Behalve bij het ploegen werd de vae(g)spae ook gebruikt bij het zaaien met
de zaaimachine.Het kwam daarbij nog al eens voor,dat planteresten of derge
lijke voor één der ploegen van de zaaimachine bleven hangen.De man,die
achter de zaaimachine liep,verwijderde die dan,al lopende,met de vae(g)-
spae.
Ploegen van een zaaimachine zijn de -kokerswaardoor het zaad vanuit de bak
in de geultjes valt.De kokers zijn van onderen V-vormig,en die ploegen(men
zou ook trekken kunnen zeggen) geultjes in de grond,waarin het zaad valt.
Mevr.L.J.van Westen-van Nieuwenhuyzen(Ovm) herinnert zich,dat ze vroeger
hoorde zeggen"Dienktr om,da je d'n 'ak meeneemt om te gae wiejen"
D'n grootenjak moes je meenemen vo de peejen,d'n kleinen'ak vo de gaste,
terve en erten.Soms wier gevroge;Of doe je't liever mi de schrabber?
Mae vergeet d'n 'aemer en de kruune nie,want dan ku je 'ak en schrabber
nie kloppe.Het onderste deel van de kruune wier in de grond gesloge.
We houden ons op het secretatiaat voor nadere uitleg en commentaar ook
uit andere streken aanbevolen!
Ook willen we graag weten,waar het woord dobbelnoezen bekend is in de
betekeniskriskras eggen op een smal stuk land?
Noemt U ook een boer,die zijn land aan de straatzijde beter onderhoudt
dan verder op: 'n straotboer?
En wat wordt bedoeld met dreefjesvuulte?
Bij voorbaat dank voor elke reactie.
KOSSEMISSE
Op Schouwen-Duiveland hebben de lezers van de "Zierikzeesche Nieuwsbode"
tussen juli 1981 en eind 1982,herhaaldelijk kunnen genieten van de
cursiefjes van de "Schiereilandman"korte schetjes in dialect van de
hand van de hoofdredacteur M.J.Bij de Vaate.Na zijn overlijden schonk
zijn echtgenote aan onze Vereniging fotocopieën van alle 42 dialectstukjes.
Wij menen,onze leden in deze decembermaandde laatste door hem beschreven
jeugdherinnering met kerstimpressieniet te mogen onthouden.
KOSSEMISSE
Dat vierden m'n vroeger aoltied van de scholeJabehriep goed,nie op
schole,ma van schole.'t Fêêst was in de kaarke.Eerst wier 't verael van
't Kind vertaald,in dan laeter nog 'n vrie verael.Vó dien tied kreeg je
nog best vee;'n appelsienen leesboek,in 'n rêêpe sukelaode,in nutuur-
lijk kossewaegensDae waeren jongens,die d'r eigen trek a vol gienge
proppe,ma dat mogt nie van de méésters.Wé de kossewaegensin de sukelao-
demaalkjdie mog j'opete in drienke.'t Was 'n mooi fêêst,in weken van te-
vore adde m'n a joekblaeren van de zenen,want fêêstjes waere d'r toen
nie vee.
An m'n dan te ludrochtig waere op schole,zei de mééster: "'k Raeke 't
beu,me moste ma gin kerstfêêst viere",want zó annemelijk waere m'n
nutuurlijk nie.Afijn as't dan tog zovaare was,kregen m'n 'n komme
maalk glieksvolDr waere d'r bie,die dronke zo schiftig,da ze naebie
moste kaoke.'k Weet nog van 'n keer,dat 't êêle kaarkje in de sneeuw
stond.De lichtjes schene nae buute;we gienge wi van aoles kriege,in dat
was 'n lekker abbesje.
Ma-zo vroom waere m'n ók wi wê-'t gieng om 't kindje,in de mééster zei
dan Sk: "'t kindje was aarm,in julder binne rieke",in dan voelde je 't
zó knauwe van binne,in da's effenaf feitelijk aoltied zó gebleve.
A'k noe 'n stikje fesant ete mi de kossemissedienk 'k an de aanne don
ders in de kampen in Siberië,in de staarvende kindertjes in de Soedan,
in in Polen is 't ók achêêl gin vetpot.Wat mö je dae noe mee an.
46