VELDNAMEN IN ELLEWOUTSDIJK
VELDNAMEN IN ELLEWOUTSDIJK
door P.S.G. Raas
Inleiding
In 1976 is de Werkgroep Veldnamen van de Heemkundige Kring De Bevelanden begonnen met het
inventariseren van alle geografische namen (toponiemen) die in gebruik zijn en in gebruik zijn
geweest. Veel van die namen zijn alleen door mondelinge overlevering bekend. Omdat, vooral in
gebieden van herverkaveling zoals Ellewoutsdijk, juist veel van deze namen in onbruik zijn
geraakt, is destijds de aandacht zoveel mogelijk op die categorie namen gericht. Het inventariseren
van namen in schriftelijke bronnen had vanaf het begin een lagere prioriteit, maar kon voor de
Bevelanden als geheel, uiteindelijk langer worden voortgezet dan het eveneens tijdrovende en vaak
moeilijke "veldwerk."
Nochtans kon in een periode van ongeveer vijf jaar in een groot aantal plaatsen en met behulp van
lokale informanten, een niet onbelangrijk aantal veldnamen worden vastgelegd. Mede door het
wegvallen van een aantal medewerkers aan het project, moest nadien het onderzoek op de meeste
plaatsen echter vrijwel worden gestaakt. Het gevaar is nu aanwezig dat het met veel moeite
verzamelde materiaal wellicht nog tientallen jaren ongebruikt blijft. Om vooral het veldwerk nieuw
leven in te blazen, heeft de redactiecommissie besloten van een aantal voormalige gemeenten de tot
heden bijeengebrachte namen te publiceren. Ellewoutsdijk is daarvan de eerste.
Geenszins heb ik de pretentie hier een systematische inventarisatie te presenteren, terwijl op
volledigheid al helemaal geen aanspraak wordt gemaakt. Het werk is immers nog niet af: zowel in
het veld als in de archieven moet nog zeer veel werk worden verzet aleer een "Toponymie van
Ellewoutsdijk" kan verschijnen. Ieder die daaraan een bijdrage wil leveren kan gebruik maken van
alle gegevens en stukken die tot nog toe verzameld zijn en nu door de Heemkundige Kring worden
bewaard.
Het onderzoek.
Zoals is aangegeven lag in eerste instantie de nadruk op het verzamelen van mondeling
overgeleverde namen. Voor Ellewoutsdijk heb ik in de jaren 1979 en 1980 medewerking gekregen
van een viertal informanten die goed op de hoogte waren van de situatie zoals die vóór de
herverkaveling, die na de watersnoodramp van 1953 is uitgevoerd, is geweest. Deze informanten
waren de heren K. de Meester en J.J. Smallegange en wijlen de heren J. Schog en P. Stouthamer,
allen uit Ellewoutsdijk. De heren Smallegange en Stouthamer hebben zelf een lijst van de door hen
verzamelde namen gemaakt. Namen die door de heren De Meester en Schog zijn verzameld, heb
ikzelf zoveel mogelijk in authentieke vorm opgetekend. Onderlinge vergelijking van de vier aldus
gemaakte lijsten laat voor een aantal namen een gemeenschappelijke bron herkennen.
Uiterst belangrijk bij inventarisatie van veldnamen is het exact bepalen van het perceel of de
percelen waarop elke afzonderlijke naam betrekking heeft. Zonder nauwkeurige locatiebepaling is
het later immers onmogelijk om zaken als situering, hoogteligging, grondgesteldheid, begroeiing,
namen van eigenaren en dergelijke, in verband met de bewuste naam te brengen. De met behulp
van genoemde informanten gevonden namen zijn dan ook -voor zover mogelijk- op een kaart
53
