iöl
KLEINKUNST/CABARET
G
Over Sophisticated Lady door de
New York Harlem Opera
'Rinus' van F.Act
Kleinkunst is ook dit seizoen weer de
populairste der podium-kunstvor
men. In oktober komt de stroom al
direct op gang tijdens het feestelijke
totaalprogramma ter gelegenheid
L de her-opening van de gerenoveerde Middelburgse Stadsschouw-
irg. Op woensdag 5 oktober zullen
[ar tijdens een non-stopvoorstel-
Lg van 7 tot 11 uur 's avonds de
abaretgroepen Waarden berg De
ong en Verreck Pleijsiertezien en
horen zijn alsmede Liesbeth List,
iram Vermeulen, de Belgische zan-
Bf van het moderne levenslied
iUido Belcanto, de vrouwengroep
lagnolia en de Brabantse muziek-
roep Ollum. De tentoonstelling
jonderd jaar amusement in Neder-
nd' blijft een week lang te bezichti-
>i in de schouwburg,
p deze pagina's een inventarisatie
m wat er deze maand op klein-
mstgebied in Zeeland te doen is
Verreck Pleijsier
Waardenberg De Jong
Zindroom
De Meisjes
Zak en As
Jenny Arean/George Groot
"i
i*<
theaterproductie 'De Sonetten van de
Kleine Waanzin, naar de gelijknamige
gedichten van Hans Andreus en muzikaal
begeleid door een trio. Batenburgh speelde
ooit de hoofdrol in de musical 'Hair', later
speelde hij bij toneelgroep De Appel en bij
Poëzie Hardop. Vijf l.p.'s met eigen werk en
drie theatersoloprogramma's maken zijn
biografie compleet (21 oktober). En ru'rïJ
een week later (29 oktober) speelt United
Sweat Produkties uit Amsterdam het
tweeluik 'Wasserette/Biljart' van Marsha
Normann, schrijfster van ondermeer
'Nacht, moeder'.
Vestzaktheater Vlissingen, 21 en 29 oktober
F.Act is voortgekomen uit de toneelgroep
Nieuw West, die zich toelegde op het
creëren van on-theater, daarbij alle con
venties negerend. Ten aanschouwen van
hun publiek dronken zij zich laveloos, ze
stopten honderd gulden in de uitnodigin-
qen aan de pers voor de première, ze
kleedden zich in slechte kostuums van
Zeeman als reactie op de prachtpakken van
de spelers van Maatschappij Discordia. Ze
maakten de bestaande vormen van theater
belachelijk en deden datgene waaraan het
publiek een hekel had.
Met hun laatste voorstelling 'Rinus lijken
De Graaf en jongewaard een andere weg te
zijn ingeslagen. Daarin wordt iemand
gespeeld waarvan de achtergrond over
eenkomst vertoond met hun eigen achter
grond in de deprimerende wijken van
Amsterdam's Nieuw West. Aandacht voor
de kwaliteit van het acteren heeft een
belangrijke plaats ingenomen in deze
voorstelling waarin Jongewaard zowel de
moeder, de verloederde prostituée, als de
zoon uitbeeldt. F.Act geeft daarmee zijn
visie op de persoon van Marinus van der
Lubbe; de door zijn moeder verwaarloosde,
eenzaam opgroeiende jongeman met een
hoofd vol idealen.
De voorstelling is filmisch en vol symboliek
en wordt muzikaal en visueel omsloten
door muziek van Bach. Vanwege de
opmerkelijke inhoud en vorm, en vanwege
Jongewaards vermogen om zijn persona
ges neer te zetten stond de voorstelling
deze zomer geprogrammeerd op het
theaterfestival in de Rotterdamse Schouw
burg.
't Beest Goes, 14 oktober
Waardering wisten de beoefenaren van de
klassieke muziek zeer wel voor Edward
Kennedy Ellington op te brengen. Maar
weinig meer dan de waardering die men
voor een niet onverdienstelijke pianoleer
ling toont die zich zonder al teveel
kleerscheuren door een werk van Scriabin
weet heen te worstelen hield die niet in. In
de tijd dat men zich afvroeg of jazz op een of
andere manier tot de serieus genoemde
muziek kon behoren wisten velen al zeker
dat het werk van Ellington daar in elk geval
niet tot behoorde. Voor hen bleef het niet
onverdienstelijke kleinkunst die een plaats
je binnen de eigentijdse muziek verdiende
zolang dat plaatsje bescheiden bleef.
Hieraan zal het feit dat Ellington zwart was
zeker niet vreemd zijn geweest. Daarbij
hield hij zich bezig met jazz. Muziek waar
men hoogstens op danste of een glaasje bij
dronk en waar men slechts bij hoge
uitzondering met aandacht naar luisterde.
Dat gold niet alleen voor het blanke deel
van de Verenigde Staten. Bijvoorbeeld ook
de zwarte componisten lieten zich aanvan
kelijk weinig gelegen liggen aan de man die
bekend stond als Duke Ellington. Onder
meer in de jaren dertig en veertig streefde
een niet onaanzienlijk deel van hen naar
blanke waardering voor hun muziek.
Waardering die men anderszins nauwelijks
ontving.
De zwarte Amerikaanse academische mu
ziek uit bijvoorbeeld die jaren week niet zo
heel veel af van wat blanke componisten
produceerden. Jazz kwam daarin over het
algemeen niet aan de orde. Teveel hing
deze muziek samen met de kwalificatie die
het blanke deel van de bevolking voor het
zwarte deel in gedachten had: een laag
allooi. Ondanks de bergen die Ellington
verzette om jazz als concertmuziek geac
cepteerd te krijgen. Muziek waarmee
Ellington ook meer wilde doen dan alleen te
spelen als achtergrond bij een rondje over
de dansvloer.
