gegevens opgeleverd.De Man,aanhanger van de materia listische wereldbeschouwingwas overigens niet de enige die tot folklorist tegen wil en dank werd. De Groninger vrijdenker M.D.Teenstra (1795-1864) schreef in zijn ijver om allerhande bijgeloof aan de kaak te stellen een hele rits werken,die tezamen een fraai naslagwerk vormen op het gebied van de geestelijke volkscultuuren waarvan enkele nog in 1973 onder de titel "Nederlandse volksverhalen" opnieuw werden uitgegeven te Leeuwarden. Mededelingen over de hellewagen zijn in de Zeeuwse enquête van 1860 zeer schaars.Alleen de informanten uit Axel en Wolphaartsdijk reageerden positief. De persoon uit Axel schreef: "Over het rijden van den hellewagen bestaan nog vele sprookjes;doch ik ben nog niet genoeg op de hoogte om er nu iets van mede te deelen" Uit Wolphaartsdijk kwam het volgende bericht: "Het rijden met den hellewagen begint,geloof ik, een anachronisme te worden. onlangs een paar oudjes daarover ondervragende,bleek het mij, dat men oudtijds voor dien wagen zeer bevreesd was. Een hunner,die er werkelijk aan scheen te geloo- ven,verhaalde mij,dat de hellewagen door de lucht reed,en wel alleen des nachts onder een vreesse- lijk geraas en gehuil "alsof er honderden wilde dieren tegelijk losgebroken waren". Hij voegde er bij,dat men de rigting,welke de wagen door het luchtruim genomen had,des morgens kon onderkennen door het "Duivelsbrood" (champignons) 't welk dan gedurende dien nacht, in menigte uit den grond verrezen was. Overigens besloot hij met de gulhartige verkla ring: den wagen nimmer gezien noch gehoord te hebben" De Wolphaartsdijkse informant was de medicus J.Persant Snoep (1815-1882)bekend als spotter met 4

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1986 | | pagina 6