J. KOK
werd begonnen met de bouw van een hulpspoorbaan tussen km 21.7 en km 24.8, die tot 1972
werd gebruikt. Bij km 23.0 werd een vaste hooggelegen spoorbrug over het nieuwe vaarwater
gebouwd. In december 1970 voer een Russisch vrachtschip tegen de uit 1907 stammende Hembrug.
Treinverkeer tussen Amsterdam en Zaandam was wekenlang onmogelijk. Om de 600 ton wegende
dubbelsporige draaibrug op zijn oude plaats te zetten waren twee zware drijvende bokken nodig.
De spoorwegwerken bij de Kreekrakbruggen werden enige tijd vertraagd om deze bokken naar
de beschadigde Hembrug te verslepen en daar het nodige werk te verzetten. Toen de werken
aan de nieuwe spoorbrug over de Kreekrak waren afgerond, was nog niet alles gereed. Aan de
westzijde van het nieuwe kanaal werd een nieuw spuikanaal gegraven. Vanaf maart 1984 reden
de treinen over een hulpbrug, die in juni werd vervangen door een uit vijf delen van 30 meter
bestaande betonbrug en in november 1984 was dit werk ook gereed.
Het stukvervoer via de rail naar de stations werd op 21 december 1982 opgeheven. Dit vervoer
werd voortgezet door vrachtauto's van Van Gend Loos vanuit de vestiging in Goes. Er werd
nog meer werk aan deze spoorlijn aangekondigd. Het Kanaal door Zuid-Beveland moest worden
verbreed en verdiept. Na een periode van een halve eeuw was er weer een modernisering
noodzakelijk. Dit betekende dat de bruggen bij Vlake (van 1938) moesten worden vervangen
door nieuwe en hoger gelegen spoor- en verkeersbruggen aldaar, die 105 meter ten noorden van
de oude bruggen werden gebouwd. In 1987 begon men met de aanleg van de opritten van de
verhoogde spoorbaan tussen km 38.5 (ten oosten van Vlake) en km 42.6( ten westen van het
kanaal). De nieuwe brug werd op Rijnvaarthoogte aangelegd, d.w.z. 9.10 m NAP en 1.50 m
werd erbij geteld als aangenomen maatgevende hoogwaterstand. In verband met het vervallen
van de sluizen bij Wemeldinge was er sprake van getijdenstromen op het kanaal.
Dit betekende voor de N.S. dat er lange opritten nodig waren met een gering hellingspercentage.
Het eerst werden de werken aan de oostelijke oprit uitgevoerd. Men begon met het afgraven
van een dikke laag grond tot 3.5 a 4 m - NAP. Daaronder bevond zich spies en zand en zeeslib.
Dat werd ook afgegraven en afgevoerd naar de Oosterschelde. Het nodige nieuwe zand werd in
de Westerschelde opgezogen en met bakken naar Hansweert gevaren en verder met een persleiding
naar Vlake getransporteerd. In augustus 1989 werd een begin gemaakt met de onderbouw van
beide bruggen. Tijdens de bouw mocht het scheepvaartverkeer zo min mogelijk hinder ondervinden.
Niet voorkomen kon worden dat ter plaatse de vaarweg wel werd versmald. Al in 1990 kwamen
de eerste onderdoorgangen gereed (bij km 39.2 en km 41.0). De bovenbouw kon worden aangelegd.
Daartoe werd op 15 mei 1991 bij Kruiningen een hulpwissel gebouwd. Het hulpspoor werd
aangelegd door de niet meer gebruikte dijkcoupure. die voor het laatst bij de watersnoodramp
in 1953 was gebruikt en daarvoor gebruikt werd voor het losspoor naar Vlake. De nieuwe vaste
overspanning is 126 meter lang en het beweegbare deel heeft een doorvaartbreedte van 25 meter.
Op 27 augustus 1991 werd de 14 miljoen gulden kostende stalen hoofdoverspanning - 290 ton
zwaar - vanaf de bouwplaats van Hollandia Kloos in Krimpen aan de IJssel op pontons naar
Hansweert vervoerd en werd op 29 augustus geplaatst. Het beweegbare brugdeel werd op 30
augustus gemonteerd. Het nieuwe spoor werd aangelegd tot de oostelijke aanbrug. Daarna werden
de sporen richting Kapelle aangelegd. Het noordelijke nieuwe spoor werd het eerst in dienst
gesteld. Dit hield in dat het oude noordelijke spoor op de oude brug toen buiten gebruik werd
gesteld. Op 26 oktober 1992 werd de nieuwe spoorbrug in gebruik genomen, waarna in december
1992 een begin werd gemaakt met het slopen van de oude spoorbrug. De nieuwe verkeersweg
bij de verkeersbrug werd toen gereed gemaakt. Het baanlichaam van de oude spoorbaan werd
gebruikt om de opritten van de nieuwe verkeersbrug aan te leggen.
In verband met wijzigingen aan de beveiliging was er op 14 september 1991 geen treinverkeer
mogelijk op het baanvak Bergen op Zoom-Kruiningen en op 12 oktober 1991 tussen Kruiningen
20