Sophisticated noemde men zijn muziek.
Beschaafde swing, maar echter zodanig in
elkaar gezet, dat het naderhand als
grensverleggend te boek kwam te staan.
Doorgaans comfortabel voor een groter
publiek, dat gaandeweg ontdekte dat het
zeer veel kenmerken van de academische
muziek in zich droeg. Kenmerken waa^NY arean en george groot in 'neem je
blanke componisten dankbaar gebi n apie voor me mee*, foto andré van
maakten bij het samenstellen van hu ei ai eren
werk. En waar Ellington op zijn beurt i
dankbaar uit putte. Mede door de invi
van zijn arrangeur Billy Strayhorn blei
altijd sophisticated. Jazz zoals diens g
voorbeeld Claude Debussy wellicht!
schreven zou hebben.
Zoveel jaar nadien bestaat er nog nay
lijks twijfel over de muziek van J
Ellington. En zoveel jaar nadien blijkj
nog steeds interessant, in tegenstellinj
vele andere stromingen binnen de j
Wellicht bracht die vrijwel perfecte bi
tussen muzikale avonturen en een
comfortabel resultaat de New York Ha
Opera tot het samenstellen van
Ellington-programma. Sophisticated
naar een thema dat een vast ondéj
vormde van de meeste optredens. He;
erop of Ellington de plaats krijgt die
hem aanvankelijk onthield. Die van
klassiek Amerikaans componist. Eer
deautje van de maitresse die tot het
toe zijn leven deelde als een sophisti
lady. Muziek
Schouwburg Middelburg, 7 oktober
Marcel Verreck en Paul Pleijsier, verleden
jaar winnaars van het Leidse Cabaretfesti
val, komen dit seizoen met hun eerste
avondvullende voorstelling. 'Zij is er van
door met een yup' is de titel van de
aangrijpende geschiedenis waarin verslag
wordt gedaan van de problemen die de
moderne mens kunnen kwellen: radio
actief vruchtwater, ECl-abonnementen,
hartvormige zwembaden, het Russische
volk en dikke lippen. Het is een programma
vol scherpe, actuele conférences, opwin
dende choreografieën en ongecontroleer
de acts, maar ook prachtig gitaarspel en
rustige chansons.
Stadsschouwburg Middelburg, 5 oktober
Een van de leukste en in elk geval mafste
cabaret-voorstelling van dit seizoen is 'de
Gekkengalerij' van het Rotterdamse duo
'Waardenberg De Jong'. Nummers die
niets met elkaar te maken hebben, behalve
dat ze allemaal even idioot zijn. Absurde
taalgrappen en schitterende vormvondsten
zijn volop aanwezig in deze tweede show
van het reeds als 'gouden duo' omschreven
tweetal. Daarnaast zijn ze in staat om alles
wat niet spijkervast op het toneel aanwezig
is, te slopen, waardoor sommige schouw
burgdirecteuren de twee lefgozers niet
zonder een licht gevoel van bezorgdheid in
hun heiligdom toelaten.
Schouwburg Middelburg, 5 oktober
't Beest Goes, 6 oktober
-Herman Boon en Bert Schuiling wonnen in
'86 de eerste prijs op het Camarettenfestival
in Delft en startten verleden jaar oktober
met hun eerste programma 'Bekijk het
maar'. Daarin spelen ze een bekend
artiesten-duo. Zoon Kees (19) en vader
Maurits (42) werken hard maar worden
geteisterd door gezelligheid en toekomst
perspectief. Desalniettemin proberen Kees
en Maurits door samenzang en samenloop
van omstandigheden toch nog wat cake bij
de koffie te krijgen. Veel absurditeiten, die
borg staan voor een gezellige avond met
veel lachbuien.
Dorpshuis Rilland, 6 oktober
Een perfecte mengvorm van popmuziek en
cabaret. Dat leverden in het voorgaande
seizoen De Meisjes met hun programma
'Stuck with a fantasy'. Het bracht de vier
dames onder meer naar het Knokke festival,
terwijl ze ook begin dit jaar een weekiang
De Kleine Komedie platwalsten met hun
monologen en samenspraken over span
ning, sex, sensatie, vriendschap en verlan
gen, met hun prachtvolle close harmony-
optreden en hun dan weer 'gewoon mooi'
en dan weer komisch gezongen covers van
meer dan twintig bekende en minder
bekende popsongs.
Zuidlandtheater Ter neuzen, 14 oktober
Stadschouwburg Middelburg, 21 oktober
Kritisch cabaret in de traditie van Don
Quishocking. Daar zorgt de cabaretgroep
Zak en As voor in het programma 'Het nut
van de neushoorn'. Een scherp oordeel
zonder wijze lessen of moraal over onder
werpen als vandalisme, playback-shows en
bejaarden-berg. De muziek is al even
eigenzinnig als de tekst en varieert van
barok-ensemble tot jazz-band. Fred Flo-
russe zorgt voor de spijkerharde regie.
Dorpshuis Wemeldinge, 15 oktober
Concertzaal Zierikzee, 20 oktober
Het verrassendste cabaret-duo van het
afgelopen seizoen was ongetwijfeld dat van
Jenny Arean en George Groot (ook al ex-
Don Quishocking) met 'Neem je een apie
voor me mee'. Trouw schreef over 'een
juweel van een programma, dat ontroert, tot
nadenken stemt, vrolijk is en verwarmt: een
avond die je omarmt'. Jenny en George
maakten samen de dialogen, George
schreef de meeste liedjes en verwante
schrijvers zorgden voor aanvullende liede
ren en sketches.
Schouwburg Middelburg, 15 oktober
Prins van Oranje Goes, 17 november
Zuidlandtheater Ter neuzen, 18 november
