MEDEDELINGEN VAN DE WERKGROEP HISTORIE EN
ARCHEOLOGIE
16de Historische Studiedag van de WHA Zeeland en de VOC
De 16de Historische Studiedag met als thema Zeeland en de VOC' trok buitengewoon veel
belangstelling. Bijna 140 deelnemers luisterden in de Burgerzaal van het Middelburgse stadhuis
naar vier sprekers die elk een bijzonder aspect van de VOC belichtten.
Drs. I.J. van Loo, werkzaam bij het Zeeuws Archief, vertelde in zijn lezing Kaperskooplieden en
contractanten. Zeeland en de VOC' over hoe de Zeeuwen veranderden van de grootste
tegenstanders van de oprichting van de VOC in de grootste voorstanders ervan.
'Schepen op de helling: de Amsterdamse VOC-werf op Oostenburg' was de titel van de lezing van
dr. J. Gawronski, werkzaam bij de afdeling Archeologie, Bureau Monumenten en Archeologie
Amsterdam. Hij sprak over de scheepstimmerwerf die de VOC in 1660 inrichtte in Amsterdam en
waar tot de opheffing in 1795 meer dan 500 schepen werden gebouwd. Tijdens archeologische
opgravingen in de afgelopen drie jaar zijn vele overblijfselen te voorschijn gekomen, die nieuw
inzicht verschaffen over de inrichting van de werf en de werkwijze van de VOC.
Dr. K. Zandvliet, hoofd van de afdeling Nederlandse geschiedenis van het Rijksmuseum
Amsterdam, belichtte in zijn lezing Cartografie in dienst van de Compagnieeen interessant aspect
van de VOC, namelijk het vervaardigen van kaarten. Om snel en veilig oceanen over te steken,
riviermondingen binnen te varen of geïsoleerde eilanden aan te doen kon de VOC niet zonder goed
opgeleide stuurlieden, die uitgerust waren met instrumenten en zeekaarten. Ook voor vesting- en
stedebouw of het beheer van gebieden waren kaarten en tekeningen noodzakelijk.
Tot slot deden drs. R.L. Koops, directeur van het Zeeuws Archief, dr. J. Parmentier, docent
vakgroep Nieuwe Geschiedenis Rijksuniversiteit Gent, en drs. A.J.M. van Velzen, medewerker
Nationaal Archief te Den Haag, verslag van het ambitieuze project 'Uitgevaren voor de kamer
Zeeland van de VOC'Dit grensoverschrijdende Eurregioproject behelst de digitalisering van alle
scheepssoldijboeken van de Kamer Zeeland van de VOC. Over een aantal jaren kan in een database
worden gezocht naar alle zeelieden die vanuit heel Nederland en ver daarbuiten bij de VOC
aanmonsterden.
Enkele teksten van VOC-lezingen zullen in de reguliere nummers van Nehalennia worden
gepubliceerd. Zoals u heeft gemerkt was de folder ter aankondiging van de Studiedag door
onbekende oorzaak niet in de na)aats-Nehalennia bijgesloten. Wij bieden u daarvoor onze excuses
aan.
Themanummer Zeeuwen onder het mes
De teksten van de lezingen van de 15de Historische Studiedag 'Zeeuwen onder het mes' worden
gepubliceerd in een speciaal themanummer. Het lag in de bedoeling dat het themanummer
tegelijkertijd met het winternummer van Nehalennia zou uitkomen. Tot onze grote spijt moeten wij
meedelen dat dit niet lukt. De redenen daarvoor zijn het feit dat enkele sprekers hun teksten erg laat
hebben ingeleverd en dat de eindredacteur van Nehalennia momenteel niet in de gelegenheid is een
extra Nehalennia te vervaardigen. Wij hopen dat het themanummer tegelijkertijd met het
zomernummer 2003 van Nehalennia kan verschijnen.
Folder
Dit jaar is hard gewerkt aan een nieuwe folder waarin alle nieuwe ontwikkelingen (contributie van
guldens naar euro's, lidmaatschap en donateurschap, activiteiten) zijn verwerkt. De folder zal bij
een volgende aflevering van Nehalennia worden gevoegd. Tevens zal hij worden meegestuurd met
47
