Het kasteel
'Hier heeft voormaels een swaer en heerlijk kasteel ge-
staen Hellenburg genaemt, rontom in sijne wateren,
doch nu meest vervallen.
Dit is alles wat ons Mattheeus Smallegange in zijn be
kende Cronyk van Zeeland uit 1696 weet te melden over
Hellenburg in Baarland (gemeente Borsele in Zuid-Be
veland). Ook de kroniek van Reygersbergh in 1551 ver
meldt slechts, dat Hellenburg toen al een ruïne was. Uit
vondsten wordt geconcludeerd, dat de watersnood van
1477 wellicht de oorzaak van de ondergang van het
kasteel was. Tot 1958 was vrijwel niets bekend over de
ligging van het voormalige kasteel. Dankzij de herverka
veling kwamen de restanten aan het licht en konden aan
een nader onderzoek worden onderworpen. Hierbij
stelde dr. J. G. N. Renaud van de Rijksdienst voor Oud
heidkundig Bodemonderzoek vast dat het eerste sta
dium van het kasteel - een zware woontoren (donjon)
van ongeveer elf meter in het vierkant - dateert uit de
eerste helft van de veertiende eeuw. Bij de verdere on
derzoekingen bleek er sprake te zijn van verschillende
uitbreidingen in de 14e en 15e eeuw. Sinds de uitgraving
van de fundamenten zijn vele gebruiksvoorwerpen op
het terrein en speciaal daar waar eens de gracht was,
gevonden. Deze geven een indruk van het leven in de
middeleeuwen in Zeeland van een vooraanstaande fa
milie. Vele bodemvondsten zijn tentoongesteld in het
museum voor Zuid- en Noord-Beveland te Goes, waar
een kastelenzaal is ingericht. De vondsten van Hellen
burg nemen daar een belangrijke plaats in. Uitvoerige
gegevens over het kasteel en zijn bewoners treft u aan in
het boekje 'Hellenburg', een handige leidraad bij een
bezoek aan het kasteel. Hellenburg ligt nabij Baarland,
aan de Hellenburgstraat naar Oudelande.
en zijn bewoners
In 1312 verwierven Hendrik en Costijn van Renesse
goederen in Baarland en Oudelande. Jan van Renesse,
een zoon van Hendrik, trouwde met Alyt van Lichten-
berch en heeft de eerste woontoren laten bouwen.
Deze familie is eigenaar gebleven tot omstreeks 1500.
Als handleiding bij een bezoek aan Hellenburg kunnen
wij aanraden het boekje 'Hellenburg' van de Nederland
se Kastelenstichting en de ANWB (Deel XXXII uit de serie
'Nederlandse Kastelen'). De prijs bedraagt 2.95; het is
verkrijgbaar bij het museum voor Zuid- en Noord-Beve
land te Goes, Singelstraat 13 en bij het Zeeuws Museum
te Middelburg.
