NOTEN BIJ: R ABMA, CATS EN DE RAADPENSIONARISVERKIEZING IN HET
GEWEST HOLLAND EN WEST-FRIESLAND IN DE JAREN 1630 EN 1631.
1. Nicolaas Stellingwerf, Verhandeling van het gebeuren in de Staten van Holland en
West-Friesland; de uitslag van de nominatie was: Cats 40 stemmen, Pauw 18 stemmen en
Rochus van den Honaert 8 stemmen. Wat betreft de bewering in dezelfde regel dat Pauw in
april 1631 met eenparigheid van stemmen werd verkozen, moet een correctie worden
aangebracht. De uitslag was: alle stemmen gingen naar Pauw, behalve die van de Edelen,
Dordrecht, Delft.Rotterdam en Den Briel.Laatstgenoemden stemden van den Honaert.Zie
Aitzema, Saken van Staet I, 1095. Dezelfde foutieve bewering komt voor op p.7.
2. Briefwisseling Grotius, IX, 377: "Arsenio (d.w.z. Francois van Aerssen) utpote qui a
partibus Catzii steterit amicam numquam fore sunt qui asserunt".
3. Groot Placaetboek II, 2072.
4. Notulen Staten Zeeland 1630, 17 (19 februari).
5. Resolutien Staten Holland 5 juni, 14 december 1630.
6. Aanwezig in het stadsarchief van Medemblik.
7. Wagenaar, Vaderlandse Historie XI, 143.
8. Van der Capellen, Gedenkschriften. I, 155.
9. Geijl, Ned.Stam, II, 486.
10. Groen van Prinsterer, Archives, 2e serie III, 42. De Charnacé aan Richelieu.
11. Zie ook hierna.
12. Rogge. Brieven Uytenbogaert. II, 585.
13. De markies van Aytona door de Spaanse Regering haastig naar Brussel gezonden
schreef in een brief d.d. 13 november 1629 aan Olivarez dat de Belgen bereid waren zich te
verstaan met de Hollandse rebellen en een republiek te aanvaarden, zoals de Zwitsers. Zie:
Waddington, La Republique des Provinces Unies, I, 105.
14. Van der Capellen I. 548.
15. Resolutien Staten Holland 8 juni 1630.
16. Cats geeft in de Staten uitvoerig het standpunt van de stadhouder weer waarna de
vergadering besluit tot de helft te gaan, uitgezonderd Haarlem dat van geen afdanking wil
weten. Zie Wagenaar, Vaderlandse Historie, XI. 116.
17. Resolutie Staten Holland 8 juni 1630.
18. Wagenaar, Vaderlandse Historie, XI, 184.
19. Van der Capellen, Gedenkschriften, 560.
20. Ibidem, "dat soo liefde de Heeren Staten van Hollandt hadden het welvaren van haere
vrouwen ende kinderen ende haer lieve Vaderlant, sij sich niet wilden ophouden met
handelinge van Trefves, maer gedencken tot vigoreuse continuatie van oorlogh.
21. Geciteerd bij Geijl. II, 487.
22. Waddington, La Republique des Provinces Unies I, 195 n.l. "de grootste vreese van
goede patriotten ende hoope van den vijant is dat de bant van eendracht en concordie
(cessante metu ab externo) per otium gescheurt sal worden, ende dat dese republijck sal
komen te vervallen in dissidiën, ende disordren in Religie, Politie, Finances en Militie, te
water ende te lande, daervan de twaelfjarigen treves van anno 1609 is een levendig exempel".
23. Aitzema, Saken van Staet, I, 966.
24. Rogge, Brieven Uytenbogaert, III, 84, 85.
25. Ibidem, 77.
26. Ibidem, 66.
27. Ibidem 85.
28. "Project t'samengevoegt uyt de advisen van de leden volghens de resolutie van Hare Edel
Groot Mogende van den 19 januari anno 1630.
29. In dit verband dient te worden opgemerkt dat het hier niet alleen ging om de positie der
Remonstranten, maer dat zowel bij de missive van Haarlem als het project een eventueel
samengaan met de zuidelijke gewesten een rol speelde. Vooral ook aan laatstgenoemde
gewesten moest duidelijjk worden gemaakt wat hen bij het samengaan op het punt van
regering en religie te wachten stond.
96
