreid
gevierd is.
De Middelburgsche Courant20 van 26 juni 1872 meldde dat vrijwel alle straten feestelijk verlicht
zouden worden en dat op de plaats waar de landpoort gestaan had een 'grootsche geheel groen
gemaakte eerepoort' was opgericht. Op de 'ververschingstent' op het feestterrein was het volgende
opschrift aangebracht: '1672-1872. Tweede eeuwfeest van Aardenburg's verdediging.
Anthony Peurssens, Aernout Vermere, J.Berckelaer, Elias Beeckman, Pieter Roman, Albertus
Spindler'.
Vorsterman was kennelijk trouw gebleven aan zijn opvatting dat Elias Beeckman slechts een
bescheiden plaats toekwam in de rij van Aardenburgs helden
Nadat in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog in 1939 een infanteriekazeme geopend was die
de naam 'Elias Beeckmankazeme' heeft gekregen, vierde Aardenburg in de twintigste eeuw nog
tweemaal een herdenkingsfeest21, in 1947 toen iedereen blijkbaar nog een beetje in een
bevrijdingsstemming was en natuurlijk in 1972.
In 1947 was als climax van de feestviering een sportdag georganiseerd waarvan het hoogtepunt zou
13
