BEANTWOORDING VRAGENLIJST 10: BIJNAMEN - JUNI 1997
I. Noord-Beveland
Op de vragenlijst naar bijnamen is zo'n
grote hoeveelheid materiaal ontvangen dat
de resultaten in verschillende afleveringen
moeten worden ondergebracht. We hebben
daarbij gekozen voor een samenvatting per
regio en volgen niet de vraagstelling van de
lijst die vooral bedoeld was om de lezers op
de verschillende categorieën van namen
attent te maken. Overigens is uiteenlopend
gereageerd op het initiatief: een enkeling
vond het onderwerp niet geschikt, anderen
hebben lijsten ingezonden maar willen niet
als aanbrengen worden genoemd en een
derde categorie heeft geen enkel bezwaar als
zegsman te fungeren.
Eerstgenoemd bezwaar is geopperd door een
correspondentie uit Colijnsplaat. Zij zou niet
gaarne voor aanbrengster van de in de lijst
als voorbeeld gegeven namen doorgaan.
Ter geruststelling kunnen we verklaren dat
dit materiaal bij het secretariaat bekend was
en dus niet op enige inzending berust. Het
argument dat dit niet met het onderzoek te
maken heeft, deelt de commissie niet. De
vereniging heeft als doelstelling het dialect
en volkskundig onderzoek; onderzoek naar
bijnamen behoort tot de tweede categorie.
Overigens bevatten de bijnamen ook
waardevolle gegevens over het dialect. De
geheimhouding zullen we respecteren. Ook
voegen we uiteraard geen namen van de
burgerlijke stand of adressen toe. De heer
C.J. de Waal uit Nijmegen, auteur van het
boekje Lof Uit Liefde verklaarde
desgevraagd geen enkel bezwaar te hebben
tegen vermelding van zijn naam. Hij acht
het een loffelijk initiatief en heeft naar
aanleiding van genoemde publikatie ook
geen enkele negatieve reactie ontvangen.
Aan het einde van de beantwoording melden
we nog enige op zich zelf staande
mededelingen van correspondenten.
Ondergetekende werd op vierjarige leeftijd
geconfronteerd met bijnamen in zijn
geboortedorp Colijnsplaat. Een tuinman
stond bij hem uit gesprekken van zijn broers
en hun vrienden bekend als 'Koekoek'.
Toen ik de man beleefd groette met 'dag
Koekoek'voer de man geweldig tegen mij
uit en zwaaide vervaarlijk met zijn spa. Pas
later werd de reden duidelijk, maar was ook
de interesse gewekt. Bij het vertrek uit
Colijnsplaat was ouderling Pouwer zo
vriendelijk om een opgave te doen van de
toen gangbare namen. Dit is de basis
geweest voor het samenstellen van de
vragenlijst. Leek dit al een redelijke oogst,
die is verre overtroffen door een van de
inzendingen die we hier integraal opnemen.
In veel gevallen is ook een uitleg
toegevoegd.
1. Blauwtje, een man die veelvuldig
dronken was.
2. Knienore, iemand die nogal lange smalle
oren had.
3. Jan Was, de vroegere burgemeester uit
de dertiger jaren J.W.A. Stute, zo genoemd
naar zijn voorletters.
4. Keesje Kosje, iemand die altijd liep te
sabbelen op een kaaskorstje.
5. Marien Koekoek (waarschijnlijk de
hierboven genoemde persoon), had veel
koekoeksklokken in huis.
6. Gillis Mosse, schoot altijd mussen.
7. Kees Hobbel, herkomst onbekend.
8. Kees Withaer, vanwege zijn haarkleur.
9. Johan Keu, had het altijd over zijn
varken 'Keu'.
10. Sukeloadelip, snoepte graag chocolade.
11. Kees Kozijn, herkomst onbekend.
12. Jan Dónie, gebruikte bijna altijd de
bastaardvloek pot dome.
13. Chris de Muter, een dwarsligger.
14. Schouwliesje, had het altijd over de foto
op de schouwlieste.
15. Gerard Braam, had het altijd over
bramen.
16. Cieska, herkomst onbekend.
52
