Onze band is onderaan het voorplat in heel kleine
lettertjes gemerkt:S.MANDELGREEN FECI!" .Dat is werkelijk
bijzonderwant banden werden vroeger zelden gesig
neerd; er is maar een handje-vol gesigneerde Neder
landse banden uit de achttiende eeuw bekend.
En voor een tijd waarin het boek geen informatie over
de band kan verschaffen,omdat bijna alle banden in
opdracht van de eerste eigenaar werden gemaakt op
een wijze die paste bij zijn financieën en smaak,is
het gemis aan bindersmerken van welke soort ook be
paald pijnlijk.Daar staat tegenover dat de door de
binders gebruikte stempels informatie kunnen verschaf
fen. De stempels werden toen nog met de hand gesneden
en waren dus nooit helemaal gelijk aan andere stem
pels,ook al hadden die dezelfde voorstelling.
Hetzelfde geldt voor de afdrukken van de stempels,
die,in tegenstelling tot de werktuigen zelf,in over
vloed bewaard zijn gebleven.Vooral bij gecompliceerde
stempels zijn de verschillen te zien en op grond van
vele bestudeerde stempel-afdrukken kunnen onderzoe
kers banden bijeen groeperen,die naar hun veronder
stelling door dezelfde binder gemaakt zijn.
Zo'n groep kan van een noodnaam (zoals "Eerste
Stadhouderlijke Binderij") worden voorzien om het
spreken erover te vergemakkelijken.Mutatis mutandis
kunnen op grond van de stempelafdrukken ook niet
gesigneerde banden worden toegeschreven aan meesters
waarvan banden bekend zijn,omdat ze een merk van hen
dragen of middels archivalia aan hen zijn toegewezen.
Menig stempel op het bandje van Mandelgreen heeft
voldoende detail om eventueel identificatie met stem
pels op andere banden mogelijk te kunnen maken.
Eén stempel valt speciaal op,omdat het een menselijk
figuur weergeeft en omdat er tot nu toe geen varian
ten van zijn gevonden: het stempel dat centraal op
de platten is afgedrukt.Het stelt Cupido (of Amor)
voor,zijn boog gespannen om te gaan schieten op een
door vleugeltjes gedragen hart,waarboven de tekst
6
