tl
F an O Y
gilgllliiii
Oosteuropees leed in
Zeeuwse bioscopen
prie nieuwe Slib-boekjes
Naplo
Du mich auch
Powaqqatsi
En verder
Pinter-weekeind
Bioscoop in Oostburg
Naast SLAZ nu ook Aula-Zeeland
Bob deb Uyl
Festival voor amateurschrijvers
boi-khanw*
Twee weken hield hij het vol in Vlissingen,
in oktober wordt hij in Hulst en Terneuzen
verwacht: 'De ondraaglijke lichtheid van het
bestaan'. Eén van de beste films, die 1988
tot nu toe opleverde, gemaakt naar het
beroemde boek van de uitgeweken Tsjech
Milan Kundera en verfilmd door Philip
Kaufman. Het verhaal speelt tijdens de
Praagse Lente van 1968 en laat de gevolgen
van de Russische inval zien voor drie
mensen, die verwikkeld zijn in een liefdes
relatie.
Prachtige beelden van de oude stad Praag,
maar ook verschrikkelijke (en authentieke)
beelden van de Russische tanks in de
straten van de Tsjechische hoofdstad.
Treurigmakende scènes over het lot van
dissidente intellectuelen in de periode na
de inval. En een al even treurig, maar
prachtig slot.
Nog meer leed uit Oost-Europa in de films
'Naplo I' en 'Naplo II', die in Middelburg te
zien zijn. De Hongaarse cineaste Maria
Mészarós vertelt het verhaal van een
Hongaars meisje dat tijdens de Tweede
Wereldoorlog met haar ouders naar Rus
land vlucht en daarna ouderloos maar vol
verwachting terugkeert.Ze wordt opgevan
gen door Magda, oud-verzetsstrijdster en
opklimmend in de communistische partij,
vervreemdt van haar, en zoekt haar eigen
identiteit in een steeds grimmiger worden
de omgeving.
In deel 2 (beginnend in 1950) doet ze
vergeefse pogingen om toegelaten te
worden op de filmacademie,verhuist naar
Rusland, maakt de dooi mee na de dood van
Stalin in 1953 en wil terug naar Hongarije.
Maar dan bereikt haar het bericht van de
Hongaarse opstand van 1956 en mag ze
Rusland niet uit. Hoe de Russen ook die
opstand neerslaan, laat de film niet zien.
Dat is jammer, maar de manier waarop het
leven in het oostblok (in de jaren vijftig) is
geschilderd, is indrukwekkend.
Aan de rij films, die geïnspireerd zijn op
Shakespeares Romeo en Julia, heeft de
jonge Duitse regisseur Helmut Berger er
weer een toegevoegd. De hoofdrolspelers,
twee jonge Berlijnse straatmuzikanten,
héten ook Romeo en Julia. Maar anders dan
in het oorspronkelijke verhaal is hun liefde
niet onmogelijk door oorzaken van buiten,
maar omdat ze op elkaar raken uitgekeken
na een overmoedige en wilde verliefdheid.
Maar dan blijken ze door een stom toeval
niet van elkaar af te kunnen raken. Een
eigenzinnige film, geheel zwart-wit, vaak
zeer boeiend maar af en toe ook wat
langdradig. (Schuttershof Middelburg)
Vijf jaar na zijn omstreden film 'Koyaanis-
qatsi' komt Godfrey Reggio met zijn tweede
film, die een al even onuitspreekbare titel
heeft, die in de taal der Hopi's zoiets
betekent als 'een manier van leven, die zich
voedt op een andere manier van leven'.
De openingsbeelden zijn veelzeggend: een
menigte bemodderde mannen kruipt, zak
ken torsend, tegen een bergwand omhoog.
Het zijn Braziliaanse goudzoekers. Na hen
volgt een lange rij van zeulende, dragende,
sjouwende mensen uit alle hoeken van de
wereld. De mens als lastdier, als inwissel
bare, zinloze mier. Zo blijft de film:
honderden mensen in erbarmelijke levens
omstandigheden, uitzichtloos ronddolend
in de steden van de Derde Wereld. Philip
Glass maakte er prachtige muziek bij. De
boodschap laat Reggio achterwege. Die
mag de kijker er zelf uithalen. (Electro
Middelburg)
Zowel in Vlissingen en Goes als in Hulsten
Terneuzen wordt de nieuwste film van Edn
Murphy, 'Coming to America' verwacht'
Verder in de Oostzeeuwsvlaamse biosco
pen 'Deadly pursuit': Hollywood-amuse
ment van de bovenste plank met spannend
achtervolgingen op schitterende locaties6
Electro-Middelburg hoopt de nieuwe fj|m
van Robert Redford, TheMilagroBeanfieiS
War' te vertonen. Een film over een groeD
bewoners van een mooie vallei en hun strijd
tegen projektontwikkelaars, die van hun
vallei één groot pretpark willen maken. Vol
kleurige personnages en met een magische
atmosfeer, die het beeld vanaf de eerste
minuut beheerst.
