38.lees voor Ax: van blebo nao babbo.ook in de bet.een beetje heen en
weer scharrelen,zonder veel uit te voeren.
39-de Axelse vorm zou luiden: 'n kwaoj'n èrrepel.Inz.kent de uitd. niet.
N.B.
JANTJE DE PRENTENKNIPPER
In Nehalennia Nr. 43 en Nr. 46 verschenen twee artikeltjes over Jantje de
Prentenknipper of beter gezegd over het werk van hem.Van Jantje zelf lazen
we alleen vage vermoedens,die totnutoe zijn blijven voortbestaan.
We ontvingen twee reacties.Mevrouw De Bruyne uit Waterlandkerkje is in het
bezit van twee werkstukken die aan Jantje worden toegeschreven.
Een ongekleurde plaat die bestaat uit negen etages die zowel bijbelse als
wereldse zinnebeeldige voorstellingen bevatten: slangen,herten,kruiwagens
en een heleboel werkzaamheden die op de boerderij werden verricht.
Deze afbeeldingen worden onderaan de prent verklaard met de volgende tekst:
"Het 1 tegenspoed, 2 Hoop en vertuyn, 3 het plukken van fruyt, 4 welvaart,
5 Degerettigheid, 6 grutmuile, 7 het laaien goed, 8 boerenstand, 9 vee".
Aan weerszijden van de prent staan uit potten opklimmende bloemen afgebeeld.
De prent was bestemd voor Jan de Bruynelandbouwer in Terneuzen (Zevenaar-
polder) ter gelegenheid van zijn 45-ste jaardag.Als motto kreeg deze mee:
"Zegenwensch opgedragen aan mijn heer en meester,is oud 45 jaar
Den 18 februarij 1827".
Op een andere plaats staan de namen van de knechten die de prent schonken:
"Bruine en Leunis".
De andere prent,een gekleurde,is van kleiner formaat (ongeveer 20 x 30 om)
en draagt als titel "Trouw ver.bond". Centraal staat hier de bijbel afge
beeld met daarnaast de bekende symbolen van het anker der hoop,de brandende
harten der liefde,een doodshoofd,kroon,vlag,ooievaar,weegschaal,dobbelsteen,
zeis etc.
Deze prent is gemaakt ter gelegenheid van het huwelijk van Johannes de
Bruyne met Sara Riemens in de jaren veertig der vorige eeuw,bewoners van de
hofsteden in de Terneuzense Zevenaarpolder
De heer Jacobs te Breskens meldde zich eveneens als een gelukkig bezitter
van een dergelijke huwelijksprent met bijna identieke motieven en stijlele
menten met de initialen M.S.d.B. en A.Elias., hoogstwaarschijnlijk het
bruidspaar Maria Suzanna de Bruyne en Abraham Elias gehuwd in het midden
van de vorige eeuw,vermoedelijk te Cadzand.
Ook in het gemeentmuseum te Zierikzee en het openluchtmuseum te Arnhem
zagen we werken die zeer waarschijnlijk aan deze Jantje de Prentenknipper
moeten worden toegeschrevenIn deze laatste instelling zagen we bijvoor
beeld een afbeelding genaamd "Bergzicht bij Koudekerke" (circa 1840) en
boerderij "Reijgershof" met weer de bekende tekst van "Mijn land te bouwen
is mijn lust.
Inmiddels publiceerden Joke en Jan Peter Verhave "Schaarkunst"Arnhem
1983 en daarin wordt het raadsel rondom de persoon van Jantje de Prenten
knipper niet opgelost.Verder is het jammer dat dit werk geen,voor zover
mogelijk,compleet overzicht geeft van de bekende werken van Jan de
Prentenknipper met vermelding van plaats en jaartalzodat toch enigzins
een beeld van zijn werkgebied kan ontstaan.Dat het hier om een produktie
van tientallen prenten gedurende een reeks van jaren gaat,moet de lezer
nu wel duidelijk zijn geworden.
Rinus Willemsen
40
