LAAT-MIDDELEEUWSE BROCHES UIT MIDDELBURGSE BODEM door H.Hendrikse Wanneer men als voorbereiding voor een artikel over laat-middeleeuwse broches naar publikaties zoekt over dit onderwerp komt men al gauw tot de conclusie dat daarover vrijwel niets is gepubli ceerd. (1) Over de oorsprong van deze sieraden bestaat tot op heden nog geen enkele juiste verklaringZe zijn niet,zoals bijv. de mantelspelden,van Karolingische of Romeinse oorsprongmaar ook de interpretatie als gesp is vermoedelijk verkeerd. (2) Waarschijnlijk zijn de bedoelde sierbroches in de regel niet ouder dan de veertiende eeuw.Het hoogte punt ligt in de vijftiende eeuw,om in de tweede helft van de zestiende eeuw plaats te maken voor nieuwe typen.Ze komen als bodemvondst voor in ge heel Europa,maar de ateliers die ze vervaardigden moeten waarschijnlijk in de westelijke helft ge zocht worden. (3) Hoewel in enkele publikaties (4) de sierbroches vermeld worden in de context van pelgrimsinsignes, is deze stelling voorbarig en mogelijk onjuist. Natuurlijk is de connectie snel gelegd omdat de keuze van het materiaaltin,met een hoog percen tage lood) en de wijze van vervaardigen veel over eenkomst vertonen. (5) Onder deze broches zijn er met een religieus karak ter (afb. 1 en 3)andere zijn profaan (&fb. 6 en 7), maar al deze broches zijn vermoedelijk niets anders dan een modeverschijnsel,te vergelijken met de in onze tijd gebruikte buttons. Wat moet nu als de oorzaak gezien worden dat er zo weinig over deze sieraden bekend is. (6) Allereerst is de laat-middeleeuwse archeologie een 2

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1986 | | pagina 4