DE HELLEWAGEN IN DE ZEEUWSE VOLKSKUNDE door J.J.B.Kuipers Volgens Alan Dundes is een belangrijk kenmerk van folklore dat zij meervoudig voorkomt en variatie kent. "Omdat folklore overgebracht wordt van per soon op persoon door de tijd heen,zal het variëren. Het zal een plaatselijke kleur aannemen. Van één folklore-item zijn altijd verscheidene ver sies" (1).Dit tot onderscheid van de z.g. "popular culture": een televisieprogramma bijvoorbeeld blijft bij herhaling exact hetzelfde. In dit licht bezien heeft het onderzoek naar monde linge overleveringen,zoals het in de loop van de tijd is ondernomen,altijd iets vergeefs. Typerend voor mondelinge overbrenging is immers het unieke van individuele vertelsituatiesImmense variatie dus.Bij de optekening en inventarisatie van volksverhalen heeft men lange tijd de nadruk gelegd op de verhalen zelf,welke als afgeronde een heden werden beschouwd,hetgeen internationaal geleid heeft tot publikatie van vele typencatalogi en motiefindexen Veelal werd bij het verzamelen al naar een vooropgezet classificatiesysteem toege werkt. In de laatste decennia is men tot de overtui ging gekomen dat dergelijke intenties van onderzoe kers en verzamelaars een groot stempel hebben ge drukt op de verzamelde gegevenszodat men zich a.h.w. opgescheept zag met een soort spiegel van volkskundige opvattingen,die het authentieke mate riaal sterk vervormde.Vooral wordt tegenwoordig de neiging van veel historische volkskundigen om overal maar voorchristelijke,mythologische geloofs voorstellingen in te willen zien gelaakt (2) Na de tweede wereldoorlog ging men zich,aanvanke lijk vooral in het buitenlandrichten op de "functie" 2

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1986 | | pagina 4