OVER BOEKEN Ronald Prud'homme van Reine, Rech terhand van Nederland. Biografie van Michiel Adriaenszoon de Ruyter (Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij De Arbeiderspers, 1996) 906 biz., afbn., lit. opgregISBN 90 295 3986 9. Prijs 65,-. De auteur van deze haast vuistdikke biografie kennen we in Zeeland voor al van zijn bemoeienissen met Kapers op de kust, een product van de Vlis singse uitgeverij ADZ (1991). Prud'homme van Reine, 'specialist en liefhebber', aldus de flaptekst van het nieuwe boek, verrichtte voor Rechterhand van Nederland jarenlang onderzoek in binnen- en buitenlandse archieven en bibliotheken. Het resul taat is dan ook een toonaangevend werk, de enige volwaardige moderne biografie van de Vlissingse vloot voogd De Ruyter trouwens waarover we beschikken. Zeelands beroemdste zoon dreigde een beetje in het ver geetboek te raken, maar behalve de titanenarbeid van Prud'homme van Reine is ook de actuele, van over heidswege gestimuleerde belangstel ling voor het maritiem-historisch erfgoed in Zeeland (en overig Nederland), getuige projecten als de VOC-routes, 'Zeeland maritiem', 'Patriciërs en piraten' en hoe ze nog meer mogen heten, debet aan de her nieuwde belangstelling. Deze maritie me injectie van het cultuurhistorisch toerisme dient overigens niet in de laatste plaats een economische doel. Prud'homme van Reine volgt in Rech terhand van Nederland de levensloop van Michiel de Ruyter op de voet, voor zover de beschikbare gegevens dit toelaten. Noodgedwongen is er relatief wat weinig aandacht aan Michiels jeugd en vroege jaren in koopvaardij en walvisvaart. Zijn na volgende verrichtingen op de oorlogs vloot worden daarentegen wel erg minutieus verhaald; de lezer snakt soms naar lucht in dit woud van feiten en feitjes. Gelukkig weet Prud'homme van Reine zijn pen vaar dig te hanteren, en wint met plas tische beschrijvingen als die van de aanval op het West-Afrikaanse fort Cormantijn 1665) de aandacht van zijn met indommelen bedreigd publiek weer volledig terug. Hoewel Rechter hand van Nederland een stevig weten schappelijk fundament heeft en verre blijft van de kritiekloze heldenver ering van weleer, verraadt de auteur nu en dan toch zijn grote bewondering voor de bijbelvaste Bestevaer, ge tuige zinnen als: 'Alles verliep net jes en humaan. Wie anders dan De Ruyter zou hiertoe in deze moeilijke omstandigheden in staat zijn geweest?' (p. 138). Aan het bestaande beeld van De Ruyter verandert de biografie overigens weinig tot niets. Een ori ginele, scherp omlijnde persoonlijke visie op De Ruyter van Prud'homme van Reine moet men niet verwachten, daarvoor is deze auteur toch een te acribische wetenschapper. Nu en dan treft men niettemin eigenaardigheden aan. Wat Prud'homme van Reine typerend acht voor het Zeeuws dialect, nl. het weglaten van de 'h' waar je deze verwacht, en het foutief plaat sen ervan voor klinkers aan het begin van een woord (p. 26), geldt volgens mij ook voor sommige oude Hollandse dialecten, zoals dat van Vlaardingen. Op p. 393 lezen we de zonderlinge formulering: 'Brandt was een remon strant, maar hield er zeer tolerante godsdienstige opvattingen op na Het betreffende hoofdstuk ('Epiloog en conclusie') geeft overigens een mooi overzichtje van De Ruyters 'Nachleben' en het voortwoeden van zijn heldenfaam via publicaties, kunstwerken, exposities, vieringen e.d. Jammer dat de illustraties wat petieterig zijn uitgevallen in dit werk, dat met recht een prestatie van formaat mag worden genoemd. Jan Kuipers A.F. Franken, Scheepswerven in Zeeland. Een onderzoek naar de geschiedenis en relicten van Zeeuwse scheepswerven (Goes: De Koperen Tuin, 1996). 88 blz., afb., lit. opg., reg. ISBN 90. 72138. 69. 3, prijs: 39,90. 33

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1995 | | pagina 35