Aan Haar Edel Mogendede Heeren Staten des Lapdc ende Graaflijkheid van Z*e» land. 'Het kwaad bleef bestaan, en zeer lang hield nog over en weder het twisten aan. 'Het verderfelijke zaad door Buitendijck uitgestrooid, bragt over het grootste deel 'van ons gewest, en niet het minst voorzeker in zijne voormalige gemeente, ramp- 'zalige vruchten voort, van welke men zelfs tot in de laatst verloopene jaren nog 'meende sporen te kunnen ontdekken, hetwelk, hoe weinig waars er in zijn moge, 'evenwel niet geheel bezijden de waarheid is bevonden'. Verderop schetst Ds.van Binsbergen de toestand in Schore gedurende de 18de eeuw als volgt: Men moet hieruit niet afleiden, dat ik beweren zoude, dat deze gemeente geene liefdeloozen of twistzieken in haar midden zoude geteld hebben; zij waren er, 'gedurende deze gansche eeuw, en worden gewoonlijk Buitendijkers geheeten. De- 'ze woonden noch hier, noch ergens de godsdienst bij, maar hielden zich in hun- 'nen woningen met het lezen van voor hen onbegrijpelijke boeken bezig, en wa- 'ren niet spaarzaam, in het zoogenaamd verketteren van allen, die anders dachten'. Buitendijk zelf was zodoende in 1712 voorlopig uit het gezichtsveld verdwenen. Hij vertrok naar Utrecht, wijdde er zich aan de medicijnenstudie en promoveerde er 23 april 1715 tot doctor in de medicijnen op een dissertatie 'de epilepsia'. Ondertussen had Dr.Pieroom 10) een boekje uitgegeven over 'de Hervormde Ker- kentught en deszelfs voorstanders', om de afzetting van Buitendijk te rechtvaar digen en te bewijzen, dat diens leerstellingen overeen kwamen met die van Ponti- aan van Hattem. Aanhef van de remonstrantie, waarmede de Classis van Walche ren zich in 1714 tot de Edel Mo gende Heeren Staten des Lands ende Graaflijkheid van Zeeland richtte. In deze remonstantie spreekt de Classis opnieuw zijn ernstige on gerustheid uit over de toenemen de invloed van 'die Lieden die in navolginge van P.van Hattem en G.van Buytendijk, de vrijgeeste rij weer opdelven'. Ook hier worden van Hattem en Buitendijk in één adem genoemd. (pamflettenverzameling Prov.Bibliotheek, Middelburg). EDEL MOGENDE HEEREN, btrjotfctn fit typbtlboRi U ED. MOOI te moorss bttiisntrtn bat tóp ttn 'aaopt* brtl 3art by iwee diflinfle Requellw» HA Ar ijebbni grrtinonflrrerb bc noobt In b< Inelhe bt fctrhrn ban Zrrlanö gaai brblnbm boo? bt lnb;mhe en «antoafety ban bit llrbtn bic jtsrt bt 9;pgttfttt* toeft op te brlbm/ In nabolglngt ban P, van Hattem mG.v.Boytendijk nMltmta nen boortjrbbni/ alff om baar booj tt nam bitten onfe Heylrge Chriftelijke Gerefor meerde Godfdicnlibail be toelhc U MOG. be maintemit niet alleen op baar grnomrn bebbm I om baat ban nogte om lief, nogte om leed af tt ftaan maat lil de Pro- fcffie van de welke SY ooh altljb baat rrrt foo feet gtfttlb hfbbtn/ bat bet HAAR ban ben aanbtglnne ban onfe «Blofitnfc fitpublbh tot en» fpooi ifl getoreft om baat baatommt boot onfe Wttbarr Rrllgte pal t* flrllen boant toannetr be&tarm ban anbse Jpjobtistfrn afgaassbeban be ^arlfiratle ban ©ent In bm gaart 1577. met SPon gan In fabeur ban be ftoomfebt Religie Ijabbtn getotitractrtrb enbe ooh baar tot U F.D. MOG. tt grlljhe met DE HEEREN STATEN VAN HOLLAND EN WE S T V R I E S L A N D urnobigtl fa soft tot blen ehlbe tot baar gefonben den Heer van Grobbendonk til Doft. Albertus Leoninus bot li 't bat BBII btfclbt li tOtgtbOrgb beft IKM bolgmbe SïnbtuooiO Nopende het 11. alfoo de forme van de Unie daar val, gementlo- aeerd werd dire&elyk is ftrydendc regen de Oudo Chridelyke en Apo- rtolyke Religie DAAR SYNEXELL. ENDE STATEN VAN HOLLAND ENDE ZEELAND PROFESSfÊ VAN DOEN, 100 ïouden ly luiden niet vermogen door hare ore 's I derteyke- F.D. 78

Tijdschriftenbank Zeeland

Historisch Jaarboek Zuid- en Noord-Beveland | 1977 | | pagina 92