- 2 -
Dit jaar "bestaan de Provinciale Stoombootdiensten 100 jaar.
Aan dit feit is aandacht geschonken door een boekje, geschre
ven in opdracht van het Provinciaal Bestuur van Zeeland, van
de hand van een lid van de redactie van het Bulletin. In het
kader van herdenken past de publicatie van een lezing, gehou
den door een and.er lid van de reda.ctie, een beeld gevend van
het reisen in Zeeland ongeveer een eeuw geleden.
BEIZEN NAAB EN IN ZEELAND OMSTREEKS 1870
door
drH.C.M. Ghijsen.
Zoals verscheidenen van u zullen weten, zijn er in het Archief
van het Zeeuwsch Genootschap 1984 een aantal brieven gepubli
ceerd, die mijn vader in de jaren 1868 - 1873, toen hij werk
zaam was in Veere, aan mijn moeder te Luik schreef. Het leek
mij wel aardig, daaruit die gedeelten te belichten, die een
beeld geven van het toenmalige isolement van Zeeland en van de
moeite, die het meebracht om deze provincie, en speciaal Wal
cheren, te bereiken.
In januari 1868, de da.tum van mijn vader's komst in deze pro
vincie, bestaat er nog geen enkele treinverbinding naar of in
Zeeland. Weliswaar is de spoorlijn Goes-Billand Bath bijna
voltooid en is de kreekrakdam gelegd (1867), maar het zal nog
een half ja-ar duren, eer de opening van de éérste Zeeuwse
spoorlijn, het traject Goes-Billand Bath-Bergen op Zoom plaats
heeft. En pas vier jaar later, in l872,zal het eiland Walche
ren, na. de voltooiing van de Sloedam en de sjjoorweg Goes-Mid-
delburg-Vlïssingen zijn eerste moderne verbinding over land
v erkri j gen
Intussen was men, wat het verkeer te water betreft al wel met
zijn tijd meegega.an. Er was nog geen Provinciale stoomboot-
dienst, maar verschillende particuliere stoom- en spoorboot-
maatschappijen onderhielden geregelde verbindingen met Botter
dam en verder Nederland.-boven de rivieren en met Noord-Brabant
(Bergen op Zoom)Oudere Middelburgers zullen zich met name
nog de :iBotterdamsche Boot11 herinneren. Wat de verbinding met
het Oosten betreft: nadat de spoorlijn Boosendaal-Bergen op
Zoom is voltooid (in l86é-), wordt door een ondernemend Middel
burger, Dirk Dronkers, een geregelde dienst per stoomboot Mid
delburg-Bergen op Zoom geopend, die door zijn aanlegplaatsen