Afbeelding 82. Kerk met kerkhof en omgeving in 1883.
Natekening van een schets ten behoeve van de aankoop van perceel 335 (huis en erf) om de toegang tot de school te
verbeteren. (73)
De toelichting bij de schets luidt als volgt:
A 305 302 Gesloten begraafplaats
304 school
303 kerk
494-496 huizen over wier erven de eenige toegang tot de school is bij letter A
473 huis en tuin, als onderwijzerswooning aangekocht op 15 Oct. 1883
335 huis en erve waarvan de aankoop in dit besluit is bedoeld.
Bij aankoop en slooping zou de toegang dan over perceel 335 en aan de westzijde van 473 kunnen gemaakt worden. 30 a 40
(jaar) geleden was de toegang over de kerkdreef naar de school; deze toegang is echter door haag B alsnu afgesloten.
Het gearceerde gedeelte van perceel 302 is het schoolplein zoals dat in die tijd was. (74)
later kadastraal in twee percelen te zijn verdeeld. Dit zal ook wel de toestand van vroeger geweest
zijn, want in 1829 besloten kerkvoogden het kerkhof opnieuw in te richten en voortaan niet meer
te begraven op het voorste (oostelijke) deel, maar „op het westeynde van ons kerkgebouw en
kerkhof, daar wij een schoone ruymte en gelegentheyd hebben, ja ook zigch nog verder uytstrekt
van de gebouwen van het Dorp." (72)
De in 1883 beoogde verbetering van de toegang tot de school zoals die bij afbeelding 82 is
toegelicht, blijkt inderdaad te zijn gerealiseerd, want op de kadastrale situatie uit 1913 (afb. 83)
is de nieuwe toegang, perceel nr. 569, ingetekend.
Zoals op afbeelding 46 te zien is lag oorspronkelijk de kerkdreef niet recht voor de kerkdeur, maar
enigszins terzijde. In 1914 besloot de kerkvoogdij „de kerkdreef een weinig te verleggen opdat
ze meer te midden voor de kerkdeur zou komen te liggen, het welk een mooyer aanzien zou
geven." (75) Al in 1876 was de kerkdreef ter breedte van twee meter met grind verhard. (76)
De kadastrale oppervlakte van kerk en school met de percelen daaromheen was in 1913 zoals is
aangegeven in tabel 13. (77) Zie ook afbeelding 83.
133