- 4 -
De ghenouchlijcke raedselen, vermaeckelijeke vraghen of
hoe ze verder ook heten, zijn thans dubbel vermakelijk door
de taal en' stijl, zoals het volgende
"Een Leeuw en een Wolf met een Hont hebben een Schaep te
verscheuren; den Hont soudet alleen in een ure opeten; den
Wolf in t ure ende de Leeuw in 1/4 ure; of nu de Leeuw 1/12
ure voren uyt begonne en datse alsdan de reste t'samen aten;
Vraghe in hoe veel tijts het onnoosel Schaep verscheurt soude
zijn? Den Autheur seght in 11/84 ure; maer wy seggen in 5/28
ure, gelijck by 't volghende werek blijekt." Daarna volgt de
oplossing. 7
De rekenboekjes werden vele malen herdrukt en bewerkt en
werden generaties lang op de scholen gebruikt. De kroon spant
wel de Cijfferinge van meester Willem Bartjens, waarvan de
eerste druk in 16o4 verscheen en dat tot lang in de negen
tiende eeuw werd gebruikt. Zijn naam kent ieder nu nog wel
in het bekende spreekwoord.
Bibliografisch gedeelte.
Over de Nederlandse rekenboeken uit de zestiende en zeven
tiende eeuw is nog betrekkelijk weinig gepubliceerd; ook een
volledige bibliografie ontbreekt. Het meest volledig zijn de
zestiende eeuwse rekenboeken beschreven door drSmeur9).
Uit de zestiende en zeventiende eeuw worden een aantal boeken
genoemd in de bibliografie van Nederlandse wetenschappelijke
uitgaven van Bierens de Haan 10) en in een artikel van Hallema
11). De omvangrijke bibliografie van D.E. Smit Rara arith
metical), heb ik niet kunnen raadplegen, maar gezien het be
trekkelijk kleine aantal Nederlandse titels - 32 van de to
taal 1200 - is de kans op onbekende werken gering.
De hier gegeven bibliografische gegevens berusten slechts
voor een klein gedeelte op autopsie, zodat de titels en vind
plaatsen onder het meeste voorbehoud worden gegeven. Alleen
Zeeuwse drukken werden opgenomen. De volgorde is chronolo
gisch naar de eerste druk.