Verder één vertoning van 'Le ju pon rouge'
in het Schuttershoftheater. Een liefdes
drama met drie vrouwen. Volgens sommige
critici een mooie maar moeilijke film, die
met een literaire instelling tegemoet moet
worden getreden, volgens anderen niet
meer dan een draak.
Het fenomeen Harold Pinter staat van
18-20 november centraal op een studie
weekeinde, van de Stichting Filmtheaters
Middelburg. Het weekeinde wordt ge
houden in Het Zilveren Schor bij
Arnemuiden en deelnemers dienen zich
vóór 31 oktober aan te melden.
Hans van Driel en Liesbeth Kerpel,
beiden van de Tilburgse universiteit
zullen er een serie colleges geven, er
worden zes films vertoond, er zijn
groepsbesprekingen en een evaluatie.
Dankzij een provinciale subsidie kost
het weekeinde f 125.- Studenten en CJP-
houders kunnen er al voor f 99.- terecht.
West Zeeuws-Vlaanderen heeft een eigen
bioscoop. De gemeente Oostburg en de
exploitant van de bioscopen in Hulst en
Terneuzen zijn deze zomer gestart met een
experiment dat tot 1 januari duurt. Elke
vrijdag, zaterdag en zondag wordt er om 8
uur 's avonds een film gedraaid in het Ledel-
theater. Op zondag bovendien om half 3
's middags. Als er toneelvoorstellingen in
de zaal zijn, wijkt de film. Tijdens het
toeristenseizoen was het experiment een
sukses. Nu moet blijken of de inwoners zelf
ook prijs stellen op een bioscoop in de
buurt. In oktober kunnen ze o.a. naar
'Honneponnetje' en 'Rambo' gaan kijken.
feouwe abonnee's hebben ze al in huis: de laatste boekjes uit de
Slibreeks. Inhakend op de aandacht die Betje Wolff dit jaar ten deel
alt, verzorgden redacteur Aernout de Bruyne en zijn medewerkers
6en uitgave —de 42ste— gewijd aan deze met Vlissingen verbonden
schrijfster.
pe Bruyne: 'Wies Roozenschoon geeft in deze dubbeldikke
jubileumuitgave veel interessante feiten over de schrijfster: haar
correspondentie met jeugdvriendin Coosje Busken en de bezorgde
fgacties van Aagje Deken, met wie Betje sinds de dood van haar
0n samenwoonde. Roozenschoon gaat ook in op Vlissingen in de
jSe eeuw aan de hand van archiefmateriaal, waaronder het
dagboek van Coosje Buskens vader. Deze apotheker hield een
nauwkeurig verslag bij van het wel en wee van zijn stad en was
tevens gelegenheidsdichter'. Voor wie geïnteresseerd is in litera-
Hjur, historie en Zeeland een aanwinst.
Nummer 41 van de Slibreeks is een boekje van Sjoerd Kuyper:
'Zoete Deuren'. 'Een gek boekje', volgens De Bruyne: 'Kuyper
noteert een soort gesprek van een bouwvakker met zijn collega.
Daarin worden visionaire droombeelden, die verband houden met
overleden vader van een van hen afgewisseld met de platte taal
K8n de bouwsteiger.' Typisch een Slibboekje dus, van goede
kwaliteit, maar qua aard of omvang niet onder te brengen in een
normaal' fonds.
Ook deze eeuw brengt Zeeland interessante literaire vrouwen
voort. In Sint-Jansteen stond 46 jaar geleden de wieg van Emma
Crebolder-Van der Velden. 'Zij publiceert in de Slibreeks een
bundel 'Zwemsonnetten': 14 beschrijvingen van plaatsen waar zij
iens gezwommen heeft. Te beginnen met haar geboorteplaats en
io verder: Cadzand, Saeftinghe tot in Israël en Afrika toe.
Momenteel doceert zij Swahili aan de Universiteit van Maastricht.'
