Koöperatieve kolenvereniging Onderlinge Hulp
De eerste vereniging die in Colijnsplaat ontstond om het lot van de arbeiders te verbeteren was
de koöperatieve kolenvereniging, die opgericht werd in 1900 (53). Als doel had de vereniging
"hare leden zoo voordeelig en tevens zoo gemakkelijk mogelijk van steenkolen en andere der
gelijke brandstoffen te voorzien" (54). Nog geen 2 weken later telde de kolenvereniging al
170 leden. De kontributie werd bepaald op 15 cent per week, waarvoor men dan jaarlijks
maximaal 40 hl. steenkool kon afnemen (55). De vereniging groeide zeer vlot; in 1904 telde zij
220 leden, en 10 jaar later waren dat er 284 (56). Weer 3 jaar later was het ledenaantal geste
gen tot 350 personen. Inmiddels had men de beschikking gekregen over een eigen bergplaats
(57). Aan het einde van de 1ste wereldoorlog stuurde men een schrijven naar het gemeente
bestuur met het verzoek om zitting te mogen nemen in de gemeentelijke brandstoffenkommis-
sie. Deze kommissie hield zich bezig met distributie van de brandstoffen, waaraan een grote
schaarste was. Het gemeentebestuur willigde het verzoek in (58).
De groei van de vereniging nam dusdanige vormen aan, dat besloten werd om personeel in
dienst te nemen om de voortgang van de werkzaamheden te verzekeren. Op grond van sociale
overwegingen werd aan het begin van de jaren '30 besloten om de weduwen van Colijnsplaat
als leden te beschouwen; zij konden voortaan van de voordelen van de vereniging gebruik
maken (59).
In 1933 vond de oprichting plaats van het centrale komité voor kolenverenigingen op Zuid- en
Noord-Beveland. Ook Onderlinge Hulp nam deel aan dit komité, en liet één van haar bestuurs
leden zitting nemen in dit overlegorgaan (60).
In 1936 trad de vereniging toe tot de Federatie Zeeland van kolenbonden (61). In deze tijd
telde de kolenvereniging meer dan 400 leden en haalde een jaaromzet van meer dan 10.000 hl.
steenkool. Speciaal voor de berging van antraciet werd op het terrein een schuur gebouwd (62).
Onderlinge Hulp doorstond de oorlogsjaren, en bleef na die periode haar gebruikelijke aktivi-
teiten ontplooien. De grote bloei was echter voorbij, voornamelijk vanwege de aanleg van gas
leidingen en het gebruik van olie, alsmede door een gebrek aan vrijwilligers, die de steenkolen
wilden distribueren. De vereniging werd in 1970 opgeheven. De resterende gelden werden ge
schonken aan 5 verschillende instellingen op het gebied van de gezondheidszorg, zoals de Hart
stichting het Blindenfonds, enzovoort (63).
STATUTEN
DEU mï<mKU}K GiMDi.itKBXWOh
COÖPERATIEVE EOlEN'VlfEENIOlMC WA,
„ONDERLINGE HULP'
SEvgSTiOÖ TE CÖUj NALAAT
A-dikeS 1
IH- v< i i ï$iïi'4 iJon luw»; iospnna in--1; Et ion
JJwlwiliigf: thïly on O-
DoiSjonnksal,
Hrt -tkiüi siof i e)--nin'«n«*4 ia. inn-n vnnim-óhn
>»n mnrn- isoo gnmnkkoHjly naaniijSi v/tn atwnhohM!
&mkïtkï tSi'r^iuko inajufeïoEnti
Dn tmAïf, 'mmv d<M v hmnhon
WW. wc! tinnr MÏiMii'-m «'ftnais! n>-r jnnn
ivsn> nvntcnukniiitii ift aiftirtn tM h>;>! n oev
tivm hiwii van M dw v Smk-n immd
--tnCtnin mi ua>!l$ 'km mnSèM niniricfenn -ise ma
hm üm'< mmmi* «sfe.
Art, ii
ïin sari, lasihéri in»gall§k, snonr kniftri
vnMrtnn <J«b ar aan de h'iikn -i.nSnona Iftm mh'& ksn.na-;'
fta-trski 'Mmim, Ue emde <h> Wh-*,, m<Vusti ;<d MM drtort
»!>k snwrtiM kannn» ha-kat si, m de ^A(-,üèe
eedï te atïkièh im eMlmdmnde %idn l&tpsf tettee. fnfeSgaa
nrisü mr> te -ahafk-n,
Eerste bladzijde van de statuten van de coöperatieve kolenvereniging W.A. Onderlinge Hulp te Colijnsplaat.
Uit: A. UHV, VHV inv. nr. 7
88
