J.P. DE JONGE
betaalde pacht. Bij prijzen die afkomstig zijn uit contracten is dat niet altijd het geval. Het gebeurde
vaak dat pachters niet in staat waren aan al hun verplichtingen te voldoen, de pacht werd dan
verlaagd of de betaling werd uitgesteld, vooral in de eerste helft van de achttiende eeuw, toen de
omstandigheden steeds moeilijker werden.65
Zoals hierboven reeds gezegd was Zuid-Beveland vooral een akkerbouwgebied. Er was wel
zuivelproduktie maar het vee was van groter belang voor de mest. Daarvan uitgaande lijkt het
aannemelijk dat de pachtprijs van bouwland de prijsontwikkeling van de produkten beter zal volgen
dan die van weiland. De prijs voor weiland zou dan een stabieler verloop moeten vertonen dan die
van bouwland. Uit de grafieken blijkt dat dat tot op zekere hoogte inderdaad het geval is: de
prijsdaling is minder sterk voor de twee percelen weiland dan voor het zaailand. Tevens blijkt dat het
herstel van de pachtprijzen onder invloed van de hogere prijzen van de landbouwprodukten bij beide
pas na 1765 zichtbaar wordt. Grafiek 1 en 2 geven de pachtprijs vanaf 1635 voor ieder vijfde jaar.
d Baarsdorp
d Baarland
11111111111111
66666677777777
45678901234667
00000000000000
Grafiek 1
Twee percelen weiland 1635-1775
Pachtprijs in schellingen per gemet
Grafiek 2
Twee percelen zaailand 1635-1775
Pachtprijs in schellingen per gemet
12 Grondprijzen.
Naast het verloop van de pachtprijs geeft ook de ontwikkeling van de grondprijzen een goed inzicht
in de toestand van de landbouw. Tabel 10 geeft de gemiddelde grondprijzen in Wemeldinge van een
aantal verkopen in de eerste jaren van ieder decennium van 1650 tot en met 1750. Om het
gemiddelde op voldoende transacties te baseren kon het aantal beschouwde jaren niet steeds gelijk
zijn (2 a 5). Wat uit de gemiddelden niet blijkt is dat er zeer grote verschillen waren tussen de hoogste
en laagste prijzen. Afhankelijk van ligging en kwaliteit van het perceel was deze verhouding soms 4
a 5 1 waarbij opvalt dat de ver-schillen groter waren in voor de landbouw slechte tijden.
Tabel 10 gemiddelde grondprijs Wemeldinge.66
in ponden Vlaams gemet.
1650-55
38
1710-12
17
1660-62
34
1720-24
13
1670-75
27
1730-35
12
1680-85
17
1740-45
17
1693-96
15
1750-53
17
1700-03
17
58