Op 2 oktober is er in de Hulster galerie/boekhandel Van Geyteen
feestelijke bijeenkomst ter gelegenheid van het uitkomen van dit
boekje. Dan wordt ook de kleine expositie geopend van etsen die
Corrie Blaas bij de sonnetten maakte.
Oe Slibredactie kwam met Crebolder- Van der Velden in contact
door een advertentie die auteurs opriep manuscripten aan te
bieden. De stroom van kwalitatief goed materiaal die vervolgens
binnenkwam, heeft er toe geleid dat er nu ai vier titels klaar liggen
voor publicatie. Daarover volgende maand meer in het Uitblad.
Wie belangstelling heeft voor de Slibuitgaven kan terecht bij het
Zeeuws Kunstenaars Centrum (tel. 01180-30252), gevestigd in de
Zeeuwse Bibliotheek te Middelburg. Een abonnement op de
komende 6 deeltjes kost 22,50. Per stuk kosten ze 5,00.
Naast de succesvolle Stichting Literaire Activiteiten Zeeland
(SLAZ), die maandelijks lezingen in de Zeeuwse Bibliotheek te
Middelburg organiseert, opereert sinds september nu ook een niet-
literaire tegenhanger, genaamd Aula-Zeeland.
Cees Haman, die samen met de heren Tevel en teunis plus boek
handel Van Benthem Jutting deze werkgroep gestalte heeft
gegeven: 'Veel mensen denken bij een bibliotheek uitsluitend aan
literatuur, maar wij hebben bijvoorbeeld meer boeken over milieu
filosofie in onze rekken staan dan over Hugo Claus. Dus is het
tamelijk logisch dat we ook een lezina kunnen organiseren over
milieufilosofie en niet alleen over Claus of andere schrijvers.' Dat
milieu-onderwerp kwam op 27 september aan de orde. Op dinsdag
11 oktober komt een actueel Zeeuws onderwerp aan de orde. Dan
komt het voormalige hoofd van Omroep Brabant, Jacques Grijpink,
praten over 'regionale omroep'.
Voorlopig gaat Aula-Zeeland minstens één lezing per maand
organiseren. Het is de bedoeling om uiteindelijk ook buiten
Middelburg bijeenkomsten te organiseren en verder denkt men aan
samenwerking met het Kon. Zeeuws Genootschap. De toegang tot
de lezingen is vrij voor iedereen en gratis.
De SLAZ heeft in oktober twee evenementen. In het kader van de
kinderboekenweek komt de beroemde Amerikaanse tekenaar Eric
Carle naar Middelburg. Op 19 augustus wordt hij geïnterviewd door
Truusje Vroland. Dat gebeurt in de aula van de bibliotheek vanaf 8
uur.
Op 27 oktober komt de kinderboekenschrijfster Miep Diekman
samen met de illustratrice Marlieke van Wersch. Samen maakten ze
het in september uitgekomen boek 'Hoe schilder hoe wilder' en dat
is dan ook het onderwerp van hun lezing.
In de openbare bibliotheek van Goes, die deze maand het veertig
jarig bestaan viert, is op 7 oktober ook een schrijver op bezoek. Bob
den Uyl komt daar vanaf 8 uur vertellen over zijn eigen werk. De
toegang is gratis.
Bijna negentig amateur schrijvers en schrijfsters hebben mee
gedaan aan het tweede Amateurschrijversfestival, dat de Vlissingse
Bibliotheek deze zomer organiseerde. Op vrijdag 21 oktober
worden tijdens het schrijversfestival in de kelder van de bibliotheek
de drie prijswinnaars bekend gemaakt. Circa 20 inzenders zullen op
die avond —na een interviewtje door Pieter Schoonheim— voor
dragen uit hun ingezonden werk. Wie het mee wil maken moet zich
wel tijdig melden, want de kelder is niet zo heel erg groot.
De organisatoren zijn zeer tevreden met de hoeveelheid inge
zonden werk. Er waren twintig deelnemers meer dan de eerste keer
en zelfs uit de randstad en uit België stuurden (oud) Zeeuwen werk
in. In Vlissingen wil men van dit festival een —wellicht jaarlijkse
traditie gaan maken.
Let op de aktiviteiten
van de S.L.A.Z.:
Stichting Literaire
Aktiviteiten Zeeland,
een initiatief van:
de Nutsacademie
het Zeeuws Kunstenaars
Centrum
de Zeeuwse Bibliotheek
en Boekhandel Fanoy
