De afloop
Vaak is het geluk met de vermetelen, zo niet met Bartolomeus Dankerts. De hele gewaagde onder
neming liep op een grote teleurstelling uit. Dankerts had er niet op gerekend dat tijdens zijn
afwezigheid de zaken waren veranderd en dat vele van zijn medestanders waren verdwenen. Er
kwam, zoals hij zich had voorgesteld, geen menigte op de been om hem te huldigen. Integendeel,
hij zag de schutters tegen zich oprukken en hij was genoodzaakt zijn snode plannen snel te laten
varen.
Hij verliet in gezelschap van een kleine groep getrouwen nog vóór het op vrijdag 17 mei dag werd,
via de Ganzepoort de stad.
Hij beklaagt zich dan tegenover Jan Cools (die we al eerder in het verhaal tegenkwamen), die bij
de Ganzepoort woont en enkele andere burgers, over het feit dat er in de stad geen hulp te krijgen
is. Jan Cools verklaart namelijk: "op den 17e deser des morgens geheel vrough gesien te hebben
uyt de stadt comen den Balliu Danckertssen, Quirijn van de Moere, Danckaert van der
Straten, Jan van de Moere, Pieter den Ruijter, Joos de Wolf, Lucas van Schagen, Huijbrecht
de Boot, Servaes van der Straten ende Jan Gommertssen, bij haer hebbende ontrent dartich
soldaten, vremt volck waer onder eenige boeren van Wemeldinge, alle gewapent soo met half
pijeken, carabijns, pistoolen als sijtgeweer, seggende hij Danckertssen, soo tegens hem als
Marinus den Backer, Jan van Wassenhove ende sijn neve Adriaen, mitsgaders Anthonij de
Wever: ach burgers nu is het sleght uytgevallen, geen hulpe in stad te krijgen, staet ons bij"
(56).
In het gezelschap van Dankerts bevinden zich dus nog steeds "eenige boeren van Wemeldinge".
Ongetwijfeld zullen dat David Gillissen en Jan Willemssen geweest zijn.
Dankerts genoot verder geen enkele bescherming meer. Zijn hele actie werd door de overheid als
een openbare vijandelijkheid beschouwd, wat hem een geldboete van drieduizend gulden
opleverde. Verder werd hem het verblijf in Zuid-Beveland ontzegd. En zo keerde dan de rust in
de stad Goes weer terug.
In hoeverre de Wemeldingse trawanten van Dankerts, zoals David Gillissen en Jan Willemssen
veroordelingen hebben gekregen, is niet bekend.
In ieder geval zal het avontuur hun reputatie in hun woonplaats Wemeldinge geen goed hebben
gedaan.
Over processen die tegen een aantal andere medestanders en helpers van Dankerts zijn gevoerd,
zijn wel bijzonderheden bekend. Hiervoor verwijzen wij naar bijlage 3.
Bijlage 1
Genealogie (met dank aan dhr. L.J. Abelmann, gemeentearchivaris, voor het ter beschikking
stellen van zijn gegevens over de familie Danckaerts en aan de heer ir. L.R. van 't Westeinde te
Middelburg).
Danckart Danckaerts, geboren mogelijk te 's-Gravenpolder. Hij wordt op 15 april 1590 poorter
van Goes, en kiest het timmerliedengilde. Vanaf 1598 is hij regelmatig gildedeken. Ook treedt hij
op als ouderman of kiesheer, weesmeester en schepen. Hij huwt circa 1590 met Dyertie
Bartelmeus. Hij overlijdt op 28 april 1633, en wordt begraven op 1 mei 1633. Zijn vrouw overlijdt
veel eerder, op 15 november 1619, en wordt op dezelfde dag begraven.
Hun oudste kind, geboren ruim vóór 1610, is Bartolomeus Danckaerts. Hij huwt te Goes op
4 februari 1629 met Maeyke Gilliss. Sabbinge. Hij is lid van het timmerliedengilde van 1634 tot
1657, schepen van 1635 tot 1652, weesheer van 1637 tot 1638, commissaris van het landrecht 1640
20